Эдди Мерфи

	Эдди Мёрфи
	Eddie Murphy
	; Эдди Мёрфи 2010 йылда «Трайбека» кинофестивалендә.
Исеме	Эдвард Риган Мёрфи
Тыуған көнө	3 апрель 1961 (63 йәш)
Тыуған урыны	Бруклин, Нью-Йорк, АҠШ
Һөнәре	актёр, йырсы, сценарист, кинопродюсер, кинорежиссёр, стендап-комик
Карьераһы	1976 йылдан
Йүнәлеше	комедия
Наградалары	«Грэмми» (1984),; «Золотой глобус» (2007),; «Сатурн» (1997) кинопремиялары
IMDb	ID 0000552
	Эдди Мерфи Викимилектә
	Шаблон: просмотр • обсуждение • править

Эдди Мёрфи (Эдвард Риган Мёрфи, инглизсә Edward Regan «Eddie» Murphy; 3 апрель 1961 йыл — Америка комедия актёры, кинорежиссёр, продюсер һәм йырсы. Билдәлелекте башлыса 1980-се йылдарҙа яулай. Бигерәк тә «Беверли-Хиллз полицейскийы» (русса «Полицейский из Беверли-Хиллз») фильмдары серияһындағы Аксель Фоули роле, шулай уҡ «Урындарҙы алмаштырыу» («Поменяться местами»), «Бумеранг», «Сәйер профессор» («Чокнутый профессор»), «Изге йән» («Святоша»), «Доктор Дулиттл», «Таныш булығыҙ: Дэйв» («Знакомьтесь: Дэйв»), «Плуто Нэш мажаралары» («Приключения Плуто Нэша»), «Америкаға сәфәр» («Поездка в Америку»), «Норбиттың хәйләләре» («Уловки Норбита»), «Хыялдағы ҡыҙҙар» («Девушки мечты»), «Өрәкле йорт» («Особняк с привидениями»), «Небоскребты нисек урларға» («Как украсть небоскрёб») һәм башҡа фильмдарҙағы төп ролдәре менән популярлыҡ ала.

Мёрфи шулай уҡ музыкаль альбомдар яҙҙырған һәм бер-нисә мульт-персонажға, шул иҫәптән, «Шрек» мультфильмындағы Ишәккә «тауыш биргән». Бынан тыш стендап комедия жанрында (тамашасылар алдында үҙ аллы юмористик сығыш) оҙаҡ һәм уңышлы эшләй.

«Алтын глобус» («Золотой глобус») премияһы эйәһе^[1], Билл Кондондың «Хыялдағы ҡыҙ» фильмындағы икенсе пландағы иң яҡшы ир-ат роле өсөн «Оскар» премияһына номинант була.

«Comedy Central» телеканалы версияһы буйынса «Бар осорҙоң 100 иң бөйөк стенд-ап комиктары» теҙмәһендә 10-сы урынды яулай^[2].

Бала сағы

Эдди Риган Мёрфи 1961 йылдың 3 апрелендә }} йылда Нью-Йорктағы Бруклиндың Бушуик районында тыуған^[3]. Уның әсәһе Лиллиан телефон операторы, ә атаһы Чарльз Эдвард Мёрфи транспорт полицияһы офицеры, һәүәҫкәр актёр һәм комик була^[4]^[5]^[6]. Эддиның ағаһы Чарли ла актёр булып таныла.

Эдди бәләкәй саҡта уҡ атаһы һәләк була. Был ҡайғынан әсәһе Лиллиан ауырып китә. Ағалы-энеле туғандарға бер йыл буйына икенсе ғаиләлә йәшәргә тура килә^[7]. Һуңыраҡ Эдди менән Чарли Рузвельтта (Нью-Йоркта) әсәһе һәм үгәй аталары — туңдырма заводы мастеры Вернон Линч — менән бергә йәшәй.

Башланғыс синыфтарҙа уҡ беленгән комик һәләттәре өсөн Эддины уҡыусы һәм уҡытыусылар ихтирам итә. Яҡынса 15 йәшлек сағында Мёрфи үҙ аллы номерҙары менән сығыш яһай башлай. Был тамашаларға Билл Косби һәм Ричард Прайор йоғонтоһо көслө була. Бер уҡ ваҡытта Мёрфи Нью-Йорктағы «Roosevelt High School» махсус мәктәбендә шөғөлләнә^[8].

