Эстәлеккә күсергә

Зорин Сергей Петрович (Сталин премияһы лауреаты)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Зорин Сергей Петрович (Сталин премияһы лауреаты)
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  Рәсәй империяһы
 СССР
Тыуған көнө 1888
Тыуған урыны Стәрлетамаҡ, Өфө губернаһы, Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө 1973
Вафат булған урыны Өфө, РСФСР, Башҡорт АССР-ы, СССР
Һөнәр төрө ғалим
Ғилми дәрәжә техник фәндәр докторы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Сталин премияһы «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында фиҙакәр хеҙмәт өсөн» миҙалы Ленин ордены

Зорин Сергей Петрович ( 21.9.1889, Стәрлетамаҡ — 20.10.1965, Өфө)[1] — совет инженеры,  төҙөлөш материалдары өлкәһендә ғалим.

Зорин Сергей Петрович төҙөлөш материалдары Башҡорт ғилми тикшеренеү институтының секторы мөдире, ә  Украина фәндәре академияһы менән бергә Өфөгә эвакуацияланған Будников институтты етәкләй[2].

Зорин тарафынан П.П.Будников менән  берлектә ангидритлы‑глинозёмлы цемент яһау технологияһы эшләнә һәм илдә тәүгеләрҙән уны етештереү ойошторола.  Уларҙың технологик схемаһы буйынса СССР-ҙа беренсе ангидрит заводы төҙөлә[3] ( С.П. Зориндың хеҙмәттәре бар // Пробное производство ангидритного цемента в Стерлитамаке в БАССР // Рабочий-силикатчик, № 516, 1932; Зорин С. П. Опытный завод ангидритового цемента в Стерлитамаке // Социалистическое хозяйство Башкирии, № 3-4, 1932), цементтың башҡа маркалары ла алына. 

Техник фәндәр докторы (1943), профессор (1948).

  • Өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы (1942) — ангидрит цементы алыу ысулдарын эшләгәне өсөн.  Ленин ордены менән бүләкләнгән (1944). 
  • 1921 — Томск технология институты, инженер-төҙөүсе.

Хеҙмәт биографияһы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  • 1906—1922 — Абаканда, Томскта техник-төҙөүсе;
  • 1922—1929 — кантон башҡарма комитетының инженер-юлсыһы (Стәрлетамаҡ);
  • 1929—1936 — Шоссе һәм түшәлмәгән юлдар һәм автомобиль транспорты идаралығының “Ардис” юл‑тикшеренеү станцияһы ғилми етәксеһе (Өфө);
  • 1936—1948 — сектор мөдире, ғилми етәксе, урындағы төҙөлөш материалдары Башҡорт ғилми тикшеренеү институтының ғилми бүлеге буйынса директор урынбаҫары;
  • 1948—1960 — «Геодезия һәм юғары математика» кафедраһы мөдире, Башҡорт ауыл хужалығы институтының «Урмансылыҡ» кафедраһы профессоры.

22 баҫма хеҙмәттәр авторы. Фәнни хеҙмәттәре ангидрит цементты ҡулланыу юлы менән тәбиғи ресурстарҙы төҙөлөштә рациональ файҙаланыуға йүнәлтелгән.

  • Стеновые блоки на ангидритном цементе из башкирских гипсов. Уфа, 1938.
  • Ангидритный цемент и временные технические условия работы с ним. Уфа, 1933 и 1934.
  • Гипсы и ангидрит БАССР и их использование. Уфа, 1936
  • Пробное производство ангидритного цемента в Стерлитамаке в БАССР// Рабочий-силикатчик, № 516, 1932
  • Опытный завод ангидритового цемента в г. Стерлитамаке// Социалистическое хозяйство Башкирии, № 3-4, 1932

Берлектәге эштәре:

  • Будников П. П., Зорин С. П. Гидратация нерастворимой модификации сернокислого кальция (ангидрита), получение ангидритового цемента и применение его в строительстве, рукопись
  • Будников П. П., Зорин С. П. Ангидрит-цемент, М., Гизместпром, 1942. 68 с. 3000 экз.
  • Будников П. П., Зорин С. П. Ангидритовый цемент. Бюро тех. информации, М, 1947.
  • Будников П. П., Зорин С. П. Ангидритовый цемент: Учебное издание. М., 1954. (в Библиотеке Ихтика 2010 йыл 12 апрель архивланған.)
  • ОЛ