Эстәлеккә күсергә

Бильбаола Гуггенхайм музейы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
(Бильбаола Гуггенхейм музейы битенән йүнәлтелде)
Нью-Йорк музейы тураһында — Соломон Гуггенхайм музейы мәҡәләһендә
Бильбаола Гуггенхайм музейы
исп. Museo Guggenheim Bilbao
Нигеҙләү датаһы 18 октябрь 1997
Логотип
Рәсем
Изображение интерьера
Дәүләт  Испания[1][2]
Административ-территориаль берәмек Бильбао[1][2][3]
Урын Abando[d]
Хужаһы Гуггенхайм фонды[d]
Режиссёр Juan Ignacio Vidarte[d]
Miren Arzalluz[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Хеҙмәтләндереүсе Гуггенхайм фонды[d]
Архитектор Фрэнк Гери[4][5][6]
Рәсми асылыу датаһы 18 октябрь 1997
Йылына инеүселәр һаны 530 967[7]
Адрес Avenida Abandoibarra, 2[2]
Почта индексы 48009[2]
Электрон почта informacion@guggenheim-bilbao.eus[8][2]
Рәсми сайт guggenheim-bilbao.eus[8]
Хеҙмәттәре тупланмаһы Гетти музейы
Изображение входа
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр 371 455
Страница учреждения на Викискладе Guggenheim Museum Bilbao
Категория Викисклада для интерьера элемента Category:Interior of Guggenheim Museum Bilbao[d]
Карта
 Бильбаола Гуггенхайм музейы Викимилектә

Бильбаола Гуггенхайм музейы[9] (исп. Museo Guggenheim Bilbao, баск. Guggenheim Bilbao Museoa) — Испанияның Бильбао ҡалаһында хәҙерге заман сәнғәте музейы. Соломон Гуггенхаймдың хәҙерге заман сәнғәте музейы филиалдарының береһе. Нервьон йылғаһы буйында урынлашҡан.

Музейҙа даими экспозициялар урынлашҡан, шулай уҡ испан һәм сит ил рәссамдарының ваҡытлыса күргәҙмәләре ойошторола.


Бильбаолағы Гуггенхайм музейы быяла, титан һәм ҡомташтан төҙөлгән.
Үрмәксе скульптураһы
Музей алдындағы Көсөк. Авторы — Джефф Кунс.

Бина

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1991 йылда Испанияның автономиялы берләшмәһе — Баск Иле хөкүмәте Соломон Р. Гуггенхайм фондына ҡасандыр ҡаланың төп килем сығанағы булған Бильбаоның иҫке порт районында Гуггенхайм музейын төҙөүҙе финансларға тәҡдим иткән[10][11]. Баск Иле хөкүмәте төҙөлөш хаҡын 100 миллион АҠШ доллары күләмендә ҡапларға, 50 миллион АҠШ доллары күләмендә һатып алыуҙар фонды ойошторорға, 20 миллион АҠШ доллары күләмендә Гуггенхайм фондына бер тапҡыр индерелеүсе иғәнә түләргә һәм Америка Ҡушма Штаттарындағы музейға субсидия бүлергә ризалыҡ бирә. Йыллыҡ бюджет 12 миллион доллар тәшкил итә. Уның урынына фонд учреждение менән идара итергә, уның даими коллекцияһының бер өлөшөн Бильбао музейы аша сиратлаштырырға һәм ваҡытлыса күргәҙмәләр ойошторорға ризалаша[12]. Төҙөлөш хаҡы 89 миллион АҠШ доллары тәшкил иткән[13].

Музей бинаһы АҠШ-Канада архитекторы Фрэнк Гери тарафынан проектланған һәм 1997 йылдың 18 октябрендә тамашасылар өсөн үҙ ишектәрен асҡан. Музей Испания короле Хуан Карлос I тарафынан асылған[14]. Бина шунда уҡ деконструктивизм стилендә донъялағы иң һоҡланғыс биналарҙың береһе тип танылған. Архитектор Филип Джонсон уны «заманыбыҙҙың иң бөйөк бинаһы» тип атаған[15].

Яр буйында урынлашҡан бина футуристик, бәлки планеталар араһында сәйәхәттәр өсөн тәғәйенләнгән караптың абстракт идеяһын бойомға ашыра[16][17].. Шулай уҡ уны ҡош, самолёт, артишок һәм сәскә атып килгән роза менән сағыштыралар[18].

Бейеклеге 55 метрлыҡ үҙәк атриум гигант металл сәскәне хәтерләтә, унан төрлө экспозициялар өсөн күргәҙмә залдарының анфиладтары урынлашҡан бөгөлөп барған оҙон күләмле таждар айырыла[19].

Гериҙың эштәренең күбеһе кеүек үк, бина йомшаҡ контурҙарҙан тора. Фрэнк Гери интервьюларҙың береһендә, «бөгөлдәрҙең тәртипһеҙлеге яҡтылыҡты айырыу өсөн тәғәйенләнгән», тип раҫлай. Бинаны проектлағанда CATIA автоматлаштырылған проектлау системаһының мөмкинлектәре тулыһынса файҙаланылған[20].

Бина дөйөм майҙаны 24 мең м² булған титан листары менән йөҙләнгән.

Күргәҙмәләр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Музей тематик күргәҙмәләр ойоштора, мәҫәлән — Ҡытай мәҙәниәте һәм Рәсәй һынлы сәнғәте темаһына (2006 йылдың 28 мартынан 3 сентябренә тиклем)[21].

