21 октябрь
Перейти к навигации
Перейти к поиску
21 октябрь — григориан стиле буйынса йылдың 294-се көнө (кәбисә йылында 295-се). Йыл аҙағына тиклем 71 көн ҡала.
| ← октябрь → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
| 2020 йыл | ||||||
Байрамдар
Халыҡ-ара байрамдар
Милли байрамдар
Бөйөк Британия — Алма көнө.
Лаос — Тулған ай байрамы.
Судан — Революция көнө.
Һөнәри байрамдар
Тарихи ваҡиғалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1520 — Фернан Магеллан Атлантик һәм Тымыҡ океан араһындағы боғаҙҙы аса (Магеллан боғаҙы).
- 1731 — Әбелхәйер хан тәҡдиме буйынса, Кесе йөҙ ҡаҙаҡтары Рәсәй империяһына ҡушыла.
- 1879 — Томас Эдисон үҙенең беренсе электр лампаһына һынау үткәрә.
- 1899 — Владивостокта Көнсығыш институты асыла (хәҙер Алыҫ Көнсығыш дәүләт университеты).
- 1915 — Америка һәм Париж араһында беренсе трансатлантик радиотелефон бәйләнеше урынлаштырыла.
- 1917 — Петроград гарнизоны хәрби-революцион комитет яғына сыға.
- 1923 — Мюнхенда донъялағы беренсе планетарий асыла.
- 1936 — Ленинградта троллейбус йөрөй башлай.
- 1948 — Берләшкән Милләттәр Ойошмаһы СССР-ҙың атом ҡоралын юҡ итеү тәҡдимен кире ҡаға.
Был көндө тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Абдрахманов Ильяс Әхмәт улы (21.10.1951), хужалыҡ һәм йәмәғәт эшмәкәре. Техник фәндәр кандидаты (2009). Башҡорт АССР-ының 12-се саҡырылыш Юғары Советы һәм Башҡортостан Республикаһының 2-се һәм 3-сө саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты. Рәсәй Федерацияһының (2007) һәм Башҡортостан Республикаһының (1999) атҡаҙанған металлургы. Рәсәй Хөкүмәте премияһы лауреаты (2003). 2‑се дәрәжә Изге Станислав (2002), Башҡортостан Республикаһының Халыҡтар дуҫлығы ордены (2002) һәм Салауат Юлаев (2008) ордендары кавалеры.
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ғәскәров Фәйзи Әҙһәм улы (21.10.1912—18.06.1984), беренсе башҡорт профессиональ бейеүсеһе, хореограф һәм балетмейстер. Башҡорт АССР-ының (1944) һәм РСФСР-ҙың (1975) атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре, Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (1967). «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1967).
- Старцев Александр Петрович (21.10.1922—9.04.2008), Советтар Союзы Геройы (1943). Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан яугир, артиллерист-тоҫҡаусы, гвардия сержанты. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Бөрө районының Старцин ауылынан.
- Бикмәтова Рәшиҙә Шаһиморат ҡыҙы (21.10.1952), Башҡортостанда йәшәп, рус телендә ижад итеүсе балалар яҙыусыһы, шағир. «Рәсәйҙең алтын ҡәләме» Милли әҙәби (2013) һәм төрлө кимәлдәге башҡа, шул иҫәптән халыҡ-ара әҙәби премиялар лауреаты.
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Зеленин Дмитрий Константинович (21.10.1878—31.08.1954), фольклорсы, диалектолог, этнограф. СССР Фәндәр Академияһының мөхбир ағзаһы (1925), Болгария Фәндәр Академияһы академигы (1946), рус теле һәм әҙәбиәте докторы (1917), Рус география йәмғиәтенең тулы хоҡуҡлы ағзаһы (1904). Этнография докторы (1935). Башҡорттар этнографияһын һәм фольклорын өйрәнеүсе. Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры (1945). Сығышы менән хәҙерге Удмурт Республикаһы Завьялов районының Люк ауылынан.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Позднов Виктор Андреевич (21.10.1929—11.10.2010), рәссам, йәмәғәтсе. 1952—1992 йылдарҙа Башҡортостан ижади‑производство комбинаты рәссамы, бер үк ваҡытта 1981—2010 йылдарҙа Өфөләге «Таң» Республика үҙешмәкәр рәссамдар клубы етәксеһе. 1960 йылдан СССР Рәссамдар союзы ағзаһы. Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған рәссамы (1973). «Тыуған ил буйлап» Бөтә Рәсәй һынлы сәнғәт күргәҙмәһе дипломанты (Мәскәү, 1981).
