20 сентябрь
Перейти к навигации
Перейти к поиску
20 сентябрь — григориан стиле буйынса йылдың 263-сө көнө (кәбисә йылында 264-се). Йыл аҙағына тиклем 102 көн ҡала.
| ← сентябрь → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | ||||||
| 2019 йыл | ||||||
Йөкмәткеһе
Байрамдар
Халыҡ-ара байрамдар
Милли байрамдар
Көньяҡ Осетия — Бойондороҡһоҙлоҡ көнө.
Таиланд — Милли йәштәр көнө.
Һөнәри байрамдар
Беларусь — Таможня хеҙмәткәрҙәре көнө.
Ҡырғыҙстан — Эшҡыуарҙар көнө.
Әзербайжан — Нефтселәр көнө.
Тарихи ваҡиғалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 622 — Мөхәммәдтең һәм уның менән фекерҙәш мосолмандарҙың Мәккәнән Мәҙинәгә күсенеүе (һижрәт).
- 1519 — Фернан Магеллан үҙенең экспедицияһын башлай.
- 1802 — Батша Александр I фарманы менән Рәсәйҙәге коллегиялар министрлыҡтар менән алмаштырыла, уларҙың тәүгеләре һигеҙ була: хәрби, диңгеҙ, сит ил эштәре, эске эштәр һәм полиция, юстиция, финанс, комерция һәм халыҡ мәғарифы министрлыҡтары.
- 1862 — Санкт-Петербургта Рәсәйҙәге беренсе консерватория асыла.
- 1878 — Санкт-Петербургта Юғары Бестужев курстары — Рәсәйҙәге тәүге ҡатын-ҡыҙҙар университеты асыла.
- 1959 — Сибай медицина колледжы асыла[1].
Был көндө тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ғәфиәтулла Арыҫланов (20.09.1915—5.01.1945), совет-фин һуғышында ҡатнашҡан һәм Бөйөк Ватан һуғышында батырҙарса һәләк булған яугир. Танк полкы командиры урынбаҫары, гвардия подполковнигы (1944). Советтар Союзы Геройы (1940). Башҡорттарҙан тәүгеләрҙән булып ошо юғары исемгә лайыҡ булыусы.
- Ибраһим Абдуллин (20.09.1920—9.07.2005), Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан башҡорт яҙыусыһы, драматург. 1947 йылдан — КПСС, 1949 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Рәсәйҙең атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1995), БАССР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1978), Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (1996). 1‑се дәрәжә Ватан һуғышы (1985), Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1980) һәм Ҡыҙыл Йондоҙ (1966) ордендары кавалеры.
- Япаров Инбер Мөхәммәт улы (20.09.1950), ғалим-географ, юғары мәктәп уҡытыусыһы. География фәндәре кандидаты (1990), доцент (1994).
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Хоҙаяров Ғәләүетдин Ғәйнетдин улы (20.09.1891—9.03.1966), уҡытыусы, шағир. Сәйәси золом ҡорбаны.
- Сафонов Анатолий Георгиевич (20.09.1921—24.04.1944), Бөйөк Ватан һуғышында батырҙарса һәләк булған хәрби хеҙмәткәр. Уҡсылар полкының рота командиры, өлкән лейтенант. Советтар Союзы Геройы (1944, үлгәндән һуң).
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Шапошников Борис Михайлович (20.09.1882—26.03.1945), Рәсәй империяһы һәм совет хәрби етәксеһе, дәүләт эшмәкәре. Беренсе донъя, Граждандар һәм Бөйөк Ватан һуғыштарында ҡатнашыусы. Советтар Союзы Маршалы. Өс Ленин (1939, 1942, 1945), ике Ҡыҙыл Байраҡ (1921, 1944), I дәрәжә Суворов (1944) һәм ике Ҡыҙыл Йондоҙ (1934, 1938) ордендары кавалеры. Сығышы менән Өфө губернаһының Златоуст ҡалаһынан.
- Вәлиуллин Ренат Абдулла улы (20.09.1947), рәссам, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған рәссамы (1997). Сығышы менән Туймазы районының Үрге Бишенде ауылынан.
- Романов Анатолий Иванович (20.09.1947), агроном-агрохимик, дәүләт һәм хужалыҡ эшмәкәре, ауыл хужалығы фәндәре кандидаты (1991). Башҡортостан Республикаһының 1-се һәм 2-се саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты, Илеш районының ветерандар советы рәйесе, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған агрономы. Сығышы менән Баҡалы районы Яңы Маты ауылынан.
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Звейнек Антонина Ивановна (20.09.1903—1985), «Ишембайнефть» нефть промыслыһы идаралығы медик-санитар бүлегенең элекке баш табибы, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған табибы. II дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалеры.
- Әминев Хәниф Ҡыям улы (20.09.1938), табип-ғалим, фтизиатр, хирург, юғары мәктәп уҡытыусыһы, йәмәғәт эшмәкәре. 1992 йылдан Башҡортостан Фтизиатрҙар ассоциацияһының идара рәйесе. Медицина фәндәре докторы (1993), профессор (1995). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы (1994), Рәсәй Федерацияһының һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2013). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Саҡмағош районы Күсәкәй ауылынан.
- Моратшин Амран Миһран улы (20.09.1948), ғалим-инженер-электрик, дәүләт эшмәкәре, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1987 йылдан Башҡортостан Республикаһының Стандартлаштырыу, метрология һәм сертификация үҙәге директоры. Рәсәй Сифат проблемалары академияһы академигы, техник фәндәр докторы. Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған метрологы. Салауат Юлаев ордены кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Мәләүез районы Мотай ауылынан.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Дөйөм исемлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1842 — Джеймс Дьюар, беренсе термос эшләгән инглиз уйлап табыусыһы.
- 1837 — Пётр Лесгафт, Рәсәй анатомы.
- 1948 — Джордж Мартин, Американың фантаст-яҙыусыһы.
Был көндө вафат булғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1863 — Якоб Гримм, немец филологы.
- 1944 — Бәҙрүш Моҡамай, башҡорт шағиры.
- 1975 — Сен-Жон Перс, француз шағиры.
Йыл көндәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
