Вәлиева Альда Әкрәм ҡыҙы
| Вәлиева Альда Әкрәм ҡыҙы | |
| Тыуған көнө | 11 март 1940 (84 йәш) |
|---|---|
| Тыуған урыны | Өфө, РСФСР, СССР |
Вәлиева Альда Әкрәм ҡыҙы (11 март 1940 йыл) — журналист, кинорежиссёр. 1967 йылдан СССР Журналистар союзы, 1995 йылдан —Рәсәйҙең Кинематографсылар союзы ағзаһы. Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1990), СССР-ҙың телевидение һәм радио отличнигы (1984).
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Альда Әкрәм ҡыҙы Вәлиева 1940 йылдың 11 мартында Башҡорт АССР-ының баш ҡалаһы Өфөлә тыуған. Яҙыусы Әкрәм Вәлиҙең ҡыҙы.
1962 йылда Свердловск ҡалаһында Урал дәүләт университетын тамамлағандан һуң «Башҡортостан» ДТРК-һында эшләй: редактор, 1993 йылдан алып «Кино» ижади берекмәһе етәксеһе. 1999 йылдан башлап Башҡортостан Республикаһының рус драма театрында бүлек мөдире, 2004 йылдан — Башҡорт дәүләт опера һәм балет театрында бүлек начальнигы.
Ижади эшмәкәрлеге
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]А. Д. Бурзянцев, Р. А. Гәрәев, Л. С. Ҡыуатова, Р. М. Нурмөхәмәтов, Ә. Х. Ситдиҡова һәм башҡа мәҙәниәт һәм сәнғәт эшмәкәрҙәре тураһында китап һәм мәҡәләләр авторы. Үҙенең сценарийҙары буйынса 50‑нән ашыу фильм ҡуйған: «Башҡорт еренең рус йырҙары» («Русские песни башкирской земли», 1994; Халыҡ‑ара фольклор фестивале лауреаты, Архангельск ҡалаһы, 1997), «Ҡыҙыл ҡәнәфер» («Красная гвоздика»; 1997), «Үҙ өйөңдә бәләкәй байрамдар» («Маленькие праздники в собственном доме», 1997; «Рәсәй» («Россия») уйынһыҙ кино асыҡ фестивале дипломанты, Екатеринбург ҡалаһы, 1997], «Хәтер һәм өмөттәр саҡырыуы буйынса» («По зову памяти и надежд»; 1997) һәм башҡалар. Бер нисә фильмы сит илдә төшөрөлә:
- Францияла — «Мөхәббәт ярындағы байрам» («Праздник на берегу любви», 1995; Нуриев Р. исемендәге халыҡ‑ара балет сәнғәте фестивале тураһында),
- Италияла — «Башҡорт балетының Милан кисәләре» («Миланские вечера башкирского балета»; 2003),
- Португалияла — «Португалия, алыҫ һәм яҡын» («Португалия, далёкая и близкая»; 2006).
Альда Әкрәм ҡыҙы биш китап авторы. Уларҙың береһе һоҡланғыс рәссам Әҙиә Ситдиҡова, икенсеһе билдәле йырсы Радик Гәрәев тураһында.
Китаптары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мир тепла и радости. Өфө, 1992;
- Печаль моя светла… Радик Гареев в воспоминаниях. Өфө, 1997;
- Телевидение — жизнь моя. Өфө, 2008.
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- БАССР‑ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәрере (1990)
- ТВ һәм радио отличнигы (1984)
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Вәлиева Альда Әкрәм ҡыҙы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 10 март 2021)
- http://www.agidel.ru/?param1=17918&tab=7(недоступная ссылка)