7 ноябрь
Перейти к навигации
Перейти к поиску
7 ноябрь — григориан стиле буйынса йылдың 311-се көнө (кәбисә йылында 312-се). Йыл аҙағына тиклем 54 көн ҡала.
| ← ноябрь → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | ||||||
| 2020 йыл | ||||||
Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар
Халыҡ-ара
Милли
Рәсәй — Бөйөк Октябрь революцияһы көнө (1918—1991).- Рәсәй — Дуҫлыҡ һәм татыулыҡ көнө (1996—2004).
Беларусь — Бөйөк Октябрь революцияһы көнө.
Һөнәри
Тарихи ваҡиғалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1891 — Беренсе ҡаптырма-молния прототипы сыға башлай.
- 1917 — Бөйөк Октябрь социалистик революцияһы.
- 1924 — Өфөлә В. И. Ленинға һәйкәл асыла.
Был көндө тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ҡасим Әхмәров (7.11.1900—11.02.1969), башҡорт тел белгесе, филология фәндәре докторы (1963), профессор (1965).
- Камалова Лира Шәрип ҡыҙы (7.11.1935), мәғариф ветераны. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1978), БАССР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы (1975).
- Роза Кәримова, башҡорт театр актёры, БАССР-ҙың халыҡ (1977) һәм РСФСР-ҙың атҡаҙанған (1985) артисы.
- Камилов Феликс Хөсәйен улы (7.11.1940), совет һәм Рәсәй биохимигы, юғары мәктәп эшмәкәре. 1988—1994 йылдарҙа Башҡортостан дәүләт медицина институты ректоры. Медицина фәндәре докторы (1977), профессор (1979), Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының (1991) һәм Рәсәй Тәбиғәт фәндәре академияһының мөхбир ағзаһы (2001), Рәсәй Иҡтисад академияһының ғәмәли ағзаһы (2001). Рәсәй Федерацияһының (2004) һәм Башҡорт АССР-ының (1991) атҡаҙанған фән эшмәкәре.
- Лариса Ямаева (7.11.1955), башҡорт тарихсы ғалимы, Рәсәй Империяһы мосолмандары һәм төбәктәге ислам тарихын өйрәнеүсе, тарих фәндәре докторы (2004).
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Нәжиб Асанбаев (7.11.1921—28.03.20123), Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы (2006). Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. РСФСР-ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1982), Башҡортостандың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре, Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты.
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Емельянов Семён Иванович (7.11.1917—1999) — педагог, совет-фин (1939—1940) һәм Бөйөк Ватан һуғыштарында ҡатнашыусы. РСФСР һәм БАССР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы, Стәрлетамаҡ ҡалаһының почётлы гражданы (1989).
- Попов Геннадий Петрович (7.11.1917—24.06.1976) — Советтар Союзы Геройы (1945), юрист-хоҡуҡ белгесе. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. СССР Эске эштәр министрлығының атҡаҙанған хеҙмәткәре. Эске хеҙмәт подполковнигы. Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
- Рыленко Владимир Данилович (7.11.1927—1.06.2015) — комсомол органдары һәм дәүләт эшмәкәре. 1949—1960 йылдарҙа комсомол эшендә, шул иҫәптән 1957—1960 йылдарҙа ВЛКСМ-дың Башҡортостан өлкә комитеты секретары. 1960—1962 йылдарҙа Башҡорт АССР-ының эске эштәр министры урынбаҫары, 1962—1987 йылдарҙағы БАССР-ҙың эске эштәр министры, эске хеҙмәт генерал-лейтенанты (1975). СССР Эске эштәр министрлығының атҡаҙанған хеҙмәткәре, БАССР-ҙың атҡаҙанған юрисы. Ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1967, 1977) һәм Ҡыҙыл Йондоҙ (1981) ордендары кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Фёдоровка районы Яңы Троицкий ауылынан.
- Филиппов Александр Павлович (7.11.1932—15.10.2011) — Башҡортостанда тыуып, рус телендә ижад итеүсе шағир, прозаик, тәржемәсе һәм сценарист, 1965 йылдан СССР Яҙыусылар союзы, 1958 йылдан КПСС ағзаһы. Башҡортостандың халыҡ шағиры (2004), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре, Башҡортостан комсомолының Ғәлимов Сәләм исемендәге премияһы лауреаты (1973), Салауат Юлаев ордены кавалеры.