Фильмография

Йыл		Русса исеме	Төп телдә исеме	Роль
1980—1984	с	Субботним вечером в прямом эфире	Saturday Night Live	в роли самого себя
1982	ф	Сорок восемь часов	48 Hrs.	Реджи Хэммонд
1983	ф	Поменяться местами	Trading Places	Билли Рей Велентайн
1983	ф	Эдди Мёрфи: В бреду	Eddie Murphy Delirious	в роли самого себя
1984	ф	Полицейский из Беверли-Хиллз	Beverly Hills Cop	Аксель Фоули
1984	ф	Лучший способ защиты	Best Defense	лейтенант Т. М. Лэндри
1986	ф	Золотой ребёнок	Golden Child	Чендлер Джерелл
1987	ф	Полицейский из Беверли-Хиллз 2	Beverly Hills Cop II	Аксель Фоули
1987	ф	Эдди Мёрфи «Как есть»	Eddie Murphy Raw	в роли самого себя
1988	ф	Поездка в Америку	Coming to America	принц Аким Джоффер / Кларенс / Ренди Ватсон / Соул
1989	ф	Ночи Гарлема	Harlem Nights	Вернест «Шустрик» Браун
1990	ф	Другие сорок восемь часов	Another 48 Hrs.	Реджи Хэммонд
1992	ф	Бумеранг (фильм, 1992)	Бумеранг	Boomerang / Маркус Грэхэм
1992	ф	Достопочтенный джентльмен	Distinguished Gentleman	Томас Джефферсон
1994	ф	Полицейский из Беверли-Хиллз 3	Beverly Hills Cop III	Аксель Фоули
1995	ф	Вампир в Бруклине	Vampire in Brooklyn	Максимиллиан / проповедник Поли / Гвидо
1996	ф	Чокнутый профессор	Nutty Professor	Шерман Кламп / Бадди Лав
1997	ф	Городская полиция	Metro	инспектор Скотт Ропер
1998	ф	Доктор Дулиттл	Doctor Dolittle	доктор Джон Дулиттл
1998	ф	Святоша	Holy Man	Джи Ҡалып:ВмФильме Ҡалып:ВмСериале
1999	ф	Пожизненно	Life	Рэй Гибсон
1999	ф	Клёвый парень	Bowfinger	Кит Рэмси / Джефферсон Рэмси
2000	ф	Чокнутый профессор 2: Семья Клампов	Nutty Professor II: The Klumps	Шерман Кламп / Бадди Лав Ҡалып:ВмФильме
2001	ф	Доктор Дулиттл 2	Dr. Dolittle 2	доктор Джон Дулиттл
2002	ф	Обмануть всех	I Spy	Келли Робинсон
2002	ф	Шоу начинается	Showtime	офицер Трей Селларс
2002	ф	Приключения Плуто Нэша	Adventures of Pluto Nash	Плуто Нэш
2003	ф	Особняк с привидениями	Haunted Mansion	Джим Эверс
2003	ф	Дежурный папа	Daddy Day Care	Чарли Хинтон Ҡалып:ВмФильме
2006	ф	Девушки мечты	Dreamgirls	Джеймс «Гром» Эрли
2007	ф	Уловки Норбита	Norbit	Норбит / Распутия / мистер Вонг Ҡалып:ВмФильме
2007	ҡыҫҡ	Шрек мороз, зелёный нос	Shrek the Halls	Осёл
2008	ф	Знакомьтесь: Дэйв	Meet Dave	Дэйв / Капитан
2009	ф	Представь себе	Imagine That	Эван Дэниелсон Ҡалып:ВмФильме
2011	ф	Как украсть небоскрёб^[9]	Tower Heist	Слайд
2012	ф	Тысяча слов	A Thousand Words	Джек Макколл
2015	ф	Повар	Cook	Генри Чёрч
2016	тф	Полицейский из Беверли-Хиллз 4	Beverly Hills Cop 4	Аксель Фоули

