Сауҙа йорто аркадаһы (Ярослав ихатаһы)
| Сауҙа йорто аркадаһы | |
 | |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Бөйөк Новгород |
| Входит в состав списка памятников культурного наследия | Культурное наследие России/Новгородская область/Великий Новгород (Кремль)[d] |
| Мираҫ статусы | объект культурного наследия России федерального значения[d][1] |
| Указания, как добраться | Ярославово Дворище (Никольская улица, 1а) |
 | |
 Сауҙа йорто аркадаһы (Ярослав ихатаһы) Викимилектә | |
Сауҙа йорто аркадаһы — Бөйөк Новгородта, Ярослав ихатаһында тарихи ҡоролма, XVIII быуат аҙағында төҙөлгән. Бөйөк Ватан һуғышында емерелгән Сауҙа йорто бинаһының һаҡланып ҡалған фрагменты. Федераль әһәмиәттәге мәҙәни мираҫы объекты. Хәҙерге адресы: Никольская урамы, 1а.
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Сауҙа йорто XVIII быуат аҙағында төҙөлә. Нигеҙе булып XVI быуат Окольныя ҡалаһы валы тора. Башта Сауҙа ихатаһы фортификация функцияһын үтәй, ул каре формаһында ике башнянан тора. XVIII быуат аҙағында реконструкция ваҡытында комплекс оборона функцияһынан мәхрүм була һәм ҡәтғи классицизм стилендә яңынан ҡорола. Уның өлөшө булып көнбайыш һәм көнсығыш аркадалар тора. Бөйөк Ватан һуғышы ваҡытында ихата корпустары ныҡ емерелә. А.В.Щусев етәкселегендә тергеҙеү проекты эшләнүегә ҡарамаҫтан, биналар яйлап һүтеп алына. Һуңғы, көнбайыш корпусы 1956 йылда һүтелә, уға берҙән-бер (көнбайыш) аркада йәнәш тора. Шул уҡ ваҡытта аркада йүнәтелә һәм төньяҡ яҡтан бер нисә һаҡланып ҡалған көньяҡ өлөштән симметриялы өлөшө оҙонайтыла[2].
Архитектураһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Аркалар планында квадрат булған бағаналарға таяна, улар көнбайыш яҡтан көрәксәләр менән биҙәлгән. Аркаларҙың бағаналарға йәнәш торған өлөшөндә горизонталь тартымдар үтә. Аркалар архивольттар һәм таштар менән тәьмин ителгән. Арканың һәр көмбәҙендә арка формаһын ҡабатлаған түбәнге кәкре һыҙыҡлы өлөштәр менән икешәр филенка урынлаштырылған. Арканың өҫтө буйлап формалы кәрниз үтә. Аркада 26 × 13 × 6,5 см күләмле кирбестән һалынған[2].
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Постановление Совета Министров РСФСР № 1327 от 30.08.1960
- ↑ 2,0 2,1 Л. А. Секретарь. Аркада Гостиного двора // Архитектурное наследие Великого Новгорода и Новгородской области / Мильчик М. И. (составитель). — СПб.: Спас, Лики России, 2008. — С. 217—218. — 656 с. — 2500 экз. — ISBN 978-5-903672-3-5.