7 март
Перейти к навигации
Перейти к поиску
7 март — григориан стиле буйынса йылдың 66-сы (кәбисә йылында 67-се) көнө. Йыл аҙағына тиклем 299 көн ҡала.
| ← март → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
| 2019 йыл | ||||||
Йөкмәткеһе
Байрамдар
Халыҡ-ара байрамдар
Милли байрамдар
Һөнәри байрамдар
Албания — Уҡытыусылар көнө.
Тарихи ваҡиғалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 321 — Рим императоры Бөйөк Константин I йәкшәмбене ял көнө тип иғлан итә.
- 1530 — Рим папаһы инглиз короле Генрих VIII айырылышыу хоҡуғын бирмәй, был королгә англикан сиркәүен булдырыуға этәргес бирә.
- 1573 — Львовта Иван Фёдоров нигеҙләгән беренсе типография эшләй башлай.
- Константинополь килешеүе буйынса Венеция Төркиәнең Кипр өҫтөнән хакимлығын таный.
- 1609 — урыҫ баярҙарының Василий Шуйскийҙы тәхеттән ҡолатыу маҡсатындағы фетнәһе баҫтырыла.
- 1657 — француз короле Людовик XIV Америка индейҙарына иҫерткес шыйыҡсалар һатыуҙы тыя.
- 1714 — Раштатт солох килешеүенә ҡул ҡуйыла.
- 1824 — 12 йәшлек Ференц Лист тәүге тапҡыр Парижда концерт ҡуя.
- 1876 — Александр Белл телефонға патент ала.
- 1891 — Рәсәй һәм Люксембург араһында дипломатик мөнәсәбәттәр булдырыла.
- 1900 — Икенсе инглиз-бур һуғышы барышында Поплар-Гров янында алыш була.
- 1912 — Антарктиданан Австралияның Хобарт ҡалаһына барып етеп,норвег поляр тикшеренеүсеһе Руаль Амундсен Көньяҡ полюсты яулау тураһында хәбәр итә.
- 1917 — Рәсәй императоры Николай II, баш ҡалала хәлдең тотороҡло икәненә ышанып, Петроградтан Могилевҡа Юғары баш командующий Ставкаһына китә.
- 1918 — Баймаҡта большевиктар тарафынан ике тиҫтәнән ашыу кеше, шул иҫәптән Башҡортостан мөхтәриәте Хөкүмәтенең 2 ағзаһы (Ғимран Мағазов һәм Ғабдулла Иҙелбаев) язалап үлтерелә.
- 1920 — Сүриә милли конгресы Сүриәнең бойондороҡһоҙлоғон иғлан итә.
- 1924 — РКП (б) Үҙәк Комитетының СССР-ҙа аҡса реформаһы тураһында мөрәжәғәте (тотороҡло валютаға күсеү).
- 1926 — Нью-Йорк менән Лондон араһында радиотелефон бәйләнеше булдырыла.
- 1931 — ВКП(б)-ның Башҡортостан өлкә комитеты бюроһы Өфөлә тимер юл техникумын асыу тураһында ҡарар ҡабул итә.
- 1933 — Атлантик-Ситиҙа Чарльз Дэрроу «Монополия» уйынын уйлап таба.
- 1946 — Көнсығыш Германияла Азат немец йәштәре иттифағы ойошторола, беренсе рәйесе Эрих Хонеккер була.
- 1957 — Турбовинтлы «Ан-10» пассажир самолётының беренсе осошо.
- 1960 — СССР-ҙа космонавтарҙың беренсе төркөмө ойошторола.
- 1963 — Совет интеллегенцияһы менән осрашыуҙа СССР етәксеһе Никита Хрущев шағир Андрей Вознесенскийға илдән күсеп китергә тәҡдим итә.
- 1965 — Красноярск крайында Ли-2 самолеты һәләкәткә осрай, бөтә 31 кеше һәләк була.
- 1966 — Франция президенты Шарль Де Голль Францияның НАТО хәрби ойошмаһынан сығырға теләген белдерә.
- 1967 — СССР-ҙа биш көнлөк эш аҙнаһы индерелә.
- 1981 — Ленинград рок-клубын асыуҙа «Зоопарк» төркөмөнөң тәүге концерты.
- 1982 — Андрей Тарковский Көнбайышҡа китә.
- 1986 — Көньяҡ Африка хөкүмәте 1985 йылдың июлендә индерелгән ғәҙәттән тыш хәлде бөтөрә.
- 1997 — Эдинбург (Шотландия) ғалимдары һарыҡтың клонын булдыра. Ул Долли исеме менән билдәле була.
Был көндө тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Мөхәммәт Хәйҙәров (7.03.1915—17.07.1999), башҡорт журналисы, прозаик һәм драматург. 1957 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Сәйәси золом ҡорбаны. I дәрәжә Ватан һуғышы һәм Ҡыҙыл Йондоҙ ордендары кавалеры. Муса Мортазин исемендәге премия лауреаты (1994).
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Аҙнабаев Булат Әхмәр улы (7.03.1966), ғалим-тарихсы, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Тарих фәндәре докторы (2007).
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ҡонаев Йәүҙәт Сабир улы (7.03.1927), ғалим-тау инженеры‑геолог, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Геология‑минералогия фәндәре докторы (1974), профессор (1981). Ҡаҙаҡ ССР‑ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1984) һәм Шоҡан Вәлиханов исемендәге премияһы лауреаты (1971).
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Карпов Вячеслав Григорьевич (7.03.1938), ғалим-иҡтисадсы, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Иҡтисад фәндәре докторы (1990), профессор (1991). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1998). Сығышы менән хәҙерге Һамар өлкәһе Яңы Сиремшән ҡасабаһынан.
- Разгоняев Николай Федорович (07.03.1938—2.12.2010), нефтсе, 1989—1999 йылдарҙа «Туймазынефть» нефть һәм газ сығарыу идаралығы начальнигы. Башҡортостан Республикаһының 1-се саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтайҙың Вәкилдәр палатаһы депутаты. «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры, Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың атҡаҙанған нефтсеһе, Октябрьский ҡалаһының почётлы гражданы (1998). Сығышы менән Ырымбур өлкәһе Абдулла районы Баклановка ауылынан.
- Рабухин Павел Семенович (7.03.1943), төҙөүсе, 1979—2014 йылдарҙа хәҙерге «Уралмостострой» ябыҡ акционерҙар йәмғиәтенең Өфө ҡалаһында урынлашҡан 30-сы күпер отряды етәксеһе. Рәсәйҙең почётлы юл төҙөүсеһе, РСФСР-ҙың һәм Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған төҙөүсеһе. Башҡортостандың 12-се саҡырылыш Юғары Советы һәм Башҡортостан Республикаһының 2-се һәм 3-сө саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты. Халыҡтар Дуҫлығы, «Почёт» һәм Башҡортостандың Халыҡтар дуҫлығы ордендары кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Һарытау ҡалаһынан.
- Фролова Вера Александровна (7.03.1983), рәссам, 2010 йылдан Рәсәй Федерацияһы Рәссамдар Союзы ағзаһы. Шәйехзада Бабич исемендәге дәүләт республика йәштәр премияһы лауреаты (2015).
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Йософ Гәрәй (7.03.1904—22.03.1988), башҡорт яҙыусыһы, тәржемәсе. 1936 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. 1937—1939 йылдарҙа Башҡорт АССР-ы Яҙыусылар союзы идараһының яуаплы секретары.
Дөйөм исемлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Был көндө вафат булғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 2018 — Морат Аджи, совет һәм Рәсәй яҙыусыһы, публицист.
Йыл көндәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
