Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты

Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты
Нигеҙләү датаһы	1 октябрь 1931
Исем	Agronomy Pedagogical Institute, Мордовского государственного педагогического института һәм Mordovia State Pedagogical Institute
Рәсми атамаһы	Мордовский педагогический институт һәм Мордовский агропедагогический институт
Кем хөрмәтенә аталған	Николай Платонович Огарёв[d]
Дәүләт	Рәсәй
Административ-территориаль берәмек	Саранск
Ойошма ағзаһы	Open Access Scholarly Publishers Association[d]
Уҡыусылар һаны	13 000 полный рабочий день, 8000 неполная занятость һәм 24 290
Баш компания (ойошма, предприятие)	Рәсәй Федерацияһының Фән һәм юғары белем биреү министрлығы[d]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы	Саранск, Рәсәй
Хеҙмәткәрҙәр	1700 кеше
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Рәсми сайт	mrsu.ru/ru/
Ойошма хеҙмәткәрҙәре категорияһы	Категория:Преподаватели Мордовского государственного университета имени Н. П. Огарёва[d]
Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты Викимилектә

П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт милли тикшеренеү университеты Мордва Республикаһы баш ҡалаһы Саранскиҙа урынлашҡан, төбәктә иң ҙур юғары уҡыу йорто булып тора. Университет 1957 йылда Мордва дәүләт педагогия институты базаһында булдырылған. Университет структураһына 10 факультет, 7 институт һәм Рузаевка һәм Ковылкино ҡалаларындағы ике филиалы инә. Юғары уҡыу йорто ректоры (2010 йылдан) — С. М. Вдовин, юғары уҡыу йорто президенты — Н. П. Макаркин.

Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты тарихы

Мордва университеты тарихы Мордовияның беренсе юғары уҡыу йорто— Мордовия агропединститутына нигеҙ һалғандан башлана. Ул төбәктә (ул мәлдә Мордовия автономиялы өлкәһе) 1931 йылдың 1 октябрендә РСФСР Халыҡ комиссарҙары советы ҡарары менән асыла.

1932 йылдың 23 ноябрендә агропединститут Мордовия дәүләт педагогия институты (МДПИ) итеп үҙгәртелә. Уның составында тарих, математика, химия, биология бүлектәре һәм тел һәм әҙәбиәте бүлеге була. Тәүге белгестәр (73 кеше) уҡыу йортон 1935 йылда тамамлай.

Тәүҙә юғары уҡыу йортоноң бурысы булып төбәк мәктәптәрен педагогик кадрҙар менән тәьмин итеү торған. Уҡытыусыларҙы тиҙ арала әҙерләү МДПИ составында 1934 йылда асылған уҡытыусылар институты өлөшөнә төшкән. 1935 йылда МДПИ студенттары Большевистик урам һәм Эшселәр тыҡрығы (хәҙер Богдан Хмельницкий урамы) мөйөшөндәге яңы 4 ҡатлы бинаға күсә. Беренсе уҡыу йорто 2010 йылға тиклем ғәмәлдә ҡала, 2016 йылдың 15 сентябрендә был урында Мордва университетының уҡыу-лаборатор корпусы — Саранск ҡалаһының иң бейек бинаһы асыла.

1938 йылдан 1957 йылға тиклем Мордовия педагогия институты модва крайында тыуып үҫкән рус шағиры Александр Иванович Полежаев исемен йөрөткән. Ошо тиҫтәләгән йылдар дауамында вузда ҙур рәсәй фәйләсуфы һәм әҙәбиәт белгесе Михаил Михайлович Бахтин эшләгән. Тәүге тапҡыр М. М. Бахтин Саранскиға һөргөндән һуң 1936 йылда килеп эш башлаған. Һуңынан, 1945 йылдан алып 1961 йылда пенсияға сыҡҡанға тиклем, Михаил Михайлович Мордовия педагогия университетының (1957 йылдан— Мордовия университеты) тарих-филология факултетында уҡытҡан, доцент, урыҫ һәм сит ил әҙәбиәте кафедраһы мөдире була. Саранскиҙа ул, донъя күләмендә танылыу килтергән китаптарын— «Проблемы поэтики Достоевского» (М., 1963), «Творчество Франсуа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса» (М., 1965) баҫмаға әҙерләгән. 2015 йылда, 120 йыл тула. М. М. Бахтинға 120 йыл тулған көндәрҙә, университеттың үҙәк кампусы үҙәк янында скверҙа ғалимға һәйкәл асылды, университет составында М. М. Бахтин исемендәге мемориаль һәм тикшеренеү үҙәге барлыҡҡа килде.

