17 апрель
Перейти к навигации
Перейти к поиску
| 17 апрель | |
| Аҙна көнө | Йәкшәмбе, Дүшәмбе, Шишәмбе, Шаршамбы, Кесаҙна, Йома һәм Шәмбе |
|---|---|
 17 апрель Викимилектә | |
17 апрель — григориан стиле буйынса йылдың 107-се (кәбисә йылында 108-се) көнө. Йыл аҙағына тиклем 258 көн ҡала.
| ← апрель → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
| 2022 йыл | ||||||
Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар
Халыҡ-ара
Ер: Кофе көнө.- Цирк көнө (апрелдең өсөнсө шәмбеһе).
Милли
Америка Самоаһы: Флаг көнө.
Сүриә: Бойондороҡһоҙлоҡ көнө.
Һөнәри
Рәсәй: Эске эштәр органдары һәм эске ғәскәрҙәр ветерандары көнө.
Ҡаҙағстан: Янғын һүндереү хеҙмәте көнө.
Тарихи ваҡиғалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1928: Башҡортостан дәүләт китап палатаһы ойошторола.
- 1936: Кушнаренко район гәзите «Авангард»тың тәүге һаны донъя күрә.
Был көндө тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Евлампиева Вера Фёдоровна (1880—7.06.1970), педагог. 1896 йылдан Рәсәй империяһы һәм 1919 йылдан Совет Рәсәйе һәм СССР мәктәптәре уҡытыусыһы. 1933—1942 йылдарҙа Өфөләге 11-се урта мәктәп уҡытыусыһы, 1943—1953 йылдарҙа 3-сө урта мәктәптең уҡыу-уҡытыу бүлеге мөдире, бер үк ваҡытта 1932—1953 йылдарҙа Башҡортостан уҡытыусыларҙың белемен камиллаштырыу институты методисы. РСФСР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы (1944). Ленин ордены кавалеры (1949). Сығышы менән хәҙерге Татарстан Республикаһының Зәй ҡалаһынан.
- Перепёлкин Пётр Сергеевич (1925—7.03.2004), хужалыҡ эшмәкәре, совет-япон һуғышында ҡатнашыусы. 1954—1981 йылдарҙа Стәрлетамаҡ совхозының бүлексә идарасыһы һәм агрономы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре (1981), ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1973, 1976) кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Стәрлетамаҡ районы Покровка ауылынан.
- Рафиҡов Мәжит Мәғсүм улы (1925—1988), Татарстан яҙыусыһы, тәржемәсе һәм журналист. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Күгәрсен районы Күгәрсен ауылынан.
- Сафарова Валентина Исаевна (1950), ғалим-химик эколог. 1972 йылдан Бөтә союз гербицидтар һәм үҫемлектәрҙең үҫеүен көйләгестәр ғилми тикшеренеү технология институты (Өфө) хеҙмәткәре, 1981 йылдан — өлкән ғилми хеҙмәткәр, 1991 йылдан — аналитик үҙәк етәксеһе. 1994 йылдан Башҡортостан Республикаһының Тирә яҡ мөхитте һаҡлау буйынса дәүләт комитетының аналитик үҙәге начальнигы, 1995 йылдан — Башҡортостан Республикаһының Тәбиғәтте файҙаланыу һәм экология министрлығының Дәүләт аналитик контроль идаралығы начальнигы. Химия фәндәре докторы (2005), профессор (2005). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған экологы (2005). Сығышы менән хәҙерге Краснодар крайы Самурская станицаһынан.
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Шилкин Константин Михайлович (1901—11.09.1976), инженер-металлург. 1916—1956 йылдарҙа (өҙөклөк менән) Белорет металлургия комбинатының яуаплы хеҙмәткәре: 1932—1937 йылдарҙа бүлек мөдире, 1938 йылдан — цех начальнигы, 1956 йылда комбинат директорының хеҙмәт буйынса урынбаҫары. Өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы лауреаты (1952). «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1945).
- Аҙнабаева Лариса Алексеевна (1941), ғалим-тел белгесе, юғары мәктәп ветераны. 1963 йылдан Башҡорт дәүләт университеты уҡытыусыһы. Филология фәндәре докторы (2000), профессор (2002). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2001).
