Сахалин дәүләт университеты

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Сахалин дәүләт университеты
Нигеҙләү датаһы 1949
Рәсем
Дәүләт  Рәсәй
 СССР
Административ-территориаль берәмек Южно-Сахалинск
Баш компания (ойошма, предприятие) Рәсәй Федерацияһының Фән һәм юғары белем биреү министрлығы[d][1]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы Южно-Сахалинск, Рәсәй
Рәсми сайт sakhgu.ru
 Сахалин дәүләт университеты Викимилектә

Сахалин дәүләт университеты (рус. Сахали́нский госуда́рственный университе́т, СахГУ) — Сахалин өлкәһе административ үҙәге Южно-Сахалинск ҡалаһында урынлашҡан юғары уҡыу йорто. 1949 йылда уҡытыусылар институты булараҡ нигеҙләнгән.

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1949 йылда Южно-Сахалинск уҡытыусылар институты булараҡ нигеҙ һалына, 1954 йылда Южно-Сахалинск дәүләт педагогия институты, 1998 йылда Сахалин дәүләт университеты итеп үҙгәртелә.

Уға Сахалин өлкәһе территорияһында урынлашҡан өс колледж: Южно-Сахалинск педагогия, Александровск-Сахалинский педагогия һәм Сахалин театр колледжы ҡушылған. 1999 йылда университет составына Алыҫ Көнсығыш дәүләт университетының юридик факультеты (филиал, хәҙерге ваҡытта СахДУ-ның юридик институты) АКФУ инә. 2011 йылда вузға утрауҙағы ике уҡыу йорто: Сахалин яғыулыҡ-энергетика техникумы һәм Сахалин һәм бизнес информатика колледжы ҡушыла.

2012 йылда Сахалин өлкәһе хөкүмәте һәм «Эксон Нефтегаз Лимитед» ширҡәте тарафынан СахДУ базаһында Техник нефть-газ институтын булдырыу тураһында ҡарар ҡабул ителә. Ширҡәт яғынан ярҙам күләме 5 млн АҠШ доллары тәшкил иткән[2].

СахДУ, Нефть-газ техник институты

Белем биреү эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Хәҙерге ваҡытта университетта 7000 тирәһе студент белем ала. Уларҙы әҙерләү 28 юғары һөнәри белем биреү белгеслеге, 13 йүнәлеш буйынса бакалавриат, 4 магистрлыҡ йүнәлеше һәм 17 вуздан һуң белем белгеслектәре (аспирантура) буйынса алып барыла.

Университетта 48 кафедра эшләй, уларҙа 350-нән артыҡ уҡытыусы, шул иҫәптән 57 фән докторы, 140 фән кандидаты һәм доцент, Рәсәй һәм халыҡ-ара академияларҙың 25 ғәмәли ағзаһы һәм мөхбир ағзаһы (Рәсәй Тәбиғәт фәндәре академияһы, Социаль фәндәр академияһы, Халыҡ-ара мәғлүмәтләштереү академияһы, Халыҡ-ара Экология һәм хәүефһеҙлек академияһы, Халыҡ-ара фәндәр академияһы, Халыҡ-ара Тәбиғәт һәм йәмғиәт тураһында фәндәр академияһы, Нью-Йорк академияһы) уҡыта.

СахДУ 15 фәнни һөнәр буйынса аспирантурала юғары квалификациялы фәнни һәм фәнни-педагогик кадрҙар әҙерләй. СахДУ Алыҫ Көнсығыш федераль округы юғары уҡыу йорттарының Сахалин өлкәһендә урынлашҡан филиалдары өсөн аспиранттар әҙерләүҙе ғәмәлгә ашыра.

Университет структураһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Сахалин дәүләт университеты составына түбәндәге институттар һәм факультеттар инә:Филология, тарих һәм көнсығышты өйрәнеү институты; Психология һәм педагогика институты; Тәбиғәт фәндәре һәм техносфера хәүефһеҙлеге институты; Техник нефть-газ институты; Юридик, иҡтисад һәм идара итеү институты; Вузға тиклем әҙерлек институты; Оха филиалы; Александровск-Сахалинский колледжы (филиал); Южно-Сахалинск педагогия колледжы; Политехник колледж.

Халыҡ-ара эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1989 йылда Хоккайдо университеты һәм Южно-Сахалинск педагогика институты араһында хеҙмәттәшлек тураһында беренсе халыҡ-ара килешеү төҙөлә. Шул йылдан буласаҡ СахДУ-ның халыҡ-ара хеҙмәттәшлеге башлана.

Етәкселәр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Павлов В. Е.
  • Кузнецов М. И.
  • Шлямин Борис Александрович (1957—1962)
  • Князева Клавдия Ивановна (1962—1963)
  • Афанасьев Александр Яковлевич (1963—1974 декабрь)
  • Колесников Николай Иванович (1974—1983 ғинуар)
  • Околелов Олег Петрович (1983—1985)
  • Тлеков Салихман Саматович (1985—1991)
  • Мисиков Борис Рамазанович (1991—2013)
  • Минервин Игорь Георгиевич (2013—2016)
  • Федоров Олег Анатольевич (2016 — әлеге ваҡытҡаса)

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Единый Государственный Реестр Юридических Лиц, ЕГРЮЛ
  2. На оснащение Технического нефтегазового института на Сахалине будет выделено 5 млн долларов 2013 йыл 23 октябрь архивланған.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Главный вуз островной области: Сахалинскому государственному университету — 60 лет. — Южно-Сахалинск : Издательство «Сахалин — Приамурские ведомости», 2009. — 128 с. ISBN 978-5-904194-03-1