3 февраль
Перейти к навигации
Перейти к поиску
3 февраль — григориан стиле буйынса йылдың 34-се көнө. Йыл аҙағына тиклем 331 көн ҡала (кәбисә йылында 332).
| ← февраль → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | ||||
| 2018 йыл | ||||||
Йөкмәткеһе
Байрамдар
Халыҡ-ара байрамдар
Милли байрамдар
Вьетнам — Коммунистар партияһы ойошторолған көн.
Мозамбик — Геройҙар көнө.
Таиланд — Ветерандар көнө.
Япония — Сэцубун, япон календары буйынса — Яңы йыл.
Һөнәри байрамдар
Тарихи ваҡиғалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1014 — Харальд Свенсон Дания короле була.
- 1451 — Мәхмәт II Фәтих икенсе тапҡыр Ғосман империяһы солтаны була.
- 1565 — Иван Грозный опричнина ойоштора.
- 1783 — АҠШ-тың бойондороҡһоҙлоҡ өсөн һуғышы: Испания АҠШ-тың бойондороҡһоҙлоғон таный.
- 1830 — Рәсәй империяһы, Бөйөк Британия һәм Франция Лондон протоколына ҡул ҡуйып, Грецияның Ғосман империяһынан бойондороҡһоҙлоғон таный.
- 1867 — Муцухито Япония императоры була (Император Мэйдзи).
- 1930 — Хо Ши Мин һәм Ҡытайҙағы башҡа эмигранттар Гонконгтағы конференцияла Вьетнам Коммунистар партияһына нигеҙ һала.
- 1944 — Бөйөк Ватан һуғышының Ленинград-Новгород операцияһы: Ленинград фронтының 2-се һөжүм итеүсе армияһы Нарва йылғаһына етә, уны аша сыға, һул яҡ ярҙа ике плацдарм алып, уларҙы киңәйтеү өсөн алыша башлай. Совет ғәскәрҙәре Эстон ССР-ы биләмәләренә инә.
- Икенсе донъя һуғышының Тымыҡ океандағы хәрби хәрәкәттәре, Гилберт-Маршалл операцияһы: Кваджелейн өсөн һуғышта американдар еңә.
- 1945 — 1-се Белорус фронтының (командующийы — Советтар Союзы Маршалы Георгий Жуков) һәм 1-се Украин фронтының (командующийы — Советтар Союзы Маршалы Иван Конев) 1945 йылдың 12 ғинуарынан алып 3 февралгә тиклем дауам иткән Висла-Одер операцияһы тамамлана.
- 1958 — Гаагала Бельгия, Нидерланд һәм Люксембургтың иҡтисади берлеге Бенилюкс төҙөү тураһында килешеүгә ҡул ҡуйыла.
- 1961 — Baixa de Cassanje провинцияһында ауыл хужалығы эшсәндәренең ризаһыҙлыҡ белдереүенән Анголаның бойондороҡһоҙлоғо өсөн һуғыш башлана.
- 1966 — «Луна-9» планета-ара автоматик станцияһы Айға төшөп, был планета панорамаһын Ергә тапшыра.
- 1969 — Ҡаһирәлә Фәләстин милли конгресында Фәләстинды азат итеү ойошмаһы етәксеһе итеп Ясир Арафат һайлана.
- 1972 — Саппорола XI ҡышҡы Олимпия уйындары башлана.
- 1976 — Мозамбиктың баш ҡалаһы Лоуренсу-Маркеш исеме урынына Мапуту исемен йөрөтә башлай.
- 1977 — Эфиопияла хәрби түңкәрелеш була.
- 1989 — Парагвай диктаторы Альфредо Стресснер хәрби түңкәрелеш һөҙөмтәһендә үҙенең кейәүе генерал Андрес Родригес тарафынан ҡолатыла.
- 1991 — Итальян коммунистар партияһы эшмәкәрлеген туҡтата.
- 1994 — Рәсәй Федерацияһы һәм Грузия араһында Дуҫлыҡ һәм хеҙмәттәшлек тураһында килешеүгә ҡул ҡуйыла.
Был көндө тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Нартайлаҡов Мәжит Әхмәт улы (3.02.1960), ғалим-хирург, юғары мәктәп уытыусыһы. Медицина фәндәре докторы (1995), профессор (1997), Рәсәй Тәбиғи фәндәр академияһының ағза-корреспонденты (2006). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2002) һәм һаулыҡ һаҡлау алдынғыһы (2002). Башҡортостандың (1998) һәм Рәсәй Федерацияһының (2008) атҡаҙанған табибы. Салауат Юлаев ордены кавалеры (2012).
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Нинель Юлтыева (3.02.1926—23.11.2014), совет балеринаһы, педагог, хореограф. РСФСР-ҙың (1957), Башҡортостан Республикаһының (1995) һәм Татарстан Республикаһының (1996) халыҡ артисы.
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Чемерис Алексей Викторович (03.02.1957) — биохимик, ғалим. Биология фәндәре докторы (2000), профессор (2001). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2003).
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Шәрипов Әмир Усман улы (3.02.1933—3.09.2007), ғалим-тау инженеры, 1991-2003 йылдарҙа Көнбайыш Себер тәрән разведка быраулау технологияһы ғилми-тикшеренеү һәм проект-конструктор институты директоры. Рәсәй тәбиғи фәндәр академияһы академигы, техник фәндәр докторы (1993), профессор (1996). Рәсәй Федерацияһының (1999) һәм Башҡортостан Республикаһының (1996) атҡаҙанған фән эшмәкәре, Башҡортостандың атҡаҙанған нефтсеһе (1996). Рәсәй Хөкүмәтенең Фән һәм техника өлкәһендәге премияһы лауреаты (2000), «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1971). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Әлшәй районы Иҫке Аҡҡолай ауылынан.
- Аҙнаев Вельмир Хәйбрахман улы (3.02.1948), дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре, 1997—2006 йылдарҙа Башҡортостан Республикаһы Президенты Хакимиәтенең Төбәктәр һәм кадрҙар менән эшләү идаралығы етәксеһе урынбаҫары. Башҡортостан Республикаһының 1-се саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы - Ҡоролтай депутаты. «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1981). Стәрлетамаҡ районының почётлы гражданы (2008).
- Йәрмөхәмәтов Зиннур Ғөбәйҙулла улы (3.02.1948), дәүләт һәм хужалыҡ эшмәкәре, ғалим-иҡтиадсы, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Техник фәндәр кандидаты (1998), иҡтисад фәндәре докторы (2005), профессор. «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1986), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған төҙөүсеһе (1998), Сибай ҡалаһының почётлы гражданы (2003).
- Шәүәлиев Рәүил Рәшит улы (3.02.1958), ғалим-хирург, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Медицина фәндәре докторы (2005. Башҡортостандың атҡаҙанған табибы (1998). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Бүздәк районы Табанлыкүл ауылынан.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Дөйөм исемлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1809 — Феликс Мендельсон, немец композиторы.
Был көндө вафат булғандар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- 1938 — Мутин Илдархан Ибраһим улы — башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре. Сәйәси репрессия ҡорбаны.
- 2011 — Татьяна Ивановна Шмыга — совет һәм Рәсәй йырсыһы, театр һәм кино актёры, СССР-ҙың халыҡ артисы (1978).
Йыл көндәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
