Мәскәү дәүләт университеты: өлгөләр араһындағы айырма

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
викилаштырыу, күренеште төҙәтеү, стилде төҙәтеү, орфография, аныҡлаштырыу
1 юл: 1 юл:
{{Карточка университета
{{Карточка университета
|название = М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты
|название = М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты
|сокращение = МДУ
|сокращение = МГУ (МДУ)
|эмблема = [[Рәсем:Estatua de Mijaíl V. Lomonósov frente al edificio principal de la Universidad Estatal de Moscú.JPG|center|200px]]
|эмблема = [[Рәсем:Estatua de Mijaíl V. Lomonósov frente al edificio principal de la Universidad Estatal de Moscú.JPG|center|200px]]
|изображение = Мәскәү дәүләт университетының баш йорто.
|изображение = Мәскәү дәүләт университетының баш йорто
|оригинал =
|оригинал =
|междуназвание = Lomonosov Moscow State University
|междуназвание = Lomonosov Moscow State University
33 юл: 33 юл:
|edu_region = RU
|edu_region = RU
}}
}}
'''М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты''' (тулы исеме «М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты» юғары белем биреү федераль дәүләт бюджет учреждениеһы).


Университет [[Рәсәй Федерацияһы Мәғариф һәм Фән Министрлығы]]на бойһонмай, тура [[Рәсәй Хөкүмәте]]нә бойһона.
'''М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты''' (тулы исеме Мәғарифтың юғары профессиональ федераль дәүләт бюджет белем биреү учреждениһы М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты).
[[Файл:Pervy uchebny corpus MSU.jpg|thumb|300px|<center> Университеттың китапханаһы — Шувалов корпусы</center>]]

Университет [[Рәсәй Федерацияһы Мәғариф һәм Фән Министрлығы]]на буйһонмай, тура [[Рәсәй Хөкүмәте]]нә буйһона.
[[Файл:Pervy uchebny corpus MSU.jpg|thumb|300px|<center> Университеттың китапханаһы - Шувалов корпусы</center>]]
[[Файл:Moscow 05-2012 Mokhovaya 05.jpg|thumb|300px|<center>Моховая урамында тарихи корпусы. Хәҙерге көндә МДУ-ң Азия һәм Африка институты урынлашҡан бинаһы.</center>]]
[[Файл:Moscow 05-2012 Mokhovaya 05.jpg|thumb|300px|<center>Моховая урамында тарихи корпусы. Хәҙерге көндә МДУ-ң Азия һәм Африка институты урынлашҡан бинаһы.</center>]]
==Тарих==
Университет төҙөү тәкдиме урыҫ тәбиғәт өйрәнеүсе ғалим, урыҫ әҙәби теленә нигеҙ һалыусы, шағир, рәссам, тарихсы Михаил Васильевич Ломоносов—һәм граф Шувалов Иван Иванович менән бирелә.


== Тарихы ==
== Университетты тамамлаған шәхестәр <ref>[http://tass.ru/obschestvo/1717011 МДУ-ң властта булған тамамлаусылары ]</ref><ref name="rg.ru">[http://www.rg.ru/2014/01/23/mgu-site.html «Рәсәй гәзите» буйынса МДУ-ң иң арҙаҡлы тамалаусылар]</ref>==
Университет төҙөү тәҡдиме күренекле урыҫ ғалимы — урыҫ әҙәби теленә нигеҙ һалыусы, шағир, рәссам, тарихсы, тәбиғәтте өйрәнеүсе Михаил Васильевич Ломоносов һәм граф Иван Иванович Шуваловтан килә.
''[[:Категория:Мәскәү дәүләт университетын тамамлаусылар| Мәскәү университетын тамамлаусылар]] категорияһын ҡарағыҙ. </br> Категорияла булмаған шәхестәр түбән яҙылған.''

== Университетты тамамлаған шәхестәр<ref>[http://tass.ru/obschestvo/1717011 МДУ-ның власта булған тамамлаусылары ]</ref><ref name="rg.ru">[http://www.rg.ru/2014/01/23/mgu-site.html «Рәсәй гәзите» буйынса МДУ-ның иң арҙаҡлы тамалаусылары]</ref> ==
''[[:Категория:Мәскәү дәүләт университетын тамамлаусылар| Мәскәү университетын тамамлаусылар]] категорияһын ҡарағыҙ. <br /> Категорияла булмаған шәхестәр түбән яҙылған.''

