2-се гвардия кавалерия корпусы
2-се гвардия кавалерия корпусы — СССР Ҡораллы көстәре составындағы юғары тактик берләшмәһе (оператив-тактик берекмәһе).
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Оборона Халыҡ Комиссариатының 1941 йылдың 26 ноябрендәге 342-се бойороғона ярашлы 3-сө кавалерия дивизияһы
1943 йылдың 20 мартында корпус составына 20-се кавалерия дивизияһы урынына 7-се кавалерия дивизияһы индерелә, ул 1943 йылдың апрелендә ҡыйратыла. 11943 йылдың 20 июненән алып кавалерия дивизияһы корпус составына ҡайтарыла[1]. 1945 йылдың йәйендә корпус составында булған 4-се гвардия кавалерия дивизяһы тарҡатыла.
1945 йылдың июнь башында 2-се гвардия кавалерия корпусына Бөйөк Ватан һуғышы тамамланыуы менән корпус яугирҙарын ҡотлау өсөн шәхсән Советтар Союзы Маршалы Г. К. Жуков килә.
1945 йылдың 13 октябрендә СССР Ҡораллы Көстәре Генераль штабының 1/600-сы Директиваһына ярашлы 2 -се гвардия кавалерия корпусы 28-се гвардия механизацияланған дивизия итеп үҙгәртелә, уның составына элекке 3-сө, 4-се һәм 17-се гвардия кавалерия дивизиялары инә. .
1945 йылдың 8 ноябрендә Тильзит (хәҙер Калининград өлкәһе Советск ҡалаһы) ҡалаһында 2-се гвардия кавалерия корпусының һуңғы парады үткәрелә. Парад ипподромда үтә. Махсус хәрби округы ғәскәрҙәре командующийы алдында Юғары Башкомандующийҙың 1-се урынбаҫары Советтар Союзы Маршалы Г. К. Жуков парадты ҡабул итә.
28-се гвардия механизацияланған дивизия 2-се гвардия кавалерия корпусынан Померания почетлы исемен һәм Ҡыҙыл Байраҡ һәм Суворов ордендарын ҡабул итеп ала һәм 28-се гвардия Померания Ҡыҙыл Байраҡ Суворов ордены механизацияланған дивизияһы тип исемләнә башлай. 1957 йылда 28-се гвардия Померания Ҡыҙыл Байраҡ Суворов ордены механизацияланған дивизия тип үҙгәртелә.
Ғәмәлдәге армия составына ингән осорҙар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- 26.11.1941 — 16.02.1942
- 17.07.1942 — 23.01.1943
- 12.02.1943 — 30.04.1943
- 18.07.1943 — 09.05.1945
Тулы исеме
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]2-се гвардия кавалерия Померан Ҡыҙыл Байраҡ Суворов ордены корпусы
Корпус составы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү](1945 йылдың 1-се майына ҡарата)
- 3-сө гвардия кавалерия Мозырь Суворов ордены дивизияһы;
- 4-се гвардия кавалерия Мозырь ҡыҙыл Байраҡ дивизияһы;
- 1941 йылдың 20 ноябренән 20-се тау-кавалерия дивизияһы→
1942 йылдың ғинуарынан 20-се кавалерия дивизияһы (1942 йылда булдырылған)→
18.9.1943-1.12.1945 17-се гвардия кавалерия Мозырь Ленин ордены Ҡыҙыл Байраҡ Суворов һәм Кутузов ордендары дивизияһы; - 7-се кавалерия дивизияһы (1943 йылдың февраленән апреленә тиклем);
- 1459-сы үҙйөрөшлө артиллерия Седлец Ҡыҙыл Байраҡ полкы[2];
- 149-сы гвардия истребитель-танкыға ҡаршы Ҡыҙыл Байраҡ полкы;
- 2-се гвардия айырым истребитель-танкыға ҡаршы дивизионы;
- 60-сы айырым гвардия миномет дивизионы;
- 10-сы гвардия реактив артиллерия Седлец Ҡыҙыл Байраҡ миномет полкы;
- 1730-сы зенит артиллерия полкы.
Корпус өлөштәре:
- 2-се айырым гвардия элемтә дивизионы
- 191-сы айырым автотранспорт батальоны, 18.07.1943
- 350-се ялан авторемонт базаһы, 28.05.1944
- 256-сы кер йыуыу отряды, 17.07.1942
- 257-се кер йыуыу отряды, 01.07.1944
- 30-сы ялан автоикмәкозаводы, 18.07.1943
- 90-сы Дәүләт банкының ялан кассаһы, 17.07.1942
- 18-се хәрби-почта станцияһы, 17.07.1942
Корпус командованиеһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Корпус командирҙары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]командиры корпуса
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- генерал-майор Доватор Лев Михайлович (26.11.1941 — 19.12.1941), 1941 йылдың 19 декабрендә һәләк була;
- генерал-майор Плиев Исса Александрович (19.12.1941 — 05.03.1942);
- генерал-майор генерал-лейтенант Крюков Владимир Викторович (06.03.1942 — декабрь 1945).
Строевой часть буйынса корпус командиры урынбаҫарҙары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Куц Иван Федорович (1942 йылдың июненән)
Корпус хәрби комиссарҙары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1942 йыл аҙағынан— корпус командирының сәйәси эштәр буйынса урынбаҫары:
- бригада комиссары Е. А. Щукин
Корпус штабы начальниктары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- полковник Картавенко Андрей Маркович
- полковник Мансуров Борис Владимирович
Сәйәси бүлек начальниктары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- полк комиссары Дробиленко Тимофей Федорович
Батырлыҡ күрһәткән яугирҙар[4].[5]
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында меңләгән корпус яугирҙары СССР ордендары һәм миҙалдары менән бүләкләнә, 42 яугир Советтар Союзы Геройы исеменә лайыҡ була, 17 кеше Дан орденының тулы кавалерҙары.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Сайт "Танковый фронт.1939-1945.
- ↑ Приказ Верховного Главнокомандующего № 0263 от 12 августа 1944 года
- ↑ Боевой состав Советской Армии. Часть V.Министерство обороны СССР.Историко-архивный отдел Генерального штаба — М: Военное издательство,1990
- ↑ Герои Советского Союза. Краткий биографический словарь в двух томах — М.: Воениздат, 1987;
- ↑ Кавалеры ордена Славы трех степеней. Краткий биографический словарь — М.: Военное издательство,2000.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Воскобойников Г. Л. Казачество и кавалерия в годы Великой Отечественной войны 1941—1945 гг. — Ростов-на-Дону: «Терра Принт», 2006.
- Дорофеев А. А. «2-й гвардейский корпус в контрнастурении под Москвой». М. изд. тип. ВАФ 1971.
- Исаев А. В. Антисуворов. Десять мифов Второй мировой. — М.: Эксмо, Яуза, 2004.
- Плиев И. А. Дорогами войны. — М.: Книга, 1985
- Сиджах Х. И. В вихре конных атак. Майкоп, 1993;