Ҡуйсан (Сафакүл районы)
| Ҡуйсан | |
| Нигеҙләү датаһы | 1794 |
|---|---|
| Дәүләт |
 СССР Ҡурған өлкәһе.png){kind=small} Сафакүл районы (Ҡурған өлкәһе) |
| Тамамланыу датаһы | 1963 |
Ҡуйсан (рус. Куйсан) — Ҡурған өлкәһе Сафакүл районындағы юҡҡа сыҡҡан башҡорт ауылы.
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ҡуйсан ауылы 1794 йылда түңәрәк күл буйында барлыҡҡа килгән, уға Барын-Табын ырыуы башҡорттары нигеҙ һалған була.
Ҡуйсанда төпәй, өрөк, ҡалмаҡ, туҡтағол, бүтис аймаҡтары булған. Мәсет эшләгән, уны совет осоронда клуб итеп файҙаланғандар[1].
Был ауылдан ирле-ҡатынлы Сауытовтарҙың милли кейемле фотолары С.Н. Шитованың китабында урын алған [2]
Киләсәкһеҙ ауылдар тигән күренеш — 1960-1970 йылдарҙа СССР-ҙа дәүләт сәйәсәте йүнәлеше. Был йүнәлеш сиктәрендә ауыл тораҡ пункттары селтәре үҙгәртеп ҡорола: киләсәкһеҙ тип танылған ауылдарҙың бер өлөшөн бөтөрөү һәм «агроҡалалар» булдырыу күҙҙә тотола.
Сәйәсәт халыҡты бәләкәй ауылдарҙан ҙур ауылдарға күсереүҙе һәм уларҙа ауыл халҡының төп өлөшөн, ауыл производствоһы һәм социаль-көнкүреш объекттарын туплауҙы үҙ эсенә ала[3].
Ҡуйсан ауылы ла ошондай ауылдар исемлегенә индерелә, 1963 йылда уға «киләсәкһеҙ» тигән мөһөр һуғылып, халҡы башҡа ауылдарға күсерелә[4]. Ауыл халҡын күрше Надеждино, Субботино, Бугуй, Сөләймән ауылдарына тараталар[5].
Хәтер[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ярты быуат тиерлек ваҡыт уҙғас, Ҡуйсан халҡының вариҫтары ауылдың юҡҡа сыҡҡан нигеҙенә бергә йыйылып, шул урында иҫтәлекле билдә урынлаштыра[6][7].
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ История башкирских родов. Сарт и Калмак. Том 27. — Уфа, 2017. — 456 с. — с. 435
- ↑ Башкирская народная одежда / С. Н. Шитова; Отв. ред. Н. В. Бикбулатов. - Уфа : Башк. изд-во "Китап", 1995. - 237,[2] с. : ил.; 27 см.; ISBN 5-295-01204-2 (В пер.) : Б. ц.
- ↑ Карпунина И. Б. Ликвидация «Неперспективных» деревень // Историческая энциклопедия Сибири: [в 3 т.] / Институт истории СО РАН. Новосибирск: Историческое наследие Сибири, 2009.
- ↑ Ҡурған өлкәһе башҡорттары тамырҙарына тоғро ҡала — «Хәйбулла хәбәрҙәре», 7 август, 2021
- ↑ История башкирских родов. Сарт и Калмак. Том 27. — Уфа, 2017. — 456 с. — с. 435
- ↑ Ҡурған өлкәһе башҡорттары тамырҙарына тоғро ҡала — «Хәйбулла хәбәрҙәре», 7 август, 2021
- ↑ Памятный знак на месте ушедшей в небытие деревни Куйсаново(недоступная ссылка)
Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- История башкирских родов. Сарт и Калмак. Том 27. — Уфа, 2017. — 456 с.
�*Карпунина И. Б. Ликвидация «Неперспективных» деревень // Историческая энциклопедия Сибири: [в 3 т.] — Новосибирск: Историческое наследие Сибири, 2009.
- Башкирская народная одежда / С. Н. Шитова; Отв. ред. Н. В. Бикбулатов. - Уфа : Башк. изд-во "Китап", 1995. - 237,[2] с. : ил.; 27 см.; ISBN 5-295-01204-2 (В пер.) : Б. ц.