1957 йылдың 2 октябрендә А. И. Полежаев исемендәге Мордовия дәүләт педагогия институты базаһында, тарих-филология, физика-математика, инженер-техник, ауыл хужалығы факультеттары, һәм шулай уҡ тәбиғәт белеме һәм сит телдәр факультеттары менән, Мордовия дәүләт университеты булдырыла. Киләһе йылдан юғары уҡыу йортонда аспирантурала үҙ ғилми кадрҙарын әҙерләү башлана. Мордовия АССР-ы үҫешенең көнүҙәк бурыстары менән бәйле, яңы һөнәрҙәр факультеттар һәм специальностар асыла: артабанғы ун йыллыҡтарҙа төҙөлөш факультеты барлыҡҡа килә, электрон техникаһы, ауыл хужалығын механизациялау, иҡтисад, юридик, медицина факультеты һәм Рәсәйҙә берҙән-бер светотехнический факультет (2016 йылдан — электроника һәм светотехника институты) ойошторола.

Мордовия университетының административ-китапхана корпусы эргәһендә Н. П. Огарёв һәйкәле

1970 йылдан Мордовия университеты урыҫ шағиры, публицист һәм революционер Николай Платонович Огарёв исемен йөрөтә. Огарёвтарҙың нәҫелдән нәҫелгә күсә килеүсе имениелары— ауыл Старое Акшино ауылы— Саранск ҡалаһынан 40 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Юғары уҡыу йортонда Н. П. Огарёв музейы эшләй. Мордва университетының символдарының береһе — 1984 йылда асылған Огарёв һәйкәле..

1982 йылда СССР Юғары Советы Президиумы Указы менән белгестәр әҙерләүҙә һәм фәнни тикшеренеүҙәрҙә өлгәшкән ҡаҙаныштары өсөн Н. П. Огарёв исемендәге Мордовия университеты Халыҡтар Дуҫлығы ордены менән бүләкләнә.

1990-сы йылдарҙа университет структураһы үҙгәрә — иң ҙур факультеттар институттар итеп үҙгәртелә, шулай уҡ ғилми-тикшеренеү институттары асыла. 2000 йылда Мордовия университеты филиалдары ике ҙур (Саранскиҙан тыш) Мордовия ҡалаһында — Ковылкинола һәм Рузаевкала асыла.

2010 йылда уға ҡарата «милли тикшеренеү университеты» тигән категорияны ҡуйғандан һуң Мордва университеты тарихында яңы үҫеш башлана. Һуңғы йылдарҙа Мордва университеты Рәсәйҙең алдынғы вуздары ассоциацияһы һәм Рәсәйҙең классик университеттары ассоциацияһы составына инә, шулай уҡ үҙенең халыҡ-ара позицияларын нығыта.

Рейтингтарҙа университет позицияһы

Мордва университетының үҙәк кампусы

Мордва дәүләт милли тикшеренеү университеты Университеттар Round University Ranking халыҡ-ара рейтингының версияһы буйынса донъяның иң яҡшы 800 юғары уҡыу йорттары иҫәбенә инә һәм был рейтингҡа ингән рәсәй вуздары араһында 46-сы урында тора. 2016 йылда Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты QS EECA 2016 (Emerging Europe&Central Asia 2016, Европа һәм Үҙәк Азияның 25 иле вуздары баһалана) Халыҡ-ара рейтингы версияһы буйынса 200 иң яҡшы университеттар иҫәбенә инә. 2014 йылда агентлыҡтын «Эксперт РА» агентлығы юғары уҡыу йортон Бойондороҡһоҙ Дәүләттәр Берләшмәһе вуздары рейтингына индерҙе, уға «Е» класы («студенттарҙың әҙерлеге етерлек кимәлдә») бирелде.