=== Сәйәсмәндәр ===
=== Сәйәсмәндәр ===
* Жириновский Владимир Вольфович РЛДП Рәйесе. МДУ-ң Азия һәм Африка институтын тамамлаусы.
* Жириновский Владимир Вольфович — РЛДП Рәйесе. МДУ-ң Азия һәм Африка институтын тамамлаусы.
*Песков Дмитрий Сергеевич [[Рәсәй Президенты]] пресс-серкәтибе. МДУ-ң Азия һәм Африка институтын тамамлаусы.
* Песков Дмитрий Сергеевич — [[Рәсәй Президенты]] пресс-секретары. МДУ-ның Азия һәм Африка институтын тамамлаусы.
*Дмитрий Рогозин - [[Рәсәй Хөкүмәте]] вице-премьеры.
* Дмитрий Рогозин — [[Рәсәй Хөкүмәте]] вице-премьеры.
*Джахан Поллыева РФ Дәүләт Дума аппараты етәксеһе.
* Джахан Поллыева — РФ Дәүләт Дума аппараты етәксеһе.
*Зорькин Валерий Дмитриевич юридик фәндәре докторы, РФ Конституция Суды Рәйесе (1991 йылдан һәҙерге көнғә тиклем).
* Зорькин Валерий Дмитриевич — юридик фәндәре докторы, РФ Конституция Суды Рәйесе (1991 йылдан һәҙерге көнғә тиклем).


=== Яҙыусылар ===
=== Яҙыусылар ===
* Чаадаев, Пётр Яковлевич рус публицист
* Чаадаев, Пётр Яковлевич урыҫ публицисы
*Александр Герцен рус публицист
* Александр Герцен урыҫ публицисы
*Андрей Малахов Беренсе каналда тапшырыуҙар алып барыусы<ref name="rg.ru"/>.
* Андрей Малахов — Беренсе каналда тапшырыуҙар алып барыусы<ref name="rg.ru"/>.

===Табибтар===
=== Табибтар ===
*Николай Склифосовский
* Николай Склифосовский
===Конструкторҙар===

*Расторгуев, Николай Сергеевич ПВО өсөн ракеталар конструкторы.
=== Конструкторҙар ===
* Расторгуев Николай Сергеевич — ПВО өсөн ракеталар конструкторы.

=== Фән эшмәкәрҙәре ===
=== Фән эшмәкәрҙәре ===
* Кузнецов Пётр Саввич — рус тел белгесе. Филология фәндәре докторы, профессор.
* Кузнецов Пётр Саввич — рус тел белгесе. Филология фәндәре докторы, профессор.
71 юл: 76 юл:
* Рәшит Али улы Сюняев — донъя күләмендә билдәле астрофизик. Рәсәй фәндәр академияһы академигы, Космос тикшеренеүҙәр институтында бүлек мөдире, Мәскәү физика-техник институты профессоры. Германияның Мюнхен ҡалаһында урынлашҡан Людвиг-Максимилиан университетының һәм Ҡазан дәүләт университетының шәрәфле профессоры.
* Рәшит Али улы Сюняев — донъя күләмендә билдәле астрофизик. Рәсәй фәндәр академияһы академигы, Космос тикшеренеүҙәр институтында бүлек мөдире, Мәскәү физика-техник институты профессоры. Германияның Мюнхен ҡалаһында урынлашҡан Людвиг-Максимилиан университетының һәм Ҡазан дәүләт университетының шәрәфле профессоры.


===Бизнесмендар===
=== Бизнесмендар ===
* Доронин, Владислав Юрьевич - эре рәсәй бизнесмены, Capital Group хужаһы.
* Доронин, Владислав Юрьевич — эре рәсәй бизнесмены, Capital Group хужаһы.
*Олег Дерипаска «Урыҫ аллюминий» ПАО хужаһы.
* Олег Дерипаска «Урыҫ аллюминий» ПАО хужаһы.

===Нобель премия лауреаттары===
=== Нобель премия лауреаттары ===
#Николай Семёнов (химия, 1956),
# Николай Семёнов (химия, 1956),
#Игорь Тамм һәм Илья Франк (физика, 1958),
# Игорь Тамм һәм Илья Франк (физика, 1958),
#[[Борис Пастернак]] (әҙәбиәт, 1958),
# [[Борис Пастернак]] (әҙәбиәт, 1958),
#[[Лев Ландау]] (физика, 1962),
#Александр Прохоров (физика, 1964),
# [[Лев Ландау]] (физика, 1962),
# Александр Прохоров (физика, 1964),
#[[Андрей Сахаров]] (тыныслыҡ премияһы, 1975),
# [[Андрей Сахаров]] (тыныслыҡ премияһы, 1975),
#[[Пётр Капица]] (физика, 1978 ),
#Виталий Гинзбург һәм Алексей Абрикосов (физика, 2003).
# [[Пётр Капица]] (физика, 1978),
# Виталий Гинзбург һәм Алексей Абрикосов (физика, 2003).


