Бамдас Александр Маркович
| Бамдас Александр Маркович | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Тыуған көнө | 13 (26) ноябрь 1905 |
| Тыуған урыны | Тула, Рәсәй империяһы |
| Вафат булған көнө | 11 ғинуар 1972 (66 йәш) |
| Ерләнгән урыны | Востряково зыяраты[d] |
| Балалары | Леонид Александрович Бажанов[d] |
| Һөнәр төрө | уҡытыусы |
| Эш урыны | Мәскәү дәүләт тау университеты[d] |
| Ғилми дәрәжә | техник фәндәр докторы[d] |
Бамдас Александр Маркович (13 ноябрь 1905 йыл — 11 ғинуар 1972 йыл) — электр машиналары һәм аппараттарын өйрәнеү менән шөғөлләнгән СССР ғалимы, профессор, техник фәндәр докторы (1938). 1970—1972 йылдарҙа Серго Орджоникидзе исемендәге Өфө авиация институтының электр машина һәм аппараттар кафедраһы мөдире.
Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Александр Маркович Бамдас 1905 йылдың 13 ноябрендә Тулала тыуған. Ата-әсәһе — Меер Мовшевич Бамдас һәм Шифра Залмановна Шик[1]. Ғаилә Ильинка урамындағы 815-се йортта йәшәгән.
Плеханов исемендәге Мәскәү халыҡ хужалығы институтының электр-сәнәғәт факультетын тамамлаған.
1928 йылда, студент сағында уҡ, Мәскәү электр заводында СССР-ҙа тәүгеләрҙән реактор серияһын уйлап таба.
1932 йылдан алып Мәскәү рентген заводының тикшеренеү лабораторияһы инженеры. 1938 йылда электр фильтрҙары өсөн трансформатор-төҙәйтеүсе агрегаттарға арналған докторлыҡ диссертацияһын яҡлай.
Завод эше менән бер үк ваҡытта уҡытыу менән дә шөғөлләнә:
1929—1938 йылдарҙа Мәскәү энергетика институтының электр машиналары кафедраһы доценты;
1938 йылдан Мәскәү тау институтының электротехника кафедра мөдире;
1941—1943 йылдарҙа Красноярск урман-техник институтында электротехника кафедра мөдире.
1943 йылдан алып 1950 йылға тиклем Мәскәү рентген заводының шеф-электригы һәм НИИОГАЗ лабораторияһы начальнигы.
1951—1954 йылдарҙа Одесса технология институтының электротехника кафедраһы мөдире, ә 1954—1970 йылдарҙа — А. А. Жданов исемендәге Горький политехник институтының электр машиналары һәм аппараттары кафедраһы мөдире.
1970 йылдан алып Өфө авиация институтының электр машиналары һәм аппараттары кафедраһы мөдире.
1972 йылдың 11 ғинуарында Өфөлә көтмәгәндә вафат була. Востряково йәһүд зыяратында ерләнгән[2].
Баҫылған хеҙмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Дроссели фильтров радиоаппаратуры [Текст] / А. М. Бамдас, Ю. А. Савиновский. — Москва : Сов. радио, 1962. — 192 с. : ил.; 19 см.
- Трансформаторы, регулируемые подмагничиванием [Текст] / А. М. Бамдас, С. В. Шапиро. — Москва ; Ленинград : Энергия, 1965. — 159 с. : ил.; 20 см. — (Б-ка по автоматике; Вып. 147).
- Управляемые дроссели радиоэлектронной аппаратуры [Текст] : (Дроссели насыщения) / А. М. Бамдас, Ю. А. Савиновский. — Москва : Сов. радио, 1966. — 344 с. : ил.; 21 см.
- Стабилизаторы с подмагничиваемыми трансформаторами [Текст] / А. М. Бамдас, С. В. Шапиро. — Москва ; Ленинград : Энергия, 1965. — 156 с. : ил.; 20 см. — (Б-ка по автоматике; Вып. 153).