Мордва университеты эргәһендә фәйләсуф М. М. Бахтин һәйкәле (2015 йылдың ноябрендә йылда ҡуйыла)

Университет ректорҙары

• 1960 йылдың 1 марты — 1969 йылдың 29 декабре — Григорий Яковлевич Меркушкин (1917 йылдың 23 ноябре — 1979 йылдың 13 ғинуары), Мордовияның күренекле дәүләт, партия һәм йәмәғәт эшмәкәре, ғалим-тарихсы, педагог һәм драматург (халыҡ эпосы "Масторава"ны тыуҙырыуҙа ҡатнашҡан); тарих фәндәре кандидаты (1947), МАССР-ның атҡаҙанған халыҡ мәғарифы хеҙмәткәре (1965). Мордова Республикаһының элекке башлығының һәм Һамар өлкәһенең элекке губернаторы Н. И. Меркушкиндың бабаһы.
• 1969 йылдың 29 декабре— 1991 йылдың 5 сентябре — Александр Иванович Сухарев (1931 йылдың 12 октябре — 2010 йылдың 24 декабре), ғалим-социолог, Мордва дәүләт университеты ҡарамағындағы Регионология фәнни-тикшеренеү институтының директоры (1991); фәлсәфә фәндәре докторы (1974), профессор (1975), РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1982).
• 1991 йылдың 5 сентябре — 2010 йылдың 30 марты — Николай Петрович Макаркин, ғалим-иҡтисадсы; иҡтисад фәндәре докторы, профессор, РФ-ның атҡаҙанған фән эшмәкәре (1993), Мордва Республикаһының фән һәм техника өлкәһендә дәүләт премияһы лауреаты (1998); Саранск ҡалаһы ректорҙар советы рәйесе. Президент вазифаһын 2010 йылдың 15 ғинуарында Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университетының президент вазифаһын ҡабул итте.
• 2010 йылдың 30 марты — Сергей Михайлович Вдовин (1958 йылдың 16 июле тыуған), иҡтисад фәндәре кандидаты.

Белем биреү эшмәкәрлеге

Мордва университетында уҡытыу процесын 10 факультет, 7 институт һәм 2 филиал тормошҡа ашыра:

• Аграр институты
• Тарихи-социология институты
• Медицина институты
• Физика һәм химия институты
• Механика һәм энергетика институты
• Электроника һәм светотехника институты
• Милли мәҙәниәт институты
• Архитектура-төҙөлөш факультеты
• География факультеты
• Сит ил телдәре факультеты
• Математика һәм информацион технологиялар факультеты
• Филология факультеты
• Биотехнология һәм биология факультеты
• Иҡтисад факультеты
• Юридик факультеты
• Юғары уҡыу йортона инергә әҙерлек һәм урта һөнәри белем биреү факультеты
• Өҫтәмә белем биреү факультеты
• Рузаевка машиналар эшләү институты (филиал)
• Ковылкин филиалы

Мордва университетында юғары белемдең бөтә кимәлдәре: бакалавриат, магистратура, специалитет, юғары квалификациялы кадрҙар әҙерләү, өҫтәмә белем биреү программалары бар. Бер нисә факультетта урта һөнәри белем бүлеге асылған. Уҡытыу көндөҙгө , көндөҙгө-ситтән тороп (киске) һәм ситтән тороп уҡыу формалары буйынса алып барыла.

2015 йылда сит ил студенттары өсөн Белем көнөндә

2014 йылдан Мордва университеты башлыса сит илдәрҙән килгән студенттар өсөн тәғәйенләнгән инглиз телендә бер нисә программаны тормошҡа ашыра. Юғары уҡыу йортонда 53 илдән барыһы 1100-ҙән ашыу сит ил гражданы (7 %, студенттарҙың дөйөм һаны — 20000 самаһы кеше) уҡый.

Мордва университетының белем биреү программалары йыл һайын «Рәсәйҙең иң яҡшы инновацион белем биреү программалары» Бөтә Рәсәй проекты йомғаҡтары буйынса юғары уҡыу йорттары өсөн иң яҡшы программалар иҫәбенә инә.

Мордва университетында 150-нән ашыу өҫтәмә белем биреү программаһы тормошҡа ашырыла. 2015 йылда Мордва университетының, Мордовияның инновацион үҫеш агентлығы һәм Mail.ru Group "Техноколледж"дың берлектәге проекты старт алды. Проектта ҡатнашыусылар —әҙерлектең IT йүнәлеше һәм һөнәри әҙерлеккә бәйле студенттар— практик уҡытыу буйынса бушлай веб — һәм мобиль эшкәртеүҙәр буйынса бушлай ғәмәли уҡыу үтә.

