Порта
| Порта | |
 | |
| Дәүләт |
 Төркиә |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Ыстамбул |
 | |
 Порта Викимилектә | |
Порта (шулай уҡ Оттоман Портаһы, Сағыу Порта, Бейек Порта) — Ғосман империяһы хөкүмәтенең (бөйөк вәзир канцелярияһы һәм диван) дипломатия һәм халыҡ-ара мөнәсәбәттәр тарихында ҡабул ителгән атамаһы.
Термин ғосм. باب عالی — Bâb-ı Âliباب عالی — Bâb-Âli ı — «бейек ҡапҡа» төшөнсәһенең франц. porte, итал. porta — «ишек», «ҡапҡа» мәғәнәһендәге калькаһынан яһалған.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Бейек Порта Истанбул үҙәгендә солтан резиденцияһынан — Топҡапы һарай комплексынан урамдың икенсе яғында урынлашҡан бөйөк вәзир (төр. Bâb-i Âli, Баб-и Али) ихатаһына илткән ҡапҡа буйынса аталған
Атама XV быуаттан (Ғосман империяһының бөйөклөгө танылғандан һуң) ҡулланылған
Бейек Порта — төрөк чиновниктары телендә төрөк солтанының резиденцияһы, шулай уҡ Төркиә хөкүмәте һәм, ниһайәт, төрөк монархияһы урынлашҡан урын. Бейек Порта тигән атаманы европалылар ҙа ҡабул иткән. Сағыу (Блистательная) Порта тигән һүҙбәйләнеш тә шул уҡ әһәмиәткә эйә.[3]
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Ғосман империяһы биләмәләре
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Объяснительный указатель восточных слов, встречающихся в I и II части Материалов для истории Иерусалимской патриархии XVI—XIX вв. Дата обращения: 26 март 2011. Архивировано 29 ноябрь 2011 года.
- ↑ Православный палестинскій сборник Православное палестинское общество
- ↑ Энциклопедический словарь Ф. А. Брокгауза и И. А. Ефрона
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Зотов Н. М. Статейный список Тяпка һәм варфоломей 1680-81 стольник йыл Зотов сайтта «Руниверс»
- В. Трепавлов В. «Һеҙ юғары порт». Монархия тураһындағы традицион күҙаллауҙы рәсәй дәүләтселеген системаһы евразия халыҡтарында XV—XVII вв. // «Көнсығышҡа», 2006, № 1. — С. 26-41. — ISSN 0869-1908