Урайым (ҡасаба)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Урайым
Дәүләт  Рәсәй
Административ-территориаль берәмек Нязепетровское_городское_поселение[d][1][1]
Почта индексы 456971 һәм 456970
Карта

Урайым (рус. Ураим) — Рәсәй Федерацияһының Силәбе өлкәһе Наҙы-Петровск районындағы ҡасаба. Наҙы-Петровск ҡала биләмәһе составына инә. Ҡасабала Көньяҡ Урал тимер юлының тимер юл разъезы төҙөлгән. Ҡасаба район үҙәге Наҙы-Петровск ҡалаһының көньяҡ-көньяҡ-көнбайышында (SSW), диңгеҙ кимәленән 391 метр бейеклектә урынлашҡан[2].

Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡасаба янында Ҡариҙел ҡушылдығы Ҡорғо йылғаһына уң яҡтан ҡойған Кесе Ҡорғо һәм Сухой Лог (Урайым йылғаһының һул ҡушылдығы) баш ала.

Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2010 йылғы Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса, 2010 йылда ҡасабала йәшәүселәр 10 кеше тәшкил иткән (3 ир-егет һәм 7 ҡатын-ҡыҙ)[3].

2017 йылда ҡасабаны күсереү тураһында ҡарар ҡабул ителә[4][5][6]. Ҡасаба халҡы фекеренсә, планлаштырылған күсенеү сәбәптәренең береһе мәғдән ятҡылыҡтарын эшкәртеү буйынса Сураям тау байыҡтырыу комбинаты төҙөлөшө өсөн булыуы ихтимал. Был Сураям йылғаһы буйында табылған мәғдән ятҡылыҡтарын эшкәртә башлау ниәттәре менән бәйле[7][8][9], ошо маҡсатта технологик «Урайым майҙансығы» (Урайым йылғаһы бассейнында мәғдән байыҡтырыу фабрикаһы һәм ҡалдыҡтар һаҡлағыс) төҙөү ҡаралған[10][11][12][13].

Урамдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡасаба урамдары селтәре Октябрҙең 45 йыллығы, Бажов, Мүкле, Баҡса, Ирек һәм Суворов тип аталған 6 урамдан торған[14].

Урайым ҡасабаһын бер үк атамалы тимер юл разъезы ҡасабаһы Ураимские Томилки менән бутарға ярамай[15][16][17] (координаттары 56.002137/59.584630), ул хәҙер Наҙы-Петровск ҡалаһы составына ингән[18][19][20][21]. Ҡасабала 383-сө км поезд туҡталышы бар (АСУЖТкоды — 807242, элекке Ураимские Томилки разъезы).

Этимологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡасабаның атамаһы башҡорт телендәге Урайым гидронимынан алып ҡушылған. Ә йылға атамаһы «урау», «урайым» тигән һүҙҙәрҙән килеп сыҡҡан тип яҙа Силәбе өлкәһенең топонимикаһын, башҡорт халҡының фольклорын өйрәнгән географ, топонимист Шувалов Николай Иванович үҙенең «От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь» тигән һүҙлегендә. Гидронимды «бормалы йылға» тип тә аңлатып була, тип яҙа автор[22][23].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. ↑ 1,0 1,1 ОКТМО (урыҫ)
  2. ↑ Uraim (ингл.). GeoNames. Дата обращения: 12 февраль 2014.
  3. ↑ Тома официальной публикации итогов Всероссийской переписи населения 2010 года по Челябинской области. Том 1. «Численность и размещение населения Челябинской области». Таблица 11. Челябинскстат. Дата обращения: 12 февраль 2014. 2019 йыл 2 апрель архивланған.
  4. ↑ Ураим и Серный ключ исчезнут с карты Нязепетровского района // Статья от 30.11.2017 г. в газете «Нязепетровские вести». А. Панкратова.
  5. ↑ В Нязепетровске прошел сход будущих переселенцев // Статья от 11.09.2018 г. в газете «Нязепетровские вести». З. Хакимова.
  6. ↑ «Оставили умирать»: как пустеют железнодорожные поселки на Урале // Статья от 05.07.2019 г. «Известия». Е. Приемская.
  7. ↑ Прощание с Ураимом. Жители южноуральского поселка протестуют против планов снести их дома // Статья от 02.11.2018 г. Опубликовано в № 202 печатной версии газеты «Коммерсантъ» (Челябинск). Ю. Димова.
  8. ↑ «Бросили умирать вместе с деревней» 2020 йыл 20 сентябрь архивланған. // Статья от 26.06.2019 г. «Znak.com». М. Малкова.
  9. ↑ Большие «уши» губернатора Носова 2019 йыл 17 сентябрь архивланған. // Статья от 06.11.2018 г. «The Moscow Post». Н. Попова.
  10. ↑ Жилин И. В., Пучков В. Н. Геология и рудоносность Нязепетровской зоны (Средний Урал) // Уфа: ДизайнПолиграфСервис, 2009. — 184 с., ил. ISBN 978-5-94423-168-0. С. 93.
  11. ↑ Минэкономразвития держит южноуральский моногород без 100 млрд рублей. Под вопросом строительство ГОКа на Суроямском месторождении // Статья от 29.07.2013 г. «Правда УрФО». М. Шароглазова.
  12. ↑ В Нязепетровске представитель Минэкономразвития РФ ознакомился с инвестпланом по Суроямскому ГМК // Статья от 13.03.2013 г. в газете «Нязепетровские вести». Е. Агафонова.
  13. ↑ Стратегия социально-экономического развития Челябинской области до 2020 года / Раздел 6. Территориальные точки роста 2020 йыл 24 ноябрь архивланған. // Документ на официальном сайте Правительства Челябинской области (Часть 3), с. 216.
  14. ↑ Посёлок Ураим. Дата обращения: 25 сентябрь 2019.
  15. ↑ Над мемориальным сквером на Ураимских Томилках взяли шефство местные ребята // Статья от 10.07.2015 г. в газете «Нязепетровсеи вести». Т. Снегирёва.
  16. ↑ Нязепетровские казаки просят помощи для строительства часовни 2020 йыл 30 ноябрь архивланған. // Статья от 30.07.2016 г. «Казачий Вестник». Н. Волков.
  17. ↑ Проза М. В. Кельвер 2019 йыл 6 сентябрь архивланған. // Статья на сайте «Писатели и поэты Верхнего Уфалея».
  18. ↑ Улицы железнодорожного микрорайона, п.п. Новая Уфа, Ураимские Томилки, Серный ключ г. Нязепетровска // Приказ Управления образования администрации Нязепетровского муниципального района Челябинской области № 21 от 31.01.2019 г. «О закреплении определенной территории Нязепетровского муниципального района за муниципальными образовательными организациями».
  19. ↑ Город Нязепетровск, улица Трактовая до выезда с Ураимских Томилок // Постановление губернатора Челябинской области № 123 от 03.04.2003 г. «Об утверждении порядка финансирования работ по строительству, реконструкции и ремонту проезжей части улично-дорожной сети городов и других населённых пунктов Челябинской области для проезда транзитного транспорта за счёт средств областного целевого бюджетного дорожного фонда и перечня объектов строительства, реконструкции и ремонта проезжей части улично-дорожной сети городов и других населённых пунктов Челябинской области для проезда транзитного транспорта, финансируемых за счёт областного целевого бюджетного дорожного фонда».
  20. ↑ До Ураимских Томилок будет ходить автобус // Статья в газете «Нязепетровские вести». А. Панкратова.
  21. ↑ В Нязепетровске появились новые контейнерные площадки // Статья в газете «Нязепетровские вести». О. Щекалева.
  22. ↑ Шувалов Н. И. Ураим// От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7
  23. ↑ От Парижа до Берлина по карте Челябинской области. Ураим
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Урайым_(ҡасаба)&oldid=1194613» битенән алынған