Фәнни эшмәкәрлеге

2010—2019 йылдарға Мордва дәүләт университеты үҫеше программаһы фәнни эшмәкәрлектең ике өҫтөнлөклө йүнәлешен билдәләгәйне: ПНР 1 «Энергия һаҡлау һәм яңы материалдар» һәм ПХР 2 «Фундаменталь һәм ғәмәли тикшеренеүҙәр өлкәһендә Фин-уғыр ғилеме өлкәһендә фундаменталь һәм ғәмәли тикшеренеүҙәр» . Милли тикшеренеү университеты үҫеше программаһына ярашлы финанслау арҡаһында, вузда хәҙерге заман фәнни-тикшеренеү, инновацион һәм яңылыҡ индереү структураһы формалашҡан: 127 ғилми-тикшеренеү үҙәге һәм лабораториялар, шул иҫәптән 5 коллектив файҙаланыу үҙәге, шулай уҡ трансфер технологиялар үҙәге, йәштәр инновация ижады үҙәге, 7 йәштәр инновацион үҙәктәре, 10 студент конструкторҙар бюроһы. 5 йыл эсендә Үҫеш программаһын тормошҡа ашырыу маҡсатында 3 млрд һум аҡса, шуларҙың яртыһы — хәҙерге фәнни ҡорамалдар һатып алыуға бүленә.

Хәҙерге ваҡытта вузда 280 фән докторы, профессорҙар һәм 1100 фән кандидаты, доценттар, Рәсәй фәндәр академияһының һәм башҡа академияларҙың 16 мөхбир ағзаһы һәм ағза-корреспонденты эшләй. Юғары уҡыу йорто ғалимдары йыл һайын 40-тан ашыу халыҡ-ара һәм рәсәй фонды гранттарын тормошҡа ашыра. Һуңғы биш йылда башҡарылған Конструкторлыҡ эштәре (НИОКР) күләме 1,5 млрд һум тәшкил итте. Иҡтисадтың реаль секторы предприятиеларының заказы буйынса килешеүҙәргә аҡса бүлеү конструкторлыҡ эштәренең дөйөм күләменә ҡарата 72 % тәшкил итә.

Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты Мордва Республикаһының 12 технологик платформаһы ҡатнашыусыһы булып тора һәм инновацион территориаль кластер сиктәрендәге төп программаларҙы тормошҡа ашырыу өсөн нигеҙ фәнни майҙансыҡ булып хеҙмәт итә. Университет интеллектуаль милек объекттарын хужалыҡ әйләнешенә әүҙем индерә. Университеттың инновацион бүлкәтенә 25 кесе инновацион предприятие ҡарай. 2016 йылда үткәрелгән Рәсәй вуздарын инновацион эшмәкәрлеге һөҙөмтәлелегенә мониторинг мәғлүмәттәре буйынса, Рәсәй венчур компанияһы («РВК» ААЙ) һәм «ИТМО» фәнни-тикшеренеү институты, Мордва университет 2015 йылда интеллектуаль эшмәкәрлек һөҙөмтәләрен ҡулланып аҡса рейтингы күләме буйынса 1 урын алды.

Юғары уҡыу йортонда 11 диссертация советы эшләй. Йыл һайын университет является организатором более 40-тан артыҡ бөтә рәсәй һәм халыҡ-ара конференциялар ойоштора. Йәш ғалимдарҙың әүҙемлеге үҫә, фәнни-техник тармаҡта кесе предприятиелар үҫешенә ярҙам иткән Фондтың «УМНИК» программаһының 171 грантына эйә булды.

II Бөтә Рәсәй студент фәнни һәм съезда конструкторлыҡ берләшмәләренең съезы ҡатнашыусылары Мордва университетында, 2016 йылдың июле

Университеттың факультеттары (институттары) базаһында йыл һайын специальность буйынса өс Бөтә Рәсәй студент олимпиадаһы һәм конкурсы ойошторола. 2012 йылдан вузда студент берләшмәләренең «Студенческие объединения как креативная составляющая научно-образовательного процесса в национальном исследовательском университете» эшмәкәрлеген үҫтереү программаһы тормошҡа ашырыла.

Халыҡ-ара бәйләнештәр

Мордово университетында халыҡ-ара бәйләнештәр түбәндәге йүнәлештә буйынса тормошҡа ашырыла:

• университеттың халыҡ-ара партнёрлыҡ селтәрен үҫтереү, әлеге ваҡытта ул үҙ эсенә донъялағы 29 илдең 80-дән ашыу фәнни-мәғариф үҙәген индерә;
• донъяның алдынғы фәнни үҙәктәре менән хеҙмәттәшлектә дисциплина-ара ғилми тикшеренеүҙәрбашҡарыу;
• университеттың белем биреү хеҙмәттәрен экспортлау;
• халыҡ-ара академик мобиллекте үҫтереү.

