Мәхмүт (Әбйәлил районы)

Мәхмүт
	Ауыл
	Мәхмүт; Мәхмүт
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Әбйәлил районы
Координаталар	53°07′11″ с. ш. 58°32′22″ в. д.HGЯO
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 201 840 005
ОКТМО коды	80 601 440 121
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Мәхмүт

Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Мәхмүт.

Мәхмүт (рус. Махмутово) — Башҡортостандың Әбйәлил районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 584 кеше^[1]. Почта индексы — 453606, ОКАТО коды — 80201840005.

Халыҡ һаны

Халыҡ иҫәбе
2002^[2]	2009^[2]	2010^[3]
558	↗667	↘584

Милли составы

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәте буйынса — башҡорттар (100 %)^[2].

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	584	281	303	48,1	51,9

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

Район үҙәгенә тиклем (Асҡар): 27 км
Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Хәлил): 8 км
Яҡындағы тимер юл станцияһы (Әлмөхәмәт): 17 км

Урамдары

Әхмәт Зәки Вәлиди урамы (рус. Ахмет Заки Валиди(улица)}})
Дуҫлыҡ урамы (рус. Дружбы(улица)}})
Ҡыҙыл урамы (рус. Кизил(улица)}})
Тыныслыҡ урамы (рус. Мира (улица)}})
Йәштәр урамы (рус. Молодежная (улица)}})
Яр буйы урамы (рус. Набережная(улица)}})
Мәктәп урамы (рус. Школьная (улица)}})^[4]

Тарихы

Ҡарағай-ҡыпсаҡтарҙың иң ҙур ауылы — Мәхмүт ауылы. V ревизия мәғлүмәттәре буйынса, 55 йортта 240 башҡорт һәм 19 татарҙар 3 ихатала булған. 64 йылдан һуң X ревизия мәғлүмәттәре буйынса, унда 80 ихатала 408 кеше йәшәгән. 1831 йылда 13 ғаилә Өмөтбай ауылына, Таһир һәм Нуралыға күскәс, берешәр ғаилә килә.

Уға нигеҙ һалыусы билдәле. Ул тархан Мәхмүтбай Ейәнғолов, 1755 йылда Әүжән һәм Ағиҙел йылғалары буйлап Әүжән-Петровск заводтарына ерҙәр биреүҙә ҡатнаша, улдары: Ғәҙелбай, Дәүләтбирҙе, Дәүләтҡол, Дәүләтҡол, Илбул, Теләүембәт, Теләүле.

Мәхмүттәр — малсылар. 432 кеше йәшәгән 84 йортҡа 600 ат, 250 һыйыр, 50 һарыҡ, 25 баш кәзә тура килгән. 1842 йылда бөтәһенә 464 бот яҙғы иген сәселгән^[5].

Ер-һыу атамалары

Мәхмүт ауылы тарихы. Ауыл тарихына бәйле мәғлүмәттәр, легендалар^[6].
Тағы уҡығыҙ^[7].

Видеояҙмалар

Иҫкәрмәләр

↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан ВПН-2002 и 2009
↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан (билдәһеҙ). Дата обращения: 20 август 2014. Архивировано 20 август 2014 года.
↑ Улицы
↑ Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 33. — ISBN 978-5-295-04683-4.
↑ Легендалар өйрәндек
↑ Мәхмүт ауылы тарихы

	Портал «Башҡортостан ауылдары»
	Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала
	Проект «Башҡортостан ауылдары»

Һылтанмалар

Мәхмүт (Әбйәлил районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.

[1] Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)

[2002F-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан ВПН-2002 и 2009

[2010F-3] Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан (билдәһеҙ). Дата обращения: 20 август 2014. Архивировано 20 август 2014 года.

[4] Улицы

[5] Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 33. — ISBN 978-5-295-04683-4.

[6] Легендалар өйрәндек

[7] Мәхмүт ауылы тарихы

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]