Ерән ҡашҡа
| Ерән ҡашҡа | |
| Башҡарыусы | |
|---|---|
| Жанр | |
| Йырҙың теле | |
Ерән ҡашҡа — башҡорт халыҡ йыры, оҙоҙ көй. Тәүге тапҡыр С.Ғәбәши тарафынан яҙып алына һәм 1935 йылда "Башҡорт халыҡ йырҙары" йыйынтығында баҫтырыла. Артабан йырҙы Ф.Х.Камаев, Л.Н.Лебединский, Ф.Ә.Нәҙершина, Ғ.З.Сөләймәнов, Р.С.Сөләймәнов, Х.Ф.Әхмәтов һ.б. яҙып ала. Лирик-эпик йүнәлешле йыр.
Тасүирлама
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]"Ерән ҡашҡа" ның барлыҡҡа килеүе 1812 йылғы Ватан һуғышы менән бәйле. Һуғышҡа китеүсе егеттәр менән уларҙы оҙатыусы ҡыҙҙар араһындағы диалог формаһында ҡоролған; ҡушымтала яугирҙың тоғро юлдашы - атҡа мөрәжәғәт бар. Йырҙың темплы контрастлы, 2 өлөшлө формаһы бар: тыныс оҙонса йырлауҙа түбәнәйеп барған аҡрынлап көй хәрәкәте өҫтөнлөк итә, көйҙөң көйгә тибы йәнле ҡушылыуы һалмаҡ көйгә яҡынлаша, аҡрынлап каденцион әйләнештәр башланғыс йырлауҙы кире ҡайтара.
Башҡарыусылар араһында: Н.Х.Аллаярова, Б.Н.Вәлиева, Т.Рәшитова, Р.Ф.Йәнбәков. Йырҙы А.М.Ҡобағошов ҡурайсылар ансамбле өсөн эшкәрткән; көйҙө хор өсөн Ш.З.Ҡолбарисов, С.Ә.Низаметдинов, В.Г.Соколов; М.Ә.Мозафаров һәм К.Й.Рәхимов фортепиано менән тауыш өсөн яҙған. Йыл «Ҡаһым түрә» операһында башҡарыла.
Сығанаҡтар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- РЫЖИЙ КОНЬ СО ЗВЁЗДОЧКОЙ НА ЛБУ, песня // Фольклор народов Башкортостана = Folklore of Bashkortostan peoples: энциклопедия / [Науч.-ред. коллегия: Ф. А. Надршина (гл. ред.), С. И. Апсатарова, Л. А. Афанасьева, В. Я. Бабенко, Ф. Г. Галиева, М. Х. Идельбаев, И. Е. Карпухин, Т. Г. Миннияхметова, И. Г. Петров, Р. Р. Садиков, У. Г. Саитов (отв. ред.), Р. А. Султангареева, И. К. Фазлутдинов, Г. Р. Хусаинова;. — Пер. на англ. яз.: ООО «Центр межкультурного сотрудничества»]. — Уфа: ГАУН «Башкирская энциклопедия», 2020. — ISBN ISBN 978-5-88185-474-4 (в пер.).
- Ерән ҡашҡа (Единай портал культуры народов Республики Башкортостан). Дата обращения: 7 февраль 2023.