Силәбе дәүләт университеты

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Силәбе дәүләт университеты
Нигеҙләү датаһы 1976
Рәсем
Дәүләт  Рәсәй
Административ-территориаль берәмек Силәбе
Баш компания (ойошма, предприятие) Рәсәй Федерацияһының Фән һәм юғары белем биреү министрлығы[d][1]
Диапазон IPv4 195.54.14.0/23[2]
Рәсми сайт csu.ru
Ойошма хеҙмәткәрҙәре категорияһы Категория:Силәбе дәүләт университеты уҡытыусылары
Карта
 Силәбе дәүләт университеты Викимилектә

Силәбе дәүләт университеты — классик университет, Көньяҡ Уралдың алдынғы ғилми үҙәктәренең береһе, 1976 йылда нигеҙ һалынған. Рәсәй Федерацияһының Силәбе ҡалаһында урынлашҡан. Рәсми исеме - "Силәбе дәүләт университеты" федераль дәүләт бюджет белем биреү учреждениеһы.

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1974 йылдың 3 апрелендә СССР Министрҙар Советы Силәбе дәүләт университетын булдырыу тураһында 690-сы ҡарар ҡабул итә. 1976 йылдың 4 октябрендә уны рәсми асыу тантанаһы булды, физика-математика һәм тарих-филология факультеттары асыла. Беренсе ректоры итеп СССР педагогия фәндәре академияһының ағза-корреспонденты профессор С. Е. Матушкин тәғәйенләнә.

1980 йылда математика, физика, иҡтисад, тарих, филология факультеттары асыла. 1981 йылда 4 һөнәр буйынса аспирантура асыла. Академик В. П. Макеев исемендәге республика ғилми-тикшеренеү үҙәге, Академик Е.И. Забабахин исемендәге Бөтә Рәсәй ғилми-тикшеренеү институты ", "Маяҡ" производство берекмәһе, Мейәс машиналар эшләү заводы һәм башҡа өлкәләрҙең алдынғы ғилми ойошмалары һәм предприятиелары менән берлектәге тикшеренеү эше яйға һалына.

1987 йылда Силәбе өлкәһе территорияһында университет ғалимдары тарафынан уникаль «Арҡайым» ҡаласығы асыла. Ошо уҡ йылда СССР Дәүләт премияһы лауреаты, физика-математика фәндәре докторы, профессор В.Д. Батухтин ректор була. Артабанғы йылдарҙа университеттың структур подразделениелары һаны 19 факультетҡа, 6 институтҡа, 91 кафедраға тиклем арта.

1991 йылда Силәбе дәүләт университетының Вестник журналы сығарылышы башлана, Силәбе ҡалаһында Рәсәй Фәндәр академияһының Урал буйы федераль округы буйынса Силәбе ғилми үҙәге булдырыла. Уның эшендә университет ғалимдары әүҙем ҡатнаша.

1994 йылда университетта докторантура асыла, халыҡ-ара программаларҙа ҡатнашыусы булып Челга TEMPUS.

2001 йылдан сығарылыш уҡыусыларына дипломға берҙәм Европа ҡушымтаһы бирелә. 2004 йылда ректор итеп иҡтисад фәндәре докторы, профессор А. Ю. Шатин һайлана. Силәбе дәүләт университеты Рәсәй классик университеттары ассоциацияһына, Евразия университеттар ассоциацияһына, ЮНЕСКО ҡарамағындағы Халыҡ-ара университеттар ассоциацияһына ағза итеп алына.

2004 йылда Урал федераль округының инвалидтарын уҡытыу буйынса округ уҡыу-методик үҙәге статусы бирелә

2014 йылда университет ректоры итеп психология фәндәре докторы, профессор Д. А. Циринг һайлана

2015 йылдың көҙөндә Силәбе дәүләт университетын Евразия дәүләт гуманитар-педагогия университетын төҙөү менән Силәбе дәүләт педагогия университеты менән берләштереү мәсьәләһе күтәрелә, әммә яҡтар килешеүгә килмәй[3][4][5]

2018 йылдың майында фундаменталь медицина факультеты асыла[6].