Мордва дәүләт университеты 1989 йылдан белем биреү хеҙмәтен экспортлаусы донъя баҙарында әүҙем эшләй. Был Европа, Азия, Африка, Американың 50 иленән 900-ҙән ашыу граждан белем алды, шул иҫәптән фән кандидаты дәрәжәһенә дәғүә итеүселәр аспирантлыҡ диссертацияһын яҡланы. 2010 йылда Милли тикшеренеү университеты статусы алыу сит ил граждандарн уҡытыу эшмәкәрлегенең әүҙемләшеүенә килтерҙе.

10 йыл эсендә университетта уҡыусы сит ил граждандары контингенты 10 тапҡырҙан ашыуға артты. 2016 йылда университетта 53 илдән 1150-нән ашыу сит ил гражданы — Абхазия, Әзербайжан, Алжир, Әрмәнстан, Афғанстан, Бангладеш, Беарусь, Вьетнам, Гана, Германия, Греция, Грузия, Мысыр, Һиндостан, Иордания, Йәмән, Ираҡ, Ҡаҙағстан, Камерун, Ҡытай, Кения, Ҡырғыҙстан, Ливан, Латвия, Мали, Марокко, Монголия, Намибия, Нигерия, Пакистан, Фәләстин, Польша, Сүриә, Сомали, Судан, Тажикстан, Танзания, Төркмәнстан, Төркиә, Үзбәкстан, Украина, Шри-Ланка, Чад, Эквадор, Көньяҡ Осети һ. б. уҡыны.

Юғары уҡыу йорто интернет селтәре аша халыҡ-ара белем баҙарында агентлыҡ селтәре һәм интернет майҙансыҡтар ярҙамында алға сығыу буйынса әүҙем сәйәсәт үткәрә. Университетта уҡыу мөмкинлеге тураһында мәғлүмәтте билдәле интернет-рекрутер Masterstudies сайтында табырға мөмкин һәм Studyabroadonline (ҡытай теле).

Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты ҡайһы бер мәғариф проекттарын Европа Союзы ярҙамы менән тормошҡа ашыра. Университет үҫешенең өҫтөнлөклө йүнәлештәре буйынса берлектәге фәнни тикшеренеүҙәр халыҡ-ара программаһы сиктәрендә (TEMPUS, Jean Monnet һ. б.), шулай уҡ халыҡ-ара партнёрҙар менән берлектә башҡарыла. Селтәр төрөндәге ғилми-тикшеренеү һәм белем биреү структуралары даими эшләй:

• Атом-ҡатлы ултырмаларға нанотехнологиялар буйынса һөртөлгән (ALD — atomic layer deposition) нескә ярылы япмаларға тикшереү үткәреү лабораториялары. Лаборатория Beneq Oy (Финляндия) компанияһы менән берлектә асыла.
• Фундаменталь тикшереүҙәр һәм ғәмәли технологиялар халыҡ-ара селтәр институты. Институт Лафборо (Бөйөк Британия) университеты менән берлектә асыла.
• Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты Чженьцзян ҡалаһы Технопаркы (ҠХР) резиденты.
• «Автомобиль тармағында белем биреү технологиялары» берлектәге рәсәй-франция автомобиль уҡыу үҙәге. Үҙәк «ГНФА автомобиль тармағы өсөн белгестәр әҙерләү буйынса Милли Ассоциацияһы» европа партнёры (GNFA, Франция) менән берлектә булдырылған.

Мордва университеты Евразия университеттары ассоциацияһына, Фин-уғыр халыҡ-ара университеттар ассоциацияһына, Рәсәй Федерацияһы һәм Әзербайжан Республикаһының юғары белем биреү ойошмалары ассоциацияһына инә.

Юғары уҡыу йортоноң структураһы һәм матди-техник базаһы

Мордово университет структураһы, башҡа факультеттар, институты һәм филиалы, идара итеү һәм административ үҙәктәре ингән, ғилми китапхана, нәшриәт, редакция. 16 университетының ғилми журналы нәшер ителә Мордово, шул иҫәптән 7 исемлегендә бер ВАКЫТ: «белем интеграцияһы», «РЕГИОНОЛОГИЯ REGIONOLOGY», «Вестник Мордово госуниверситет» халыҡ-ара ғилми журналдар һәм «Фин-уғыр донъяһы», «Иҡтисад тарихы», «Письменного: фән һәм мәғариф актуаль проблемалары», «йәмғиәте средневолжский математика журналы».