- Хәзиев Вәкил Ғәлимйән улы (7.11.1937—2015) — тарихсы-архивсы, 1963—1998 йылдарҙа Башҡортостан Республикаһының Үҙәк дәүләт архивы хеҙмәткәре, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре.
- Жирова Екатерина Николаевна (7.11.1947) — Газпром Нефтехим Салауат берләшмәһенең элекке контролёры, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған химигы.
- Саитова Светлана Андреевна (7.11.1947) — журналист, Рәсәй Федерацияһының һәм Башҡортостан Республикаһының Журналистар союздары ағзаһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙмәткәре.
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Кувыкин Степан Иванович (7.11.1903—16.09.1974), инженер-нефтсе, СССР-ҙың хужалыҡ һәм дәүләт эшмәкәре, 1942—1957 йылдарҙа «Башнефть» берекмәһе начальнигы, 1965—1970 йылдарҙа СССР нефть сәнәғәте министры урынбаҫары. Техник фәндәр кандидаты (1957). Социалистик Хеҙмәт Геройы (1948),Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1957). СССР-ҙың 3—6-сы саҡырылыш, РСФСР-ҙың 2-се саҡырылыш Юғары Советтары депутаты. Ике тапҡыр (1946, 1950) Сталин премияһы лауреаты, дүрт Ленин (1942, 1948, 1953, 1965), өс Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1944, 1945, 1957) һәм «Почёт Билдәһе» (1973) ордендары кавалеры.
- Садиҡова Әҡлимә Ғариф ҡыҙы (7.11.1908—18.06.1993), Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театрының 1933—1983 йылдарҙағы актёры. РСФСР‑ҙың атҡаҙанған (1972), Башҡорт АССР‑ының халыҡ (1955) артисы. «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1955).
- Никифоров Михаил Тихонович (7.11.1918—30.10.1993), ауыл хужалығы хеҙмәткәре, 1936—1978 йылдарҙа Бүздәк районы «Бүздәк» совхозының тракторсыһы, шофёры, ферма мөдире, 1954—1978 йылдарҙа бүлексә идарасыһы. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1966). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Бүздәк районы Казанка ауылынан.
- Ғүмәров Вәрис Зыяҡай улы (7.11.1928—27.08.2007), ғалим-табип, юғары мәктәп хеҙмәткәре. Медицина фәндәре кандидаты (1970). СССР Журналистар союзы ағзаһы. 1970—1992 йылдарҙа Башҡортостан дәүләт медицина институты уҡытыусыһы, 1992—2000 йылдарҙа «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми нәшриәтенең әйҙәүсе мөхәррире. СССР-ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы (1996). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Мәсетле районы Ясин ауылынан.
- Күҫәков Зиннәт Шәһит улы (7.11.1938—2015), Ейәнсура районы «Заветы Ильича» колхозының элекке зоотехнигы. Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған зоотехнигы.
- Ишбирҙин Дамир Әхмәт улы (7.11.1948), дәүләт хеҙмәткәре. 1992—2010 йылдарҙа Салауат районы Арҡауыл ауыл Советы ауыл биләмәһе хакимиәте башлығы. Салауат Юлаев ордены кавалеры. Сығышы менән ошо райондың Мәсетле ауылынан.
- Вәкилә Ҡалмантаева (7.11.1948), театр актёры, 1976 йылдан СССР Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы. Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (1993).
- Шәрипова Илүсә Тимерғәли ҡыҙы (7.11.1948), педагогик хеҙмәт ветераны. 1977—2011 йылдарҙа Краснокама районы Николо-Берёзовка урта мәктәбенең һәм бер үк ваҡытта 1991 йылдан Нефтекамалағы 1-се лицейҙың рәсем уҡытыусыһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған уҡытыусыһы (2002). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Илеш районы Үрмәт ауылынан.
