Ҡарабаш тебейек

Ҡарабаш тебейек
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Суб-тип:  Икенсел ауыҙлылар Тип:  Хордалылар Клада:  Баш һөйәклеләр Суб-тип:  Умыртҡалылар Инфратип:  Башһөйәклеләр Супер-класс:  Дүрт аяҡлылар Класс:  Ҡоштар Ярым класс:  Яңы аңҡаулылар Отряд:  Турғай һымаҡтар Ярым отряд:  Һайраусы турғайҙар Субғаилә:  Sylvioidea Ғаилә:  Ҡарабаш турғайҙар Ырыу:  Poecile Ырыу:  Ҡарабаш тебейек
Халыҡ-ара фәнни исеме
Poecile palustris (Linnaeus, 1758)
Синонимдар
Parus palustris Linnaeus, 1758
Һаҡлау статусы
Ҙур хәүеф янамай IUCN 3.1 Least Concern : 181416
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   562354 NCBI   48890 EOL   4404725

Ҡарабаш тебейек (рус. Черноголовая гаичка(лат. Poecile palustris) — турғайҙар отрядындағы ҙур булмаған ҡошсоҡ.

Ҡылыҡһырлама

Турғайҙан бәләкәйерәк. Ботаҡтан ботаҡҡа һикергеләп йөрөүсе етеҙ ҡошсоҡ, һырты көрәнһыу һоро, кәүҙәһенең аҫ яғы һорғолт аҡ. Ҡорһағы һоро, Түбәһе, елкәһе һәм тамағы ҡара. Тебейеккә оҡшаған, ҡырҙа уларҙы айырып та булмай. Түбәһе ҡара төҫтә булыуы менән айырыла.

Тауышы

Тауышы яңғырауыҡлы: «ти-ти-тижж-тижж». Моңло итеп һыҙ¬ғыра: «түй-түүүй-түүүй».

Йәшәү рәүеше

Урмандарҙа, ҡыуаҡлыҡтарҙа йәшәй. Төрлө бөжәктәр, уларҙың ҡурсаҡтары менән туҡлана. Йылы яҡҡа китмәй, бер урындан икенсе урынға күсеп йөрөй. Бик һирәк осрай. Ағас ҡыуыштарында оя¬лай. Ҡыҙғылт һипкелле 6—9 бөртөк аҡ йомортҡаһы була. Зарарлы бөжәктәрҙе ҡырып, файҙа килтерә.

Әҙәбиәт

• Э.Ф. Ишбирҙин. Башҡортостан ҡоштары китабы. Өфө,1986 йыл. ИБ №3478 28.693.35 И 90
• Остапенко В. А. Птицы в вашем доме: Справочное пособие. — М.: Арнадия, 1996. - ISBN 5-88666-011-9