2019 йылдың 28 марттында Силәбе дәүләт университеты ректорын һайлауҙа физика факультеты деканы Сергей Таскаев еңеү яулай. Уның өсөн отчёт-һайлау конференцияһында делегаттарҙың күбеһе тауыш бирә. Ғәмәлдәге ректор Диана Циринг еңелә.

.

Университет структураһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Университет һигеҙ уҡыу корпусында урынлаша.

Университет составына инә:

  • мәғлүмәт технологиялары институты ( директор вазифаһын башҡарыусы— Ю. В. Петриченко)
  • кадрҙар әҙерләү һәм квалификацияһын күтәреү институты (директоры — А.Е. Худякова)
  • тарих-филология факультеты (декан — Н.В. Гришина)
  • иҡтисад тармаҡтары, бизнес һәм етәкселек итеү институты (директоры — В.И. Бархатов)
  • юғары уҡыу йортона тиклемге белем алыу институты (директоры — Т. В. Садовникова)
  • математика факультеты (декан — Е.А. Сбродов)
  • физика факультеты (декан вазифаһын башҡарыусы— Д.А.Захарьевич.)
  • химия факультеты (декан — В.А. Бурмистров)
  • Евразияның һәм Көнсығыш факультеты (декан вазифаһын башҡарыусы — В Г. Будыкина)
  • экология факультеты (декан — А.Р. Сибиркина)
  • идара итеү факультеты (декан — С. А Головихин)
  • хоҡуҡ институты (директоры — В.В. Киреев)
  • лингвистика һәм тәржемә факультеты (декан — Л.А. Нефедова)
  • педагогика һәм психология факультеты (декан вазифаһын башҡарыусы — И.А. Трушин)
  • биология факультеты (декан вазифаһын башҡарыусы — Д.С. Сташкевич)
  • факультетына ситтән тороп һәм дистанцион уҡытыу (декан — Ш. Ш. Яғафаров)
  • иҡтисад факультеты (декан вазифаһын башҡарыусы— Т.А.Верещагин)
  • журналистика факультеты (декан — Б.Н. Киршин)
  • халыҡ-ара белем биреү институты (директор вазифаһын башҡарыусы—А.А.Сенников)
  • фундаменталь медицина факультеты (декан — В.А.Тупиков)

Колледжы, өс музей, 64 кафедра, «Арҡайым» үҙәге бар.

Аспирантура 18 ғилми һөнәр буйынса эшләй. Кандидатлыҡ һәм докторлыҡ диссертациялары яҡлау буйынса диссертация советтары эшләй.

Университеттың Троицк, Мейәс һәм Ҡустанай ҡалаларында филиалдары бар.

Университет баҫмалары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1976 йылдан алып университетта студенттарҙың "Университетская набережная" гәзите сыға.

Ғилми журналдар нәшер ителә[7]:

  • «Вестник Челябинского государственного университета»
  • «Magistra Vitae: электронный журнал по историческим наукам и археологии»
  • «Челябинский физико-математический журнал»
  • «Общество, экономика, управление​​»
  • «Евразийский журнал региональных и политических исследований​»
  • «​Физическая культура. Спорт. Туризм. Двигательная рекреация»

Рейтингтары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • 2020 йылда Рәсәй университеттары милли рейтингында тәүге 50-се урынды биләй[8][9]
  • Владимир Потанин 2020 фонды вуздары рейтингында 59-сы урында тора [10]
  • Университеттарҙың Интерфакс 2020 милли рейтингына 174-179-се урында [11]
  • RankPro Academic Rankings 2019/20 рейтингында 522 -се урында (Рәсәй юғары уҡыу йорттары араһында 25)[12][13]
  • SCImago Institutions Rankings 2020 рейтингында 625-се урында (Рәсәй юғары уҡыу йорттары араһында 52-се урында)[14][15]
  • RankPro BC-Index Rankings 2019/20 рейтингында 651—686-се урындарҙа (Рәсәй юғары уҡыу йорттары араһында 29-сы урында )[16][17]
  • UniRank University Ranking 2020 рейтингында 2544-се ( Рәсәй юғары уҡыу йорттары араһында 67)[18][19]
  • Webometrics Ranking of World Universities 2020 рейтингында 2968-се (РОәсәй юғары уҡыу йорттары араһында 56)[20]