- Мөҙәрисова Нурия Ғәлихан ҡыҙы (7.11.1963), спортсы. Ғәмәли‑хәрби күпбәйгеләр (полиатлон) буйынса 1987—1991 йылдарҙа СССР-ҙың, 1992—1995 йылда Рәсәйҙең йыйылма командалары ағзаһы. Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1996), Башҡортостан Республикаһының күренекле спортсыһы (1999). Күп тапҡырҙар Европа, СССР, РСФСР һәм Рәсәй чемпионы, шул кимәлдәге ярыштарҙың көмөш һәм бронза призёры.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ибраһимов Әхмәт Йосоп улы (7.11.1919—1977), педагог. 1962—1976 йылдарҙа Баймаҡ районы мәктәптәре уҡытыусыһы. Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ һәм «Почёт Билдәһе» ордендары кавалеры.
- Михайлов Дмитрий Иванович (7.11.1919—5.12.2018), нефтсе, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. РСФСР-ҙың 6‑сы саҡырылыш Юғары Советы депутаты. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1966). РСФСР‑ҙың атҡаҙанған нефть һәм газ сәнәғәте хеҙмәткәре (1980), Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған нефтсеһе (1965), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1969).
- Белов Михаил Ипатович (7.11.1924—24.02.2015), совет хәрби хеҙмәткәре, десантсы, генерал-майор (1979). Бөйөк Ватан һуғышында һәм Венгриялағы 1956 йылғы хәрби хәрәкәттәрҙә ҡатнашыусы. Юғары хәрби мәктәп уҡытыусыһы, хәрби фәндәр докторы (1968), профессор (1971). Тарихсы-мемуарсы. 1944 йылдан КПСС ағзаһы. Ҡыҙыл Байраҡ (1956), ике 1‑се дәрәжә Ватан һуғышы (1944, 1985), Ҡыҙыл Йондоҙ (1945) һәм 3‑сө дәрәжә «СССР Ҡораллы Көстәрендә Ватанға хеҙмәте өсөн» (1975) ордендары кавалеры.
- Борисова Нинель Андреевна (7.11.1924—10.08.2019), ғалим-невролог, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының почётлы академигы (1995). Медицина фәндәре докторы (1972), профессор (1973). Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1979). Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры (1971).
- Пустарнаков Владимир Павлович (7.11.1924—19.07.2000), совет һәм Рәсәй рәссамы. 1964 йылдан СССР Рәссамдар союзы ағзаһы. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған рәссамы (1995), Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (1993). 1‑се (1985) һәм 2‑се (1943) дәрәжә Ватан һуғышы ордендары кавалеры.
- Сәлимов Сәбих Мөхәмәҙиә улы (7.11.1929—22.12.1997), нефтехимик. 1957—1996 йылдарҙа хәҙерге «Башнефть-Өфөнефтехим» йәмғиәтенең өлкән операторы. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1975). СССР‑ҙың нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте отличнигы (1972). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Бүздәк районы Туғай ауылынан.
- Чернов Виллий Васильевич (7.11.1939—25.05.2016), хужалыҡ эшмәкәре. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған машина эшләүсеһе. Дуҫлыҡ һәм «Почёт Билдәһе» ордендары кавалеры. Бәләбәй ҡалаһының почётлы гражданы (2012).
Дөйөм исемлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1706 — Карло Чечере, итальян композиторы.
- 1867 — Мария Склодовская-Кюри, Рәсәй империяһында тыуған поляк—француз ғалим-экспериментаторы (физик, химик), педагог һәм йәмәғәт эшмәкәре. Ике тапҡыр Нобель премияһы лауреаты.
- 1879 — Лев Давидович Троцкий, совет Рәсәйе сәйәсмәне.
- 1901 — Рина Зелёная, совет эстрада, театр һәм кино артисы, РСФСР-ҙың халыҡ артисы (1970).
- 1929 — Эрик Кандель, Америка психиатры.
- 1934 — Марсель Сәлимйәнов, татар режиссёры, СССР-ҙың халыҡ артисы.
Был көндө вафат булғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1944 — Рихард Зорге, совет разведчигы, Советтар Союзы Геройы (1964 — үлгәндән һуң).
- 2000 — Борис Заходер, рус совет шағиры, балалар яҙыусыһы, тәржемәсе.
- 2005
- Михаил Леонович Гаспаров, совет һәм Рәсәй әҙәбиәт белгесе, академик, тәржемәсе.
- Николай Николаевич Трофимов, СССР һәм Рәсәй театр һәм кино актёры, СССР-ҙың халыҡ артисы (1990).
