Салехард күпере
| Салехард күпере | |
| Өҫтөнән/аҫтынан үтә | Обь |
|---|---|
 | |
Салехард күпере — күпер аша үтеү менән бергә проекттыОбь йылғаһы аша һалынған күпер. Ул Лабытнанги һәм Салехард ҡалаларын тоташтыра. Проектҡа ярашлы — Обь йылғаһы аша һалынған автомобиль һәм тимер юл күперенең оҙонлоғо 2439,8 метр. Дөйөм оҙонлоғо — яҡынса 40 км.
Күпер төҙөү Төньяҡ киңлеге хәрәкәтендә — Ямал-Ненец автономиялы округы (ЯНАО) тимер юл магистраленең (ЯНАО) бер өлөшө булып тора Салехард күпере Төньяҡ киңлеге хәрәкәтенең төп участкаһы булып тора һәм Төньяҡ имер юлдарын, Свердловск өлкәһен тоташтыра, киләсәктә Рәсәй тимер юл селтәренең Ямал ярым утрауы һәм Сабетта порты аша Төньяҡ диңгеҙ юлына сығыуын тәьмин итәсәк.
Күпер төҙөлөшөнә ЯНАО 8 миллиард һумға яҡын сумма финанслай. Шулай уҡ Федераль бюджеттан 10 миллиард һум күләмендә грант ҡаралған. Дөйөм алғанда, Обь күперенең хаҡы 60 миллиард һум суммаһында баһалана[1] Күпер тулыһынса 2023 йылда эксплуатацияға тапшырылырға тейеш.. Күпер ҡоролмаларsy n272= өсөн Ҡырым r=перен төҙөгән компанияһы zefg бирё.[2].
Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Обь йылғаһы аша күпер төҙөү идеяһы ХХ быуат уртаһында барлыҡҡа килә. Шул йылда геологик тикшеренеүҙәр үткәрелә, ҙур әҙерлек эштәре алып барыла. Ленинград төҙөлөш бюроһытөрлө ярусыл автомобиль һәм тимер юллы күпер проектын төҙөй Проект бер нисә сәбәп арҡаһында тормошҡа ашмай. Төп объектив сәбәп булып йылғаның киңлеге һәм шәп ағымы һәм мәңгелек туңлыҡ тора[3].
2006 йылда Ямал-Ненец автономиялы округы етәкселеге күпер төҙөү идеяһына кире ҡайта һәм төҙөлөш тендеры аса. Бер нисә күпер төҙөү проекты ҡарала. Архитектура проекттары буйынса дөйөм автомобиль юлдарының өҫкө ҡатында ебәрергә тәҡдим ителә, ә аҫҡы ҡатта — тимер юл.үтәргә тейеш. 2007 йылда бөтә проект документацияһы әҙерләнә. Әммә төҙөлөш башлауҙы 2012 йылға ҡалдыралар, ә күпер проекты яңынан ҡарауға ҡайтарыла.
2013—2014 йылдарҙа яңыртылған күпер проекты дәүләт экспертизаһын уңышлы үтә[4][5].
2016 йылдың башында күпер үткәүелен башта төҙөүҙе стратегик объект булараҡ өҫтөнлөклө тип табалар, уны финанслау федераль бюджеттан ҡарала. Рәсәй Федерацияһы хөкүмәте рәйесе Дмитрий Медведев 2016 йылдың 18 мартында был туралағы бойороҡҡа ҡул ҡуя[3].
2018 йылдың 11 май айында Обь йылғаһы аша төҙөләсәк күперҙең символик нигеҙе булған капсулаһы ергә һалына[6] Капсула һалыу тантанаһында РФ транспорт министры Максим Соколов, Ямал-Ненец автономиялы округы губернаторы Дмитрий Кобылкин һәм РЖД генераль директоры Олег Белозеров ҡатнаша.[7][8].
2018 йылдың 21 авгусында Яңы-Огаревола ЯНАО губернаторы Дмитрий Артюхов Рәсәй Федерацияһы Президенты Владимир Путин менән осрашҡанда « беҙ был ҡышта уҡ күперҙең иң ҡатмарлы мөһим элементын ваҡытынан алда башлаясаҡбыҙ — Обь йылғаһы аша берләштерелгән күпер эшләүҙе. Хәҙер инвесторҙар менән эшләүгә иң яҡын ваҡытта тотонасаҡбыҙ» тип белдерҙе[9].
Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Трансполяр магистраль
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Ҡырым менән күпер — Ямал: төҙөлөш барышында Төньяҡ киңлек
- ↑ Салехард ҡалаһында Обь йылғаһы аша күпер төҙөлә башланы.
- ↑ 3,0 3,1 Юлия Фролова. Медведев подписал документ о мосте через Обь на Ямале. ura.news. Дата обращения: 23 ғинуар 2019.
- ↑ Салехард ҡалаһында обь йылғаһы аша күпер райондарын берләштерә.
- ↑ Буласаҡ күпер төҙөү тиңләштерелгән Салехардский Керчь 2018 йыл 13 сентябрь архивланған.
- ↑ Йылға обь йылғаһы Салехард аша һалынасаҡ күпергә нигеҙ булған капсула.
- ↑ Салехард ҡалаһында Обь йылғаһы аша күпер нигеҙ һалынған символик капсула була.
- ↑ «Киләсәктә проектҡа»: ни өсөн Рәсәй тимер юлдары төҙөү арктика многокилометровый.
- ↑ Поляр башлығы владимир путин менән тикшерергә һәм яңы магистралдәр төҙөү килгәндә янао