Фәнни китапханаһында күренекле рус философы һәм аҡыл эйәһе исемен йөрөткән м. м. Бахтин, уларҙың яҡынса 25 йыл университетында эшләй. 2,5 миллионға яҡын документ университетының ғилми китапханаһында төрлө һөйләшеүгә ҡушылып, алдынғы донъя мәғлүмәт ресурстарына инеү мөмкинлектәрен биреү. 16 хеҙмәтенән файҙаланыусы заманса һыу һәм уҡыу залдары, мәғлүмәт-ситуационный үҙәге.

Матди-техник базаһы эсенә 29 юғары уҡыу йортон уҡыу-лаборатория корпусы, мәҙәниәт һәм сәнғәт Һарайы, плавательный бассейн «Студенттар», спорт залында алты, өс спорт-һауыҡтырыу комплексы, саңғы базаһы ике. Яҡынса 5000 кеше 16 университеты ятаҡта йәшәй. Студенттар ҡаласығы ятаҡта юғары уҡыу йорттары студенттары араһында еңеүсе бөтә рәсәй конкурсы йомғаҡтары буйынса иң яҡшы инә.

2 юғары уҡыу йорто индерелгән спорт инфраструктураһын физкультура-спорт һауыҡтырыу комплексы, күп функциялы спорт комплексы воздухоопорный, плавательный бассейн «Студенттар», саңғы базаһы, тренажер һәм спорт залдары 5 6. Ул мәскәү дәүләт университеты. Н. П. Огарева бөтә рәсәй конкурстарының күп тапҡыр еңеү яулаған «сәләмәт йәшәү рәүеше вузы».

Студент тормошо

Мордва университетында студенттарҙың үҙидара системаһы 40-тан ашыу йәмәғәт ойошмаларын, шул иҫәптән профсоюз комитетын һәм студент советын үҙ эсенә ала. Студенттар үҙҙәрен эшмәкәрлектең төрлө йүнәлештәрендә: студент фәне, эшҡыуарлыҡ, студент отрядтары, үҙидара, ижад, ирекмәнлек эшмәкәрлегендә күрһәтә ала.

Саранск ҡалаһында ЧМ-2018 волонтерҙар кандидаттарын теркәү старты тантанаһы, 2016 йылдың 1 июне

Мордва университетында 2015 йылда Футбол буйынса донъя чемпионаты FIFA 2018 ™. Саранск ҡүҙәге булдырылаалаларыныңЧМ-2018 ярыштарын ойоштороусы алаларрҙың берера,-МӘМКИНЛЕГЕ һәм ордва вның волонтерда матчтар ойоштороу өсөн ская ирекмән әҙерләне

2012 йылда математика һәм информацион технологиялары һәм электроника һәм светотехника факультеттары уҡытыусылары һәм студенттары тарафынан программалаштырыу буйынса Олимпиада үҙәге ойошторолдо. Үҙәк окмпиадаларға әҙерлек алып бара, үҙенең ярыштарын үткәрә, һәм Мордва университеты студенттарын рәсәй һәм халыҡ-ара ярыштарҙа ҡатрнашыуын тәьмин итә. Университет стденттарының иң ҙур ҡаҙанышы булып кда ярыштарында юғары уыҡу йорттары студенттааҙың программалаштырыу буйынса донъя АСМ ICPC чемпионаты 2014-тең ярымфинал ярыштарының III дәрәжә дипломын яулауы булды.

Юғары уҡыу йортоноң спорт тормошона 40 %-тан ашыу студент йәлеп ителгән. 30 спорт секцияһы эшләй. Йыл һайын Универсиада 11 спорт төрө буйынса Универсиада һәм 10 спорт төрө буйынса Спартакиада үтә. Вузда спорт клубы, «Огарёвсы» студент спорт клубы, Мөмкинлектәре сикләнгән студенттарҙың физкультура-спорт эшмәкәрлеген үҫтереү үҙәге эшләй. Университет студенттары һәм тамамлаусылары араһында олимпия чемпиондары, донъя һәм Европа чемпионаттары еңеүселәре һәм призёрҙары бар. Йыл һайын студент командалары округ, бөтә рәсәй һәм халыҡ-ара рәсми спорт ярыштарында 140-тан ашыу призлы урындар яулай.

Һылтанмалар

• Сайт Мордовского государственного университета имени Н. П. Огарёва