Ҡара ҡаҙ

Ҡара ҡаҙ
Аҡ муйынлы ҡара ҡаҙ
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Суб-тип:  Икенсел ауыҙлылар Тип:  Хордалылар Клад:  Баш һөйәклеләр Суб-тип:  Умыртҡалылар Инфратип:  Башһөйәклеләр Супер-класс:  Дүрт аяҡлылар Класс:  Ҡоштар Ярым класс:  Яңы аңҡаулылар Отряд:  Ҡаҙ һымаҡтар Ғаилә:  Өйрәктәр Ярым ғаилә:  Ҡаҙҙар Ырыу:  Казарки
Халыҡ-ара фәнни исеме
Branta Scopoli, 1769
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   174998 NCBI   8852 EOL   10486319

Ҡара ҡаҙ (рус. Казарка, лат. Branta) —йорт ҡаҙынан байтаҡ бәләкәйерәк ҡош, парлашып һәм күмәкләшеп йөрөүсе ваҡ ҡаҙ. Башы, муйыны, түшенең һәм һыртының алғы өлөштәре, ҡанаттарының эре ҡауырһындары ҡуйы ҡара. Ҡорһағының артҡы өлөшө һәм ҡойроҡ аҫты аҡ. Кәүҙәһенең ҡалған өлөшө ҡара-һоро. Муйыны¬ның ике яғында арҡыры аҡ һыҙыҡтар бар. Башҡа ҡаҙҙарҙан дөйөм ҡара төҫө, бәләкәйлегә-менән айырыла.

Тауышы яңғырауыҡлы: «ҡроңҡ» йәки «ғоңҡ».

Тундрала йәшәй. Үлән, һыу үҫемлектәре һәм бөжәктәре менән туҡлана. Күсмә ҡош. Бик һирәк осрай. Беҙҙә яҙлы-көҙлө генә туҡталып китәләр. Башҡортостанда оя ҡормайҙар. Ите өсөн аулайҙар.

Әҙәбиәт

• Э.Ф. Ишбирҙин. Башҡортостан ҡоштары китабы. Өфө,1986 йыл. ИБ №3478 28.693.35 И 90
• Акимушкин И. Мир животных. Птицы, рыбы, земноводные и пресмыкающиеся. — М.: Мысль, 1995.
• Ганзак Я. Иллюстрированная энциклопедия птиц. — Прага: Артия, 1974.