Иҫкәрмәләр

↑ Kilday, Gregg. 'Dreamgirls' Snares Multiple Golden Globe Nods (билдәһеҙ). The Hollywood Reporter (14 декабрь 2006). Дата обращения: 11 сентябрь 2012. Архивировано 31 июль 2012 года.
↑ Comedy Central 100 Greatest Standups of all Time (билдәһеҙ). Listology (19 май 2005). Дата обращения: 29 август 2010. Архивировано 6 август 2012 года.
↑ Lovece, Frank. «'Beverly Hills Cop 3 — Eddie Murphy Is Back» (билдәһеҙ). Calhoun Times. Дата обращения: 11 июль 2012. Архивировано 11 июль 2012 года.
↑ Eddie Murphy: The Dreamgirls Interview (билдәһеҙ). DallasBlack.com. Дата обращения: 29 август 2010. Архивировано 24 июль 2012 года. 2012 йыл 24 июль архивланған.
↑ Eddie Murphy Biography (1961–) (билдәһеҙ). Filmreference.com. Дата обращения: 29 август 2010. Архивировано 31 июль 2012 года.
↑ Eddie Murphy Biography — Yahoo! Movies (билдәһеҙ). Дата обращения: 13 июль 2012. Архивировано 13 июль 2012 года. 2011 йыл 9 ноябрь архивланған.
↑ Eddie Murphy (билдәһеҙ). Дата обращения: 11 сентябрь 2012. Архивировано 22 февраль 2012 года.
↑ Eddie Murphy, a BIG Star! (билдәһеҙ) African American Registry. Дата обращения: 1 август 2012. Архивировано 15 сентябрь 2012 года. 2012 йыл 15 сентябрь архивланған.
↑ ‘Tower Heist’ continues filming at Trump International Hotel & Tower (билдәһеҙ). Дата обращения: 11 сентябрь 2012. Архивировано 22 февраль 2012 года. 2011 йыл 16 август архивланған.

Һылтанмалар

Эдди Мёрфи (инг.) Internet Movie Database сайтта
Эдди Мёрфи (инг.) TV.com сайтында
Эдди Мёрфи (инг.) AllMusic сайтында
Эдди Мёрфи на сайте Discogs
Maxim Rated Top SNL performer 2008 йыл 20 апрель архивланған.

[1] Kilday, Gregg. 'Dreamgirls' Snares Multiple Golden Globe Nods (билдәһеҙ). The Hollywood Reporter (14 декабрь 2006). Дата обращения: 11 сентябрь 2012. Архивировано 31 июль 2012 года.

[2] Comedy Central 100 Greatest Standups of all Time (билдәһеҙ). Listology (19 май 2005). Дата обращения: 29 август 2010. Архивировано 6 август 2012 года.

[3] Lovece, Frank. «'Beverly Hills Cop 3 — Eddie Murphy Is Back» (билдәһеҙ). Calhoun Times. Дата обращения: 11 июль 2012. Архивировано 11 июль 2012 года.

[4] Eddie Murphy: The Dreamgirls Interview (билдәһеҙ). DallasBlack.com. Дата обращения: 29 август 2010. Архивировано 24 июль 2012 года. 2012 йыл 24 июль архивланған.

[5] Eddie Murphy Biography (1961–) (билдәһеҙ). Filmreference.com. Дата обращения: 29 август 2010. Архивировано 31 июль 2012 года.

[6] Eddie Murphy Biography — Yahoo! Movies (билдәһеҙ). Дата обращения: 13 июль 2012. Архивировано 13 июль 2012 года. 2011 йыл 9 ноябрь архивланған.

[7] Eddie Murphy (билдәһеҙ). Дата обращения: 11 сентябрь 2012. Архивировано 22 февраль 2012 года.

[African_American_Registry-8] Eddie Murphy, a BIG Star! (билдәһеҙ) African American Registry. Дата обращения: 1 август 2012. Архивировано 15 сентябрь 2012 года. 2012 йыл 15 сентябрь архивланған.

[9] ‘Tower Heist’ continues filming at Trump International Hotel & Tower (билдәһеҙ). Дата обращения: 11 сентябрь 2012. Архивировано 22 февраль 2012 года. 2011 йыл 16 август архивланған.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]