15 апрель
Перейти к навигации
Перейти к поиску
15 апрель — григориан стиле буйынса йылдың 105-се (кәбисә йылында 106-сы) көнө. Йыл аҙағына тиклем 260 көн ҡала.
| ← апрель → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | |||||
| 2019 йыл | ||||||
Йөкмәткеһе
Байрамдар
Халыҡ-ара байрамдар
Халыҡ-ара мәҙәниәт көнө.
Милли байрамдар
Босния һәм Герцеговина — Армия көнө.
Грузия — Мөхәббәт көнө.
Ҡаҙағстан — Ғашиҡтар көнө.
Һөнәри байрамдар
Рәсәй — Радиоэлектрон көрәш белгестәре көнө.
Тарихи ваҡиғалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Был көндө тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Исмәғилев Ришат Сәлих улы (15.04.1920), мәғариф ветераны. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. РСФСР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы (1959), РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1960). I (1985) һәм II (1957) дәрәжә Ватан һуғышы һәм «Почёт Билдәһе» (1960) ордендары кавалеры. 1‑се Бөтә Рәсәй уҡытыусылар съезы (Мәскәү, 1960), БАССР‑ҙың 1—7‑се уҡытыусылар съездары делегаты.
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Әшрәпов Әсхәт Тажетдин улы (15.04.1931—19.04.2008), кинооператор. Ҡаҙаҡ ССР-ының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1979) һәм ике тапҡыр Дәүләт премияһы лауреаты (1967, 1970). Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры (1971).
- Тайфур Сәғитов (15.04.1936), яҙыусы, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1986). Сергей Чекмарёв исемендәге премия лауреаты (1985).
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Шокуров Анисим Павлович (15.04.1912—26.07.1990), археолог, уҡытыусы, тыуған яҡты өйрәнеүсе. 1955—1957 йылдарҙа СССР Фәндәр академияһы Археология институты Башҡортостанда ойошторған археологик экспедицияһының отряд етәксеһе. Башҡорт АССР-ы мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы (1971), РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1961).
- Кириллова Евдокия Федотовна (15.04.1927—1.07.2005), Баҡалы районы «Ленин юлы» колхозының 1939-1983 йылдарҙағы ҡош ҡараусыһы. Башҡорт АССР-ының VI саҡырылыш (1963-1967) Юғары Советы депутаты, КПСС-тың XXII съезы (1961) делегаты. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1966), ике Ленин (1960, 1966), Октябрь Революцияһы (1971) һәм Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1973) ордендары кавалеры. Баҡалы районының почётлы гражданы.
- Сәлихов Фәнәүи Зиҡаф улы (15.04.1957), йырсы (лирик тенор). Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған (2008), Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2003).
- Осипов Виктор Иванович (15.04.1937), ғалим-геолог‑гидрогеолог, Рәсәй Фәндәр Академияһы академигы (1991), Башҡортостан Республикаһы Фәндәр Академияһының почётлы академигы (1998), геология‑минералогия фәндәре докторы (1977), профессор (1980).
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Юревич Эдуард Иванович (15.04.1888—16.09.1958), совет партия‑дәүләт эшмәкәре. 1913 йылдан РСДРП(б) ағзаһы. 1927 йылдың февраленән — 1929 йылдың февраленә тиклем ВКП(б)-ның Башҡортостан өлкә комитетының яуаплы (1-се) секретары.
- Туленков Константин Иванович (15.04.1908—17.05.1978), металлург-инженер, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1946—1956 йылдарҙа ул ваҡыттағы Белорет ҡорос сым-канат заводының үҙәк лабораторияһы начальнигы. Сталин премияһы лауреаты (1952). Халыҡтар Дуҫлығы ордены кавалеры (1973). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Үҙән ауылынан.
- Кузнецов Иван Павлович (15.04.1918—20.08.1986), хужалыҡ, дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1970—1978 йылдарҙа Башҡорт АССР-ы Министрҙар Советы Рәйесе урынбаҫары. БАССР-ҙың VII—IX саҡырылыш Юғары Советы депутаты. РСФСР-ҙың атҡаҙанған төҙөүсеһе (1968). Ленин (1965), Александр Невский (1944), 1‑се дәрәжә Ватан һуғышы (1943), ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1958, 1971) һәм «Почёт Билдәһе» (1976) ордендары кавалеры. Сығышы менән Пенза губернаһы Луховка ауылынан.