==Мәскәү дәүләт университетының баш йорто==
== Мәскәү дәүләт университетының баш йорто ==
''' Мәскәү дәүләт университетының баш йорто ''' (урыҫса ҡыҫҡа '''ГЗ МГУ''') — Мәскәү дәүләт университетының баш йорто. Бейеклек — 183,2 м, шпиль менән — 240 м, 34 ҡат. [[1949]]—[[1953]] йылдарҙа төҙөлгән. Архитекторҙар [[Иофан, Борис Михайлович|Б. М. Иофан]], [[Руднев, Лев Владимирович|Л. В. Руднев]], [[Чернышёв, Сергей Егорович|С. Е. Чернышёв]], [[Абросимов, Павел Васильевич|П. В. Абросимов]], [[Хряков, Александр Фёдорович|А. Ф. Хряков]], [[Насонов, Всеволод Николаевич|В. Н. Насонов]]. Фасад биҙәкләү — [[Мухина, Вера Игнатьевна|В. И. Мухина]].
''' Мәскәү дәүләт университетының баш йорто ''' (урыҫса ҡыҫҡа '''ГЗ МГУ''') — Мәскәү дәүләт университетының баш йорто. Бейеклек — 183,2 м, шпиль менән — 240 м, 34 ҡат. [[1949]]—[[1953]] йылдарҙа төҙөлгән. Архитекторҙар [[Иофан, Борис Михайлович|Б. М. Иофан]], [[Руднев, Лев Владимирович|Л. В. Руднев]], [[Чернышёв, Сергей Егорович|С. Е. Чернышёв]], [[Абросимов, Павел Васильевич|П. В. Абросимов]], [[Хряков, Александр Фёдорович|А. Ф. Хряков]], [[Насонов, Всеволод Николаевич|В. Н. Насонов]]. Фасад биҙәкләү — [[Мухина, Вера Игнатьевна|В. И. Мухина]].


Ҡоролош:
Ҡоролош:

18:29, 11 июль 2017 өлгөһө

М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты
(МГУ (МДУ))
Мәскәү дәүләт университетының баш йорто
Халыҡ-ара исеме

Lomonosov Moscow State University

Девиз

Наука есть ясное познание истины, просвещение разума[1]

Асылған йылы

1755

Тип

Дәүләт

Ректор

В. А. Садовничий

Урынлашыуы

Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы, Мәскәү

Юридик адресы

119991, Российская Федерация, Москва, ГСП-1, Ленинские горы, МГУ имени М.В.Ломоносова[2]

Сайт

http://www.msu.ru/

Наградалары

Ленин ордены Октябрь Революцияһы ордены Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены

М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты (тулы исеме «М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты» юғары белем биреү федераль дәүләт бюджет учреждениеһы).

Университет Рәсәй Федерацияһы Мәғариф һәм Фән Министрлығына бойһонмай, тура Рәсәй Хөкүмәтенә бойһона.

Университеттың китапханаһы — Шувалов корпусы
Моховая урамында тарихи корпусы. Хәҙерге көндә МДУ-ң Азия һәм Африка институты урынлашҡан бинаһы.

Тарихы

Университет төҙөү тәҡдиме күренекле урыҫ ғалимы — урыҫ әҙәби теленә нигеҙ һалыусы, шағир, рәссам, тарихсы, тәбиғәтте өйрәнеүсе Михаил Васильевич Ломоносов һәм граф Иван Иванович Шуваловтан килә.

Университетты тамамлаған шәхестәр[3][4]

Мәскәү университетын тамамлаусылар категорияһын ҡарағыҙ.
Категорияла булмаған шәхестәр түбән яҙылған.

Сәйәсмәндәр

  • Жириновский Владимир Вольфович — РЛДП Рәйесе. МДУ-ң Азия һәм Африка институтын тамамлаусы.
  • Песков Дмитрий Сергеевич — Рәсәй Президенты пресс-секретары. МДУ-ның Азия һәм Африка институтын тамамлаусы.
  • Дмитрий Рогозин — Рәсәй Хөкүмәте вице-премьеры.
  • Джахан Поллыева — РФ Дәүләт Дума аппараты етәксеһе.
  • Зорькин Валерий Дмитриевич — юридик фәндәре докторы, РФ Конституция Суды Рәйесе (1991 йылдан һәҙерге көнғә тиклем).