- Дроссели переменного тока радиоэлектронной аппаратуры [Текст] : (Катушки со сталью) / А. М. Бамдас, Ю. А. Савиновский. — Москва : Сов. радио, 1969. — 248 с. : черт.; 21 см.
- Статические электромагнитные преобразователи частоты и числа фаз [Текст] / А. М. Бамдас, В. А. Кулинич, С. В. Шапиро. — Москва ; Ленинград : Госэнергоиздат, 1961. — 208 с. : черт.; 21 см.
- Ферромагнитные делители частоты [Текст] / А. М. Бамдас, С. В. Шапиро, Л. Н. Давыдова. — Москва : Энергия, 1967. — 111 с. : ил.; 20 см. — (Б-ка по автоматике; Вып. 267).
- Трансформаторы и стабилизаторы, регулируемые подмагничиванием шунтов [Текст] / А. М. Бамдас, В. А. Сомов, А. О. Шмидт. — Москва ; Ленинград : Госэнергоиздат, 1959. — 136 с. : черт.; 20 см.
- Трансформаторно-выпрямительные агрегаты для электрической очистки газов [Текст] / Д-р техн. наук, проф. А. М. Бамдас ; НКЭП СССР. Центр. бюро техн. информации. — Москва ; Ленинград : Гос. энергет. изд-во, 1945. — 41 с. : черт.; 20 см.
- Ферромагнитные умножители частоты [Текст] / А. М. Бамдас, И. В. Блинов, Н. В. Захаров, С. В. Шапиро. — Москва : Энергия, 1968. — 176 с. : ил.; 20 см. — (Трансформаторы; Вып. 18).
- Исполнительные электродвигатели и элементы автоматики сервоприводов ядерных реакторов [Текст]. — Москва : Атомиздат, 1971. — 237 с. : ил.; 22 см. Бамдас А. М., Леонтьев А. И., Титов Е. Г., Юрченко А. И.
Ғаиләһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Ағаһы — Моисей Маркович Бамдас а (1896—1959), шағир, тәржемәсе һәм журналист.
- Апаһы — Эдда Марковна Бамдас (Этта Мееровна, 1900—1987), М Н. Ермолова исемендәге Театр актрисаһы.
- Һеңлеһе — Анна Марковна Бамдас (1899—1984.
- Беренсе ҡатыны — Дина Мироновна Бамдас, актриса.
- Икенсе ҡатыны — Александра Александровна Бажанова (1908—1982).
- Улы — Леонид Александрович Бажанов, сәнғәт белгесе[3]. Уллыҡҡа алынған улы — Бамдасов Владимир Александрович (ысын фамилияһы Бамдас, 1922—2001),М Н. Ермолова исемендәге Театр актеры.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- [1]
- Известия Академии инженерных наук Российской Федерации им. А. М. Прохорова : научно-технический журнал. — Москва ; Нижний Новгород : АИН РФ, 2000-. — 29 см. Т. 15: Юбилейный выпуск, посвященный 100-летию со дня рождения А. М. Бамдаса и Ю. Л. Мукосеева. — 2005. — 313 с. : ил., портр., табл.; ISBN 5-93272-320-3
- Электротехнические комплексы и системы [Текст] : Всероссийская научно-практическая конференция, посвященная 110-летию А. М. Бамдаса / М-во образования и науки Российской Федерации, Федеральное гос. бюджетное образовательное учреждение высш. проф. образования «Уфимский гос. авиационный технический ун-т»; [редкол.: Исмагилов Ф. Р (отв. ред.) и др.]. — Уфа : УГАТУ, 2015. — 380 с. : ил., схемы, табл.; 21 см; ISBN 978-5-4221-0774-2 : 100 экз.
- Александр Маркович Бамдас (к 100-летию со дня рождения), Межвузовский научный сборник «Электротехнические комплексы и системы», Уфа: УГАТУ, 2005,