Савичевич Деян
| Савичевич Деян | |
 | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Черногория |
| Спортта ил өсөн сығыш яһай |
.svg){kind=small} Югославия |
| Псевдоним | Dejo, Il Genio, Genije |
| Тыуған көнө | 15 сентябрь 1966 (58 йәш) |
| Тыуған урыны | Подгорица, Черногория |
| Һөнәр төрө | футболсы, футбол тренеры |
| Биләгән вазифаһы | президент һәм күмәклек элементы[d] |
| Командалағы уйын позицияһы | ярым һаҡсы[d] |
| Сәйәси фирҡә ағзаһы | DPS[d] |
| Спорт командаһы ағзаһы | Рапид[d], Будучност[d], Црвена звезда[d], Милан[d], Црвена звезда[d] һәм сборная Югославии по футболу[d] |
| Тренер спортивной команды | сборная Сербии и Черногории по футболу[d] |
| Масса | 68 килограмм |
| Спорт төрө | футбол |
| Ҡатнашыусы | Чемпионат мира по футболу 1998[d] һәм Чемпионат мира по футболу 1990[d] |
| Уйналған матчтар һаны | 4[1] һәм 2[1] |
| Бейеклеге/буйы | 178 сантиметр |
| Количество голов за карьеру | 0[1] һәм 1[1] |
 Савичевич Деян Викимилектә | |
Деян Савичевич (сер. Дејан Савићевић / Dejan Savićević; 15 сентябрь 1966 йыл, Титоград) — ярымһаҡсы, СФРЮ һәм СРЮ футболсыһы. МФФИИС һорау алыуы буйынса XX быуатта Европаның иң яҡшы уйынсылары араһында 79-сы урынды биләй.
Әлеге ваҡытта Черногория Футбол Союзын етәкләй[2].
Карьераһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Деян Владимир Савичевич һәм Войслав Дурович ғаиләһендә тыуа. Уның ата-әсәһе — православие динен тотоусы.
УНың карьераһы 15 йәшендә «Титоград» футбол клубының йәштәр составы өсөн уйында башлана. Һуңынан Титоградтың «Будучност» командаһында уйнай, унда тәүге тапҡыр Чемпиондар кубогы матчында уйынға сыға һәм милли йыйылма командала Төркиә йыйылма командаһына ҡаршы матчта уйнай.
«Црвена Звезда»
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Титоградта иҫ киткес уйындан һуң, Югославия командаларының күбеһе үҙендә 21 йәшлек Савичевичты күрергә теләк белдерә. 1989 йылдың йәйендә Деян 1988 йылдан 1989 йылға тиклем үткән мотлаҡ хәрби хеҙмәте арҡаһында "Црвену Звезда"ны һайлай, әммә һирәк уйнай, дәүләт чиновниктары Савичевичҡа чемпиондар кубогында «Милана» уйынының төп матчтарында ғына уйнарға рөхсәт итә (ике осрашыу 1:1 иҫәбе менән тамамлана), Ә Белградта, немец судьяһы Паули Дитер ҡарары буйынса, томан арҡаһында уйынды күсерергә тура килә, әммә пенальти буйынса артабан «Милан» уҙа. Савичевич «Црвене»ға рәттән өс чемпион исемен яуларға, ике Югославия Кубогы, Чемпиондар кубогында һәм континенталь-ара Кубокта еңергә ярҙам итә. Чемпиондар кубогында уңыш Европаның иң яҡшы футболсыһы исеменә дәғүә итергә мөмкинлек бирә, әммә һорау алыу һөҙөмтәләре буйынса ул 2-се урынды ала, уны «Црвене Звезда» буйынса партнёр Дарко Панчев менән бүлешә.
«Милан»
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Савичевичты 1992 йылда Марко Ван Бастенаны алмаштырыу өсөн «Милан»ға саҡыралар. "Милан"да тәүге уйын миҙгелендә Савичевич 10 уйын үткәрә һәм 4 туп индерә. Киләһе йылда ул «Россонери»ҙың төп уйынсыһы, А командаһы серияһында һәм чемпиондар Лигаһында еңә, ә «Милан» президенты Берлускони, финалда 3:0 иҫәбе менән еңгәндән һуң, уны 30 метрға туп тибеүҙә «Гений» тип атай. Киләһе йылда «Милан» йәнә Кубок финалында, ләкин Савичевичты, һау-сәләмәтмен, тип ышандырһа ла, имгәнеүе арҡаһында футбол майҙанына сығармайҙар, «Милан» "Аякс"тан 0: 1 иҫәбе менән еңелә. «Милан» менән бергә Савичевич 7 трофей, шул иҫәптән өс «скудетто», бер Европа чемпиондары Лигаһын һәм бер Европа Суперкубогын ота, әммә Деян йыш ҡына итальян киң мәғлүмәт саралары тарафынан аутсайдер командалар менән уйындарҙа үҙенең мөмкинлектәренән түбән уйнағаны өсөн йыш тәнҡитләнә.
Тренер карьераһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Савичевич ике йыл буйына Югославияның милли йыйылма командаһын да шөғөлләндерә, әммә был осор уның иҫ киткес уйынсы карьераһының тулыһынса киреһе була. Дорич Миловандың 2001 йылдың майында киткәндән һуң, ни бары 3-сө ай ғына эшләү осоронда Савичевичҡа милли команданы етәкләргә һәм уны 2002 йылда үтәсәк Донъя чемпионатына сығарырға тәҡдим ителә. Йәмәғәтселек йәш тренерҙың тәғәйенләнеүен шатланып ҡабул итә.
