Шарлауыҡ: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
|||
| 17 юл: | 17 юл: | ||
== Һылтанмалар == |
== Һылтанмалар == |
||
* {{ВТ-ЭСБЕ|Водопад}} |
* {{ВТ-ЭСБЕ|Водопад}} |
||
# [http://amerikanki.com/ |
# [http://travel.amerikanki.com/beautiful-waterfalls-world/ World`s most beautiful waterfalls (article)] {{ref-en}} |
||
# [http://adventure.howstuffworks.com/five-highest-waterfalls.htm Пять самых высоких водопадов в мире]{{ref-en}} |
# [http://adventure.howstuffworks.com/five-highest-waterfalls.htm Пять самых высоких водопадов в мире]{{ref-en}} |
||
# [http://www.world-waterfalls.com/ Всемирная база данных водопадов]{{ref-en}} |
# [http://www.world-waterfalls.com/ Всемирная база данных водопадов]{{ref-en}} |
||
21:49, 14 ноябрь 2015 өлгөһө
Шарлауыҡ — Текә ҡаянан, бейек һикәлтәнән киҫә ағып төшкән һыу[1]; йылға юлындағы һикәлтәнән йылға һыуының өҫтән аҫҡа төшөүе, йылға шаршыһынан (речной порог) айырмалы рәүештә бейеклек айырмаһы ҙур була[2].
Ағым һыу һикәлтәне емерә, шуға күрә көслө шарлауыҡтар йылға ағымына ҡаршы күсенә баралар. Мәҫәлән, Ниагара шарлауығы йылына 70-90 см-ға күсә бара[2].
Шарлауыҡтар суднолар йөрөшөнә ҡамасаулай. Әммә, гидроэлектростанция төҙөп электроэнергия сығанағы булараҡ файҙаланырға була.
Шарлауыҡтар төрө
- Һыуы ҙур булмаған бейеклектән киң фронт менән төшкән шарлауыҡ катаракт тип атала[3].
- Каскад — эҙмә-эҙлекле килгән шарлауыҡтар.
- Гөрләүек (водоскат) — һөҙәк шарлауыҡ.
Башҡартостан шарлауыҡтары
Башҡортостанда Атыш, Күперле, Шартлама, Ғәҙелша, Күкҡарауыҡ шарлауыҡтары туристврҙың яратҡан урыны.
Һылтанмалар
- Водопад // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
- World`s most beautiful waterfalls (article) (инг.)
- Пять самых высоких водопадов в мире (инг.)
- Всемирная база данных водопадов (инг.)
- Мир водопадов
- Водопады мира
Был гидрология буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып 
Википедия проектына ярҙам итә алаһығыҙ
- ↑ Толковый словарь современного башкирского литературного языка. (под. ред З. Г. Ураксина, 2005)
- ↑ 2,0 2,1 [http://slovari.yandex.ru/водопад/БСЭ/Водопад/ Водопад — БСЭ — Яндекс. Словари
- ↑ Краткая Российская энциклопедия. Том 2. М., 2003. ISBN 5329006511. Стр. 23.