- Боғҙанова Ғәлиә Нәғим ҡыҙы (21.10.1944), ғалим-педиатр, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1987—1992 йылдарҙа Башҡорт дәүләт медицина институтының балалар ауырыуҙары кафедраһы мөдире. Медицина фәндәре докторы (1998), профессор (1998). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы (2002). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Бүздәк районы Ҡаңны-Төркәй ауылынан.
- Бибисара Азаматова (21.10.1949), инженер-технолог, хужалыҡ эшмәкәре, үҙешмәкәр йырсы. 1980–1998 йылдарҙа Баймаҡ һыра ҡайнатыу заводы директоры. Башҡортостан Республикаһы аҙыҡ индустирияһының атҡаҙанған хеҙмәткәре. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Баймаҡ районы Бәхтегәрәй ауылынан.
- Трошина Наталия Борисовна (21.10. 1949), ғалим-үҫемлектәр физиологы. 1980—2013 йылдарҙа хәҙерге Рәсәй Фәндәр академияһы Өфө федераль тикшеренеүҙәр үҙәгенең Биохимия һәм генетика институтының ғилми хеҙмәткәре һәм өлкән ғилми хеҙмәткәре. Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
Дөйөм исемлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1833 — Альфред Бернхард Нобель, швед химигы, Нобель премияһын булдырыусы.
- 1896 — Евгений Шварц, рус совет драматургы, прозаик һәм сценарист.
- 1899 — Григорий Роша́ль, совет театр һәм кино режиссёры, сценарист һәм педагог, СССР-ҙың халыҡ артисы (1967).
- 1903 — Михаил Куприя́нов, рус совет рәссамы, «Кукрыниксылар» ижади төркөмө ағзаһы, СССР-ҙың халыҡ рәссамы (1958), Социалистик Хеҙмәт Геройы (1973).
- 1923 — Михаил Бушно́в, совет театр һәм кино актёры, режиссёр һәм педагог, СССР-ҙың халыҡ артисы (1985).
- 1928 — Раднэ́р Зиннәт улы Моратов, совет кино актёры, РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы (1986). (Василий Алибабаевич — «Джентльмены удачи»).
- 1930 — Иван Сила́ев, совет һәм Рәсәй хужалыҡ һәм дәүләт эшмәкәре, 1990—1991 йылдарҙа РСФСР Министрҙар Советы рәйесе, Социалистик Хеҙмәт Геройы (1975).
- 1942 — Елена Сана́ева, совет һәм Рәсәй театр һәм кино актёры, РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы (1990).
- 1945 — Ники́та Михалко́в, совет һәм Рәсәй кинорежиссёры, актёр, сценарист һәм продюсер. РСФСР-ҙың халыҡ артисы (1984).
- 1949 — Биньямин Нетаньяху, Израиль премьер-министры.
- 1950 — Геннадий Онищенко, сәйәсмән, академик, медицина фәндәре докторы.
Был көндө вафат булғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1805 — Горацио Нельсон, инглиз адмиралы.
- 1976 — Сайранов Садиҡ Уйылдан улы, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы, Советтар Союзы Геройы (1945).
- 1978 — Анаста́с Микоя́н, совет дәүләт эшмәкәре, Социалистик Хеҙмәт Геройы (1943).
- 1979 — Жозеф Яковлевич Котин, совет танк һәм тракторҙар конструкторы, генерал-полковник, техник фәндәр докторы, Социалистик Хеҙмәт Геройы (1941).
- 2007 — Нәзиф Бәхтизин, Башҡортостандың ауыл хужалығы ғалимы, профессор, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1970), 1964—73 йылдарҙа Башҡортостан ауыл хужалығы институты ректоры.
Йыл көндәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