Төп корпусы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Силәбе дәүләт университетының төп корпусы биналар комплексынан ғибәрәт[21] Төп корпус алдында ҙур йәшел зона — университеттың ботаника баҡсаһы урынлашҡан[22].

2011 йылда икенсе сиратты төҙөү тамамланған, улар киңәйә университетының төп корпусы. Яңы корпуста урынлашҡан ҙур ашханала, 520. театр залында урын алырға, шулай уҡ башҡа бинала уҡый. Һауа үткәүелде корпусын тоташтыра. 2019 университетының спорт үҙәге төҙөлә башлай[23].

Яңы корпуста ҙур ашханала, 520 урынға театр залы, шулай уҡ башҡа уҡыу бүлмәләре урынлашҡан. 2019 университеттың спорт үҙәге төҙөлә башлай[23].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Единый Государственный Реестр Юридических Лиц, ЕГРЮЛ
  2. https://apps.db.ripe.net/search/lookup.html?source=ripe&key=195.54.14.0%20-%20195.54.15.255&type=inetnum
  3. Опорный вуз Урала. ЧелГУ и педуниверситет объединят в 2016 году. Дата обращения: 30 октябрь 2018.
  4. Дарья Батовкина. Ученый совет ЧелГУ поддержал идею объединения с ЧГПУ, Первый областной (29 сентябрь 2015). 30 октябрь 2018 тикшерелгән.
  5. Профком педагогов с осторожностью отнесся к идее создания опорного вуза на базе ЧелГУ и ЧГПУ. Дата обращения: 30 октябрь 2018.
  6. ГТРК "Южный Урал". В ЧелГУ открывают факультет фундаментальной медицины.. 2019 йыл 15 апрель архивланған.
  7. Научные журналы ЧелГУ.
  8. Новости — ЧелГУ вошёл в первую лигу национального рейтинга
  9. Национальный агрегированный рейтинг
  10. https://www.fondpotanin.ru/%D0%A0%D0%B5%D0%B8%CC%86%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B3%202019-2020.pdf 2021 йыл 24 ғинуар архивланған.
  11. Рейтинги Интерфакс — Высшее образование в России
  12. https://www.cicerobook.com/userfiles/files/Academic%20rank%2019-20.pdf 2020 йыл 16 октябрь архивланған.
  13. https://www.cicerobook.com/userfiles/files/Academic%20rank%2019-20_Country.pdf 2020 йыл 16 октябрь архивланған.
  14. University Rankings 2020
  15. University Rankings — Russian Federation 2020
  16. https://www.cicerobook.com/userfiles/files/BC%2019-20.pdf 2020 йыл 16 октябрь архивланған.
  17. https://www.cicerobook.com/userfiles/files/BC%20Country_19-20.pdf(недоступная ссылка)
  18. Chelyabinsk State University | Ranking & Review
  19. Top Universities in Russia | 2020 Russian University Ranking
  20. Search | Ranking Web of Universities: Webometrics ranks 30000 institutions
  21. Корпуса университета по адресу ул. Братьев Кашириных, 129 на Google Maps.
  22. Ботанический сад. Челябинский государственный университет. Дата обращения: 30 октября 2018.
  23. 23,0 23,1 Возле Челябинского госуниверситета начали строить спортивный комплекс со спортзалом и фитнес-клубом 10 октября 2019. 74.ru — новости Челябинска

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]