- Буйлов Пётр Захарович (1951), спорт ветераны, тренер, педагог. 1975 йылдан Өфө уҡыу-производство предприятиеһы инструкторы, тренеры, 1986 йылдан — Бөтә Рәсәй һуҡырҙар йәмғиәтенең Башҡортостан республика идаралығы мәҙәниәт йортоноң, 1996 йылдан — Башҡортостан Республикаһы Юғары спорт оҫталығы мәктәбенең, 2009 йылдан Олимпия резервының 7-се махсуслашҡан балалар-үҫмерҙәр спорт мәктәбенең өлкән тренеры, бер үк ваҡытта 2009 йылдан Башҡортостан физик культура институты уҡытыусыһы. Еңел атлетика буйынса РСФСР‑ҙың атҡаҙанған тренеры (1988). Рәсәй Федерацияһының (2007) һәм Башҡортостан Республикаһының (1997) атҡаҙанған физик культура хеҙмәткәре. Паралимпия уйындарының ике тапҡыр көмөш призёры (1988). Халыҡтар дуҫлығы (1992), Почёт (2002) һәм «Башҡортостан Республикаһында күрһәткән хеҙмәттәре өсөн» (2000) ордендары кавалеры.
- Зәйнетдинов Миңлеғәфүр Миңләхмәт улы (1971), ҡумыҙсы-музыкант, педагог. 2000 йылдан Өфөләге мәғариф һәм мәҙәниәт учреждениелары, шул иҫәптән 2005—2012 йылдарҙа Ш. Хоҙайбирҙин исемендәге 1-се республика балалар йорто уҡытыусыһы; 2013—2019 йылдарҙа Хөсәйен Әхмәтов исемендәге Башҡорт дәүләт филармонияһының солист-инструменталисы. Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2019), атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2011) һәм Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр дәүләт премияһы лауреаты (2004).
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Гусев Юрий Матвеевич (1937), ғалим-инженер-электромеханик, профессор (1981), техник фәндәр докторы (1980), Рәсәй Федерацияһының (1993) һәм Башҡорт АССР-ының (1982) атҡаҙанған фән эшмәкәре.
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Вәлишин Әһлиулла Хисмәт улы (1923—5.05.1961), Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан яугир, гвардия старшинаһы. Танк бригадаһының разведчиктар отделениеһы командиры. Дан орденының тулы кавалеры.
- Вилдан Яруллин (1968), йырсы, ғалим-философ, философия фәндәре кандидаты. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артисы.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Шәһәр (Шәһәретдинов) Шиһабетдин Шәһәретдин улы (1904—21.10.1941), әҙәбиәт белгесе, яҙыусы. 1934 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Сығышы менән хәҙерге Татарстан Республикаһының Сирмешән ауылынан.
- Аҙнабаева Зилә Рамаҙан ҡыҙы (1954), Нефтекама дәүләт филармонияһы режиссёры, әүҙем йәмәғәтсе. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2003).
- Бикмөхәмәтов Хәлит Абдулсамат улы (1954), инженер-механик, хужалыҡ һәм йәмәғәт эшмәкәре. 1993 йылдан «Востокнефтезаводмонтаж» акционер компанияһының генераль директоры. Башҡортостан Республикаһының III һәм IV саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты. Рәсәй Федерацияһының һәм Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған төҙөүсеһе. Салауат Юлаев ордены кавалеры (2019).
Дөйөм исемлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1745: Семён Щедрин, Рәсәй империяһы рәссамы, пейзажист.
- 1820: Александр Картрайт, АҠШ-тың спорт эшмәкәре, бейсбол ҡағиҙәләрен төҙөүсе.
- 1855: Семён Венгеров, Рәсәй империяһы тәнҡитсеһе, әҙәбиәт тарихын өйрәнеүсе, библиограф һәм мөхәррир.
- 1885: Карен Бликсен, Дания яҙыусыһы.
- 1920: Эдмонда Шарль-Ру, Франция яҙыусыһы, журналистка.
- 1940: Валерий Рубинчик, СССР һәм Белоруссия кинорежиссёры.
- 1985: Руни Мара (1985), АҠШ киноактрисаһы, Канна кинофестивале призёры (2015).
Был көндө вафат булғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1790: Бенджамин Франклин, АҠШ-тың дәүләт эшмәкәре, ғалим.
- 1945: Абдрахман Ғәйфуллин (1908—1945), Бөйөк Ватан һуғышында батырҙарса һәләк булған яугир, Советтар Союзы Геройы (1945, үлгәндән һуң).
- 2014: Габриэль Гарсиа Маркес, Колумбия яҙыусыһы.
Йыл көндәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