- Әхмәлетдинов Фазылйән Фазлый улы (15.04.1918—29.04.1979), совет-фин (1939—1940) һәм Бөйөк Ватан һуғыштарында ҡатнашыусы. Уҡсылар дивизияһы айырым разведка ротаһының отделение командиры, гвардия өлкән сержанты. Советтар Союзы Геройы (1945).Советтар Союзы Геройы (1945).
- Роберт Паль (15.04.1938), Башҡортостандың рус телендә ижад иткән шағиры һәм яҙыусыһы, тәржемәсе һәм журналист. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1988). «Алтын Урал» әҙәби премияһы (2008), Степан Злобин (1998) һәм Фәтих Кәрим исемендәге (2009) премиялар лауреаты.
- Латипов Марат Мөьмин улы (15.04.1958), дәүләт эшмәкәре, Рәсәй Социаль страховка фондының Башҡортостан төбәк бүлексәһе идарасыһы. Башҡортостандың атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре, Почёт ордены кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Дәүләкән районы Ҡоръятмаҫ ауылынан.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Дауытов Шаһиәхмәт Мөхәмәтдин улы (15.04.1894—27.11.1937), дәүләт эшмәкәре. 1934—1937 йылдарҙа Башҡорт АССР-ы Халыҡ Комиссарҙары Советы рәйесенең 1-се урынбаҫары. СССР-ҙың 5—7 саҡырылыш Үҙәк Башҡарма Комитеты ағзаһы, Советтарҙың 4—6-сы Бөтә Союз, Советтарҙың 13-16-сы Бөтә Рәсәй съездары, 2—5‑се Бөтә Башҡорт съездары делегаты. Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. Сәйәси золом ҡорбаны.
- Фридман Марк Наумович (15.04.1914—10.12.1969), ғалим-терапевт, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1939—1940 йылдарҙағы совет‑фин һуғышында ҡатнашыусы. Медицина фәндәре докторы (1967), профессор (1969). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған табибы (1964), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1948). Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалеры (1940). Сығышы менән хәҙерге Украинаның Хмельницкий өлкәһе Полонное ҡалаһынан.
- Сөләймәнов Вәлиәхмәт Ғимал улы (15.04.1924—15.07.2011), Бөйөк Ватан һуғышы яугиры. Уҡсылар дивизияһының айырым танкыға ҡаршы дивизионының орудие командиры, гвардия өлкән сержанты. Дан орденының тулы кавалеры. 1995 йылда Мәскәүҙәге Еңеү Парадында ҡатнашыусы.
- Сөләймәнов Наил Тимерйән улы (15.04.1939), ғалим-инженер‑электромеханик, 1986—2011 йылдарҙа Башҡорт дәүләт университеты уҡытыусыһы. Техник фәндәр докторы (1998), профессор (2000). Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған юғары мәктәп хеҙмәткәре (2010), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған уйлап табыусыһы (1998), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1978). Саңғы ярышы буйынса СССР‑ҙың спорт мастеры (1964). Сығышы менән хәҙерге Татарстан Республикаһының Арса районы Ашытбаш ауылынан.
- Сәлихов Файыҡ Сәйетғәли улы (15.04.1939), ветеран-төҙөүсе, «Башсантехмонтаж» йәмғиәтенең элекке генераль директоры. Пётр фән һәм сәнғәт академияһының мөхбир ағзаһы. Рәсәй Федерацияһының һәм Башҡорт АССР-ының (1989) атҡаҙанған төҙөүсеһе. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Саҡмағош районы Имәнлеҡул ауылынан.
Дөйөм исемлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Был көндө вафат булғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1452 — Леонардо да Винчи, Италия рассамы, скульптор, архитектор һәм ғалим.
- 1980 — Жан-Поль Сартр, француз философы, атеистик экзистенциализм вәкилы.
Йыл көндәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
