Эстәлеккә күсергә

Бәләбәй (йылға)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Бәләбәй
Характеристика
Оҙонлоғо 10 км
Бассейн 64,9 км²
Һыу ағымы
Тамағы Өҫән
 · Урынлашыуы һул ярына тамағынан 114 км өҫтәрәк
 · Координаталар 54°07′20″ с. ш. 54°11′50″ в. д.HGЯO
Урынлашыуы
Һыу бассейны

Ил Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы
Регион Башҡортостан Республикаһы
РДҺР 10010101312111100028244

Бәләбәй  — рус. Белебейка -Рәсәйҙәге йылға. Башҡортостан Республикаһы[1] биләмәләрендә аға. Йылға Өҫән йылғаһының һул ярына тамағынан 114 км өҫтәрәк ҡушыла. Йылға оҙонлоғо 10 км.

Һыу реестры мәғлүмәттәре

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Кама һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһы — Ыҡ башынан тамағына тиклем. Бәләкәй йылға бассейны (йылға эске бассейны) — Кама ҡушылдыҡтары бассейны, Ағиҙел ҡушылғанға тиклем, йылға бассейны — Кама[2].

Һыу ресурстарының федераль агентлығы тарафынан әҙерләнгән Рәсәй Федерацияһы территорияһын һыу хужалығы буйынса районлау геоинформация системаһы мәғлүмәттәре буйынса[2]:

  • Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 10010101312111100028244
  • Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 111102824
  • Бассейн коды — 10.01.01.013
  • ГӨ буйынса томы — 11
  • ГӨ буйынса сығарылыш — 1

Бәләбәй ҡалаһының сайтында «Бәләбәй ҡалаһы ҡайҙан башланған» («Откуда пошел город Белебей») тигән мәҡәлә бар:

« Что касается этимологии гидротопонима Белебей, то есть несколько версий, и никто не может претендовать на единственно верную.

В топонимической науке существует несколько версий происхождения названия Белебей. Видный казанский ученый-лингвист профессор Г.Саттаров относит название нашего города к антропотопонимам, то есть к названиям, производным от собственных имен людей, как правило, основателей или первопоселенцев того или иного населенного пункта. По его мнению, основателя Белебея, возможно, и владельца земель, на которых располагался наш город, звали Балабей, то есть маленький бай (бей, бай, бек, бик, бий – у тюркоязычных народов означало то же, что и фон, дон, де или ди у немцев, испанцев, итальянцев и французов и присоединялось к собственным именам знатных людей). Под влиянием гласной е в слове бей произошло смягчение в слове бала и со временем стали произносить Белебей (для убедительности приведем яркий пример: в татарском и башкирском языках есть слово балакай – дитятко, оно трансформировалось в слово белекей – маленький). Кандидат педагогических наук А. Шарафутдинова считает, что в основе онима Белебей лежит древнеперсидский пласт. Персидское болооби означало начало реки: боло – исток, вершина, оба – вода, (отсюда, кстати сказать, название большой сибирской реки Обь.) Получается, что Белебей – Болооби – начало, исток реки.[3]

»
  1. «Рәсәй гидротехник ҡоролмалар регистры һәм дәүләт һыу кадастры үҙәге».
  2. 2,0 2,1 РФ һыу реестры: Бәләбәй.
  3. Откуда пошел город Белебей