Яҙыусылар

  • Чаадаев, Пётр Яковлевич — урыҫ публицисы
  • Александр Герцен — урыҫ публицисы
  • Андрей Малахов — Беренсе каналда тапшырыуҙар алып барыусы[4].

Табибтар

  • Николай Склифосовский

Конструкторҙар

  • Расторгуев Николай Сергеевич — ПВО өсөн ракеталар конструкторы.

Фән эшмәкәрҙәре

  • Кузнецов Пётр Саввич — рус тел белгесе. Филология фәндәре докторы, профессор.
  • Рафили, Микаэль Гасан оглы— күренекле шағир һәм ғалим, әзербайжан тел белгесе, публицист;
  • Гаджиева Нинель Зейнал ҡыҙы — төрки телдәр өйрәнейсе, филология фәндәре докторы.
  • Нерсесянц, Владик Сумбатович — юридик фәндәре докторы
  • Мартышин, Орест Владимирович — юридик фәндәре докторы
  • Кузьминов Ярослав Иванович, Юғары иҡтисад мәктәбе ректоры.
  • Сергей Игнатьев — Рәсәй Банкы рәйесе.
  • Егор Гайдар — 1990-сы йылдарҙа Рәсәйҙә иҡтисад реформалары авторы.
  • Евгений Ясин — РФ Иҡтисад министры.
  • Рәшит Али улы Сюняев — донъя күләмендә билдәле астрофизик. Рәсәй фәндәр академияһы академигы, Космос тикшеренеүҙәр институтында бүлек мөдире, Мәскәү физика-техник институты профессоры. Германияның Мюнхен ҡалаһында урынлашҡан Людвиг-Максимилиан университетының һәм Ҡазан дәүләт университетының шәрәфле профессоры.

Бизнесмендар

  • Доронин, Владислав Юрьевич — эре рәсәй бизнесмены, Capital Group хужаһы.
  • Олег Дерипаска «Урыҫ аллюминий» ПАО хужаһы.

Нобель премия лауреаттары

  1. Николай Семёнов (химия, 1956),
  2. Игорь Тамм һәм Илья Франк (физика, 1958),
  3. Борис Пастернак (әҙәбиәт, 1958),
  4. Лев Ландау (физика, 1962),
  5. Александр Прохоров (физика, 1964),
  6. Андрей Сахаров (тыныслыҡ премияһы, 1975),
  7. Пётр Капица (физика, 1978),
  8. Виталий Гинзбург һәм Алексей Абрикосов (физика, 2003).

Мәскәү дәүләт университетының баш йорто

Мәскәү дәүләт университетының баш йорто (урыҫса ҡыҫҡа ГЗ МГУ) — Мәскәү дәүләт университетының баш йорто. Бейеклек — 183,2 м, шпиль менән — 240 м, 34 ҡат. 19491953 йылдарҙа төҙөлгән. Архитекторҙар Б. М. Иофан, Л. В. Руднев, С. Е. Чернышёв, П. В. Абросимов, А. Ф. Хряков, В. Н. Насонов. Фасад биҙәкләү — В. И. Мухина.

Ҡоролош: «А» секторы:

  • 1—2 ҡат. Инеү, ҙур зал.
  • 3—8 ҡат. Геология факультеты. 3-сө ҡатта геокриология кафедраһы лабораториялар.
  • 9—10 ҡат. Ректорат.
  • 11 ҡат. Техник этаж.
  • 12—16 ҡат. Механика-математика факультеты. 12 ҡатта «Математика анализы» кафедраһы. 16 ҡатта «Дифференциаль тигеҙләмәләр» кафедраһы.
  • 17—22 ҡат. География факультеты. 22 ҡатта социаль һәм иҡтисад географияһы кафедраһы.
  • 23 ҡат. Техник этаж.
  • 24—28 ҡат. Ер музейы.
  • 31—32 ҡат. Ротонда, ҡарау урыны.

Иҫкәрмәләр

  1. «Афоризмы. Золотой фонд мудрости.» Еремишин О. - М.: Просвещение; 2006.
  2. Адреса подразделений МГУ имени М.В.Ломоносова
  3. МДУ-ның власта булған тамамлаусылары
  4. 4,0 4,1 «Рәсәй гәзите» буйынса МДУ-ның иң арҙаҡлы тамалаусылары

Һылтанмалар