Музейҙың даими экспозициялары XX быуат сәнғәтенә арналған — инсталляциялар һәм электрон эштәр традицион картиналар һәм скульптуралар һанынан артып китә. Коллекцияның төп эше — скульптор Ричард Серраның атмосфераға сыҙамлы ҡоростан яһалған һәм Арцелор галереяһында урынлаштырылған скульптуралар серияһы[22].

Коллекцияның күпселек өлөшө авангард эштәренән һәм абстракцияларҙан тора.

Транспорт

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  • Музейҙан 100 метр алыҫлыҡта Guggenheim тип аталған EuskoTran туҡталышы урынлашҡан.
  • Музей эргәһенән 18-се һанлы автобус маршруты үтә.
  • Музейҙан 500 метр көньяҡҡа табан Бильбао метрополитенының Moyúa станцияһы урынлашҡан.
Бильбао ҡалаһында Гуггенхейм музейы панорамаһы. Һул яҡта алыҫта Субисури йәйәүлеләр күпере күренә.

Бильбао эффекты

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

75 миллион долларға музейҙы төҙөү Испанияның финанс, сәнәғәт һәм туристик үҙәктәренең береһе — хәҙерге Бильбаоның барлыҡҡа килеүенә этәргес биргән. Объект асылғандан һуң өс йыл эсендә ҡалаға 4 миллиондан ашыу турист килгән, заманса инфраструктура һәм архитектура объекттарына инвестициялар дауам иткән. Бер бина арҡаһында туристик яҡтан ҡыҙыҡһыныуҙы уятмаған урынды үҙенә йәлеп итеүсе мәҙәни нөктәгә әйләндереү феномены «Бильбао эффекты» тип атала[23].

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  1. ↑ 1,0 1,1 archINFORM (нем.) — 1994.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Museos y centros de interpretación de Euskadi
  3. ↑ http://directoriomuseos.mcu.es/dirmuseos/mostrarDetalleMuseo.do?idMuseo=1476
  4. ↑ Michelson A. https://pcad.lib.washington.edu/building/475/
  5. ↑ https://fr.wikipedia.org/wiki/Frank_Gehry
  6. ↑ https://www.guggenheim.org/publication/frank-o-gehry-guggenheim-museum-bilbao
  7. ↑ Art's most popular (ингл.): Exhibition and museum visitor figures 2021 // The Art Newspaper — 2022. — ISSN 0960-6556
  8. ↑ 8,0 8,1 Museos y centros de interpretación de Euskadi — 2010.
  9. ↑ Гуггенхейм / А. Г. Вяземцева // Григорьев — Динамика. — М. : Большая российская энциклопедия, 2007. — С. 128. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.]; vol. 2004—2017, вып. 8). — ISBN 978-5-85270-338-5.
  10. ↑ Templar, Karen. «Frank Gerry», Salon, October 5, 1997, accessed March 21, 2012
  11. ↑ «Guggenheim Museum Bilbao», The Solomon R. Guggenheim Foundation, accessed April 4, 2012
  12. ↑ Riding, Alan. «A Gleaming New Guggenheim for Grimy Bilbao», The New York Times, 24 June 1997.
  13. ↑ Ouroussoff, Nicolai. «The Architect’s New Museum in Bilbao, Spain, Emerges as a Testament to One Man’s Optimism Amid a Landscape of Industrial Decay», Los Angeles Times, 2 June 1997.
  14. ↑ Security tight before Guggenheim Museum opens in Basque city, CNN, October 18, 1997
  15. ↑ Bilbao, 10 Years Later 2017 йыл 1 декабрь архивланған., The New York Times
  16. ↑ Guggenheim Museum Bilbao — Frank O. Gehry. Дата обращения: 7 сентябрь 2008. Архивировано из оригинала 25 сентябрь 2008 года. 2008 йыл 25 сентябрь архивланған.
  17. ↑ Google Books — Learning from the Bilbao Guggenheim, Авторы: Ana María Guasch, Joseba Zulaika, стр. 51(недоступная ссылка)
  18. ↑ Learning from the Bilbao Guggenheim, Авторы: Ana María Guasch, Joseba Zulaika, стр. 41(недоступная ссылка)
  19. ↑ Орельская О. В. Современная зарубежная архитектура: учеб. пособие для студ. высш. учебных заведений — М.: Издательский центр «Академия», 2007—272 с.
  20. ↑ Master Builder из книги Design and Crime (and Other Diatribes), 2002. Дата обращения: 27 август 2008. Архивировано 25 октябрь 2011 года.
  21. ↑ Выставка русского искусства «RUSSIA!» стала самой успешной в истории Музея Гуггенхайма. Статья на news.ru от 23 января 2006 года. Дата обращения: 7 февраль 2009. Архивировано 12 октябрь 2008 года.
  22. ↑ Bird’s-eye rendering of the Arcelor Gallery with layout of installation «The Matter of Time». Дата обращения: 27 август 2008. Архивировано 4 декабрь 2008 года.
  23. ↑ «Эффект Бильбао» в действии: примеры из прошлого и настоящего (ингл.). www.berlogos.ru. Дата обращения: 12 апрель 2021. Архивировано 12 апрель 2021 года. 2021 йыл 12 апрель архивланған.

Һылтанмалар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
commons: Бильбаола Гуггенхайм музейы Викимилектә
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Бильбаола_Гуггенхайм_музейы&oldid=1234155» битенән алынған