Тәүҙә Савичевич Деян, Бошков Вуядин һәм Куркович Иван составындағы 3 кешенән торған комиссия составында була, әммә 2001 йылдың декабренә команданы үҙ аллы етәкләй башлай. Ул үҙе, Бажевич Душандың йыйылма команда етәкләү тәҡдименән баш тартҡандан һуң ғына, етәкселекте ваҡытлыса ҡабул иттем, ә яңы даими тренерҙың исеме 2002 йылдың йәйенә билдәле буласаҡ, тип билдәләй. Ләкин Савичевич милли команданың тренеры вазифаһында 2003 йылдың июненә тиклем ҡала. Ул команданың ныҡлығына өлгәшә алмай, йыш ҡына яңы йондоҙ Кежман Матей менән бәхәсләшә, һәм Кежман Савичевич етәкселегендәге йыйылма командала уйнауҙан баш тарта. Савичевич, 2003 йылдың июнендә Азербайджандан еңелгәндән һуң (был югославтарҙың 5 тапҡыр рәттән еңелеүе), йыйылма команданы ҡалдыра. Уның етәкселегендә милли команда һөҙөмтәләре түбәндәгесә: 4 еңеү, 11 еңелеү һәм 2 тигеҙ иҫәп, 4 еңеүгә өҫтәп, комиссия составында 2 тигеҙ иҫәп һәм 2 еңелеү.
Административ-сәйәси карьераһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]2004 йылдың йәйендә 37 йәшлек Савичевич Черногория футбол союзы президенты була, ул ваҡытта Сербия һәм Черногорияның футбол союзының өлөшө була. Савичевич Черногорияның бойондороҡһоҙлоғона асыҡтан-асыҡ саҡыра, Черногория бойондороҡһоҙлоғо хәрәкәтенең төп ҡатнашыусыларының береһе булып тора. Ул йыйылыштарҙа Черногория премьер-министры Джуканович менән бергә тора һәм йыйылыштарҙа сығыш яһай, Уның йөҙө Черногория халҡына бойондороҡһоҙлоҡ өсөн референдумда тауыш бирергә саҡырған «YES!» тип яҙылған плакаттарҙа була. 2006 йылдың яҙында ул «NTV Черногория»ға интервью бирә. Элекке Югославия лигаһында «Будучност» өсөн сығыш яһағанда «бер нисә алдан һөйләшелгән матч» уйнауы тураһында һөйләй. 2005/2006 йылғы чемпионат алдан уҡ уйланылған булыуын, әммә судта шаһитлыҡ биреү йәки уларҙы тәьмин итеүҙән баш тартыуы һәм футбол арҡаһында Буланович Бранко кеүек үлтерелергә теләмәүен иҫбатлай.
Шәхси тормошо
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Савичевич Бражович Валентинаға өйләнә, әммә 2000 йылда уның менән айырылыша, уларҙың ике балаһы бар. 2005 йылдың 1 октябрендә Савичевич Подгорица урамында автомобиль аварияһына эләгә. Ул мотоциклы менән алда барған транспорт сараһына төкөгәс, тормозға баҫып, тротуарға ҡолап, ике ҡулын да һындыра. Тергеҙеү ваҡыты 6 ай самаһы дауам итә.
Статистика
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]| Миҙгел | Клуб | Чемпионаты | Уйын | Гол |
|---|---|---|---|---|
| 1982/83 | Будучност (Титоград) | Футбол буйынса Югославия чемпионаты
|
2 | 0 |
| 1983/84 | 7 | 1 | ||
| 1984/85 | 29 | 6 | ||
| 1985/86 | 32 | 10 | ||
| 1986/87 | 31 | 9 | ||
| 1987/88 | 29 | 10 | ||
| 1988/89 | Йондоҙ Црвена | 25 | 10 | |
| 1989/90 | 0 | 0 | ||
| 1990/91 | 25 | 8 | ||
| 1991/92 | 22 | 5 | ||
| 1992/93 | Милан |  Футбол буйынса Италия чемпионаты (A Серияһы)
|
10 | 4 |
| 1993/94 | 20 | 0 | ||
| 1994/95 | 19 | 9 | ||
| 1995/96 | 23 | 6 | ||
| 1996/97 | 17 | 1 | ||
| 1997/98 | 8 | 0 | ||
| 1999 | Йондоҙ Црвена | Ҡалып:Флаг Югославии (1991-2003) Футбол буйынса Югославия чемпионаты | 3 | 0 |
| 1999/00 | Рапид |  Футбол буйынса Австрия чемпионаты
|
22 | 14 |
| 2000/01 | 22 | 4 |
Ҡаҙаныштары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Йәштәр араһында донъя чемпионатында еңеүсе: 1987
- Югославия Кубогын яулаусы: 1990
- Югославия чемпионы: 1989, 1990, 1991, 1992
- Италия чемпионы: 1992, 1993, 1994, 1996
- Италия суперкубогы яулаусы : 1992, 1993, 1994
- Лига чемпионы (УЕФА) Кубогын яулаусы: 1991, 1994
- Континенталь-ара кубокты яулаусы: 1991
- УЕФА Суперкубогын яулаусы: 1994
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 UEFA.com, UEFA.com (ингл.) — 1998.
- ↑ Руководство Футбольного союза Черногории (билдәһеҙ) (26 август 2008). Дата обращения: 19 сентябрь 2010. Архивировано 18 март 2012 года. 2010 йыл 25 сентябрь архивланған.