18 октябрь
Перейти к навигации
Перейти к поиску
18 октябрь — григориан стиле буйынса йылдың 291-се көнө (кәбисә йылында 292-се). Йыл аҙағына тиклем 74 көн ҡала.
| ← октябрь → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
| 2018 йыл | ||||||
Йөкмәткеһе
Байрамдар
Халыҡ-ара байрамдар
Милли байрамдар
Әзербайжан — Бойондороҡһоҙлоҡ көнө.
Ҡалмыҡ Республикаһы — Республика көнө.
АҠШ — Аляска көнө.
Һөнәри байрамдар
Тарихи ваҡиғалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1667 — Бруклин ҡалаһына нигеҙ һалына.
- 1723 — Крондштадт ҡәлғәһенә нигеҙ һалына.
- 1867 — Аляска Рәсәйҙән АҠШ-ҡа күсә.
- 1892 — Беренсе коммерция телефон линияһы үткәрелә.
- 1896 — «Нью-Йорк Джорнел»да тәүге комикстар сыға.
- 1914 — Бер Һыу аҫты кәмәһе икенсе һыу аҫты кәмәһе тарафынан тәүге тапҡыр батырыла.
- 1916 — Амур йылғаһы аша Хабаровск күпере сафҡа индерелеп, Себер тимер юлы төҙөлөп бөтә.
- 1920 — Мәскәүҙең Матбуғат йортонда пролетар яҙыусыларҙың I Бөтөн Рәсәй съезы асыла.
- 1921 — Рәсәй составында Ҡырым автономияһы ойошторола, ул 1945 йылда Ҡырым өлкәһе итеп үҙгәртелә, 1954 йылда Украина ССР-ы составында, 1991 йылдан- Ҡырым Автономиялы Республикаһы. 2014 йылдың 18 мартынан Рәсәй Федерацияһының Ҡырым Республикаһы.
- 1922 — Британияның «BBC» радио корпорацияһы эш башлай.
- 1924 — Халыҡ комиссарҙары советы ҡара сәсәктән мотлаҡ прививка эшләтеү тураһында декрет ҡабул итә.
- 1941 — Токиола совет разведчигы Рихард Зорге ҡулға алына.
- 1951 — СССР йәҙрә ҡоралы һынауы үткәрә.
- 1991 — СССР Юғары Советы Президиумының һуңғы ултырышы үткәрелә.
- 2002 — Мәскәү үҙәгендә Яңы Арбатта Магадан өлкәһе губернаторы Валентин Цветков атып үлтерелә.
Был көндө тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Татаринов Дмитрий Иванович (18.10.1877—25.07.1956) — ғалим-терапевт, юғары мәктәп хеҙмәткәре һәм йәмәғәт эшмәкәре. Медицина фәндәре докторы (1905), профессор (1934). РСФСР-ҙың 1-се һәм 2-се саҡырылыш Юғары Советы депутаты. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1940), СССР-ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1944), Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1944) кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Белорет ҡалаһынан.
- Балтина Лидия Ашрафовна (18.10.1947) — ғалим-химик-органик, юғары мәктәп хеҙмәткәре. Химия фәндәре докторы (1995), профессор (2002). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2003). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Туймазы ҡалаһынан.
- Аҙнаҡаева Рәйлә Шәрәфи ҡыҙы (18.10.1952) — йырсы һәм юғары мәктәп хеҙмәткәре, 1983 йылдан Хөсәйен Әхмәтов исемендәге Башҡорт дәүләт филармонияһы солисы һәм бер үк ваҡытта 1997 йылдан Өфө дәүләт сәнғәт институты уҡытыусыһы. Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (1992).
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1929 — Хәкимйән Зарипов, башҡорт совет яҙыусыһы, драматург, юрист, БАССР-ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1990), Мифтахетдин Аҡмулла исемендәге премия лауреаты (1999).
Дөйөм исемлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Пий II — Рим Папаһы (1458—1464 йй.).
- 1738 — Андрей Боло́тов, рус яҙыусыһы, ғалим-ботаник, Рәсәй Империяһында агрономия фәненә нигеҙ һалыусыларҙың береһе.
- 1799 — Кристиан Фридрих Шёнбейн, химик элемент озон газын асҡан һәм уға исем биргән нимес химигы.
- 1847— Александр Лоды́гин, Рәсәй Империяһы электр технигы, лампочка уйлап табыусыларҙың береһе.
- 1859 — Анри Бергсон, француз философ-идеалисы, әҙәбиәт буйынса 1927 йылғы Нобель премияһы лауреаты («Творческая эволюция», «Материя и память»).
- 1893 — Владимир Владоми́рский, белорус совет театр һәм кино актёры, СССР-ҙың халыҡ артисы (1955).
- 1894 — Юрий Тынянов, рус совет яҙыусыһы, драматург, әҙәбиәт белгесе һәм тәнҡитсе.
- 1901 — Владимир Захаров, совет композиторы, дирижер, СССР-ҙың халыҡ артисы (1944).
- 1908 — Николай Каманин, совет осоусыһы һәм хәрби эшмәкәре, авиация генерал-полковнигы, тәүге Советтар Союзы Геройҙарының береһе (1934), Бөйөк Ватан һуғышында һәм Еңеү парадында ҡатнашыусы.
- 1922 — Әнүәр Ғөбәйҙуллин, татар совет театр актёры, Татар АССР-ының халыҡ артисы (1983).
- 1925 — Фазыл Фасиев, татар телсе-ғалимы, тәржемәсе, 1983 йылда Ҡол Ғәлиҙең «Ҡисса-и-Йософ» — («Йософ китабы»)н татар телендә баҫтырып сығарыусы.
- 1934 — Кир Булычёв, рус совет яҙыусыһы (фантаст), ғалим, СССР-ҙың Дәүләт премияһы лауреаты (1982).
- 1959 — Сергей Доренко, Рәсәй журналисы.
- 1960 — Жан-Клод Ван Дамм, Америка актёры, сценарист и кинорежиссёр (төп исеме Жан-Клод Камилл Франсуа Ван Варенберг, сығышы менән Бельгиянан).
- 1973 — Сергей Безруков, Рәсәй актёры.
Был көндө вафат булғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 31 — Луций Элий Сеян, преториан гвардияһы командиры (Рим сенаты хөкөмө буйынса язалап үлтерелә).
- 1871 — Чарльз Бэббидж, инглиз математигы.
- 1931 — Томас Алва Эдисон, Америка уйлап табыусыһы.
- 1942 — Михаил Нестеров, Рәсәй Империяһы һәм Совет рәссамы, РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре, Өфөлә тыуған.
- 1990 — Пётр Федосе́ев, совет философы, социолог һәм йәмәғәт эшмәкәре, 1946 йылдан СССР Фәндәр Академияһы ағза-корреспонденты, 1960 йылдан — академигы, Социалистик Хеҙмәт Геройы (1978), Ленин премияһы лауреаты (1983).
- 2005 — Александр Яковлев, совет һәм Рәсәй сәйәсмәне, ғалим, публицист, Рәсәй Фәндәр академияһы академигы, СССР-ҙа «үҙгәртеп ҡороу» (русса «перестройка») сәйәсәтен башлаусыларҙың береһе, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы.
