Күк балыҡ

Күк балыҡ
Фәнни классификация
Батшалыҡ: Хайуандар Тип: Хордалылар Класс: Ҡылыс һыртлылар Отряд: Карпообразные Ғаилә: Карп һымаҡтар Ырыу: Күк балыҡтар Төр: Күк балыҡ
Латинса исеме
Alburnus alburnus Linnaeus, 1758
ITIS 163663 NCBI 54556

Халыҡ-ара Ҡыҙыл китап Ҙур хәүеф янамай IUCN 3.1 Least Concern : / 789

Күк балыҡ, ялтырса, бәшкәләй, бәшкәләк, аҡ сабаҡ (лат. Alburnus alburnus, рус. Уклейка) — киң таралған карптар ғаиләһендәге балыҡ.

Ҡылыҡһырлама

Саҡ ҡына йәшкелт күгелйем. Ҡабырғалары менән ҡорһағы һарғылт аҡ. Түш йөҙгөстәре һарғылтыраҡ.Башҡа яғы буҙ төҫтә. Башы ослайған, ауыҙы өҫкә күтәрелгән, арт юл ҡанаты аҡ төҫтә. Ҡөйроғо бик йоҡа, үтә күренеп тора. Ҙурлығы 30 см-ғаса.

Таралышы

Азов диңгеҙе, Балтик диңгеҙе, Ҡара диңгеҙ бассейыны йылғаларында, Каспий диңгеҙенең төньяҡ өлөшө йылғаларында һәм Аҡ диңгеҙҙең ярҙары буйлап үрсей. Шулай уҡ Рәсәйҙең Европа өлөшө йылғаларында осрай.

Йәшәү рәүеше

Күлдәрҙә, йылғаларҙа, һыу һаҡлағыстарҙа, шулай йылға тамаҡтарында төҙлөраҡ булған ерҙәрҙә лә йәшәй. Күмәкләп йөрөйҙәр. Һыуҙың өҫкө ҡатламын үҙ итә. Планктон менән туҡлана. Шулай уҡ һыу өҫтөнә ҡолап төшкә ваҡ бөжәктәр һәм сәскә һеркәһе менән дә туҡлана.

Ыуылдырығын май аҙаҡтарынан июль башынаса сәсә.

Файҙаланыу

Кәсепселек (промысла) өсөн ҡулланылмай. Башҡа ваҡ балыҡтар булмағанда, эрерәк балыҡтарҙы ылыҡтырыу өсөн әҙерәк файҙаланалар.

Әҙәбиәт

• Лебедев В. Д, Спановская В. Д., Савваитова К. А., Соколов Л. И., Цепкин Е. А. Рыбы СССР. Под ред. Никольского Г. В. и Григораш В. А.. Из серии «Справочники-определители географа и путешественника». М.: Мысль, 1969

Һылтанмалар

• Позвоночные животные России: уклейка 2021 йыл 15 октябрь архивланған.
• Уклейка на fischen.ru 2009 йыл 30 август архивланған.