Иероглиф
| Иероглиф | |
 | |
| Производная работа | Иератическое письмо[d] |
|---|---|
 Иероглиф Викимилектә | |
Иероглиф (бор. грек. ἱερογλύφος) — ҡайһы бер яҙыу системаларында яҙыу билдәһенең атамаһы. Иероглифтар айырым өндәрҙе һәм ижектәрҙе лә (алфавитлы һәм силлабик яҙыу элементтары), морфемаларҙы, тотош һүҙҙәрҙе һәм төшөнсәләрҙе лә (идеограммалар) белдерә ала.
Этимологияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Грек телендәге «иероглиф» һүҙен борон Климент Александрийский (II—III быуаттар) ҡулланған. Ул ташҡа соҡоп яҙылған яҙмаларҙы ἱερογλυφικὰ γράμματα (иероглифика граммата) тип атаған. ἱερογλυφικά һүҙе ике өлөштән тора: ἱερός (иерос) — «изге» һәм γλύφω (глифо) — «ырам», «юнам». Шулай итеп, ἱερογλυφικὰ γράμματα «изге итеп юнылған яҙмалар» тип тәржемә ителә.
Ҡулланылышы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Тәүҙә «иероглиф» термины боронғо мысыр яҙмаһына ҡарата ҡулланылған. Хәҙер ул шулай уҡ ҡытай яҙыуы, япон телендәге кандзи һәм кокудзи билдәләре, корей телендәге ханча билдәләре һәм тангут яҙмаһы билдәләре өсөн дә ҡулланыла. Һуңғыларының иероглифик системалары ҡытай иероглифик яҙыуынан килеп сыҡҡан. Идеограммалар комбинацияһын хасил иткән ҡатнаш иероглифтар ҡулланыу ҡытай иероглификаһының үҙенсәлеге булып тора.
Егерменсе быуат уртаһында көнбайыш телдәр өсөн иероглифик яҙмаға оҡшаш яҙыу системаһын эшләргә тырышып ҡарайҙар. Ошо системаның авторы Чарльз К. Блисс фекеренсә, был сара донъяның бөтә халыҡтарына яҙма аралашыу мөмкинлеген бирергә тейеш була.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Японская каллиграфия 2016 йыл 30 декабрь архивланған.
- Иероглифика 2017 йыл 20 сентябрь архивланған.
- Дзэн и искусство каллиграфии 2020 йыл 4 март архивланған.
- Ланьков. Прошлое, настоящее и будущее иероглифической письменности #1#2
- Расшифровка иероглифов майя