Кеми

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Кеми
фин. Kemi[1]
Герб
Нигеҙләү датаһы 1869
Рәсем
Рәсми атамаһы Kemi
Рәсми тел Фин теле[2]
Дәүләт  Финляндия[3]
Административ-территориаль берәмек Лапландия[d]
Сәғәт бүлкәте UTC+2:00[d] һәм UTC+3:00[d]
Статистическая область Kemi-Tornio sub-region[d][4]
Ассоциацияләшкән сайлау округы Lapland[d]
Закондар сығарыу органы Kemi City Council[d]
Халыҡ һаны 19 437 кеше (28 февраль 2023)
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 4 ± 1 метр
Туғандаш ҡала Висмар[5], Секешфехервар[d][5][6], Лулео[d][5], Липтовски-Микулаш[5], Ньютаунардс[d], Танга[d][7], Ухань[7], Тромсё[d] һәм Кохтла-Ярве[d]
Сиктәш Торнио[d][8], Симо[d][8] һәм Кеминмаа[8]
Майҙан 747,16 км² (1 ғинуар 2023)[9],
95,38 км² (1 ғинуар 2023)[9],
651,78 км² (1 ғинуар 2023)[9]
Рәсми сайт kemi.fi
kemi.fi/sv/
kemi.fi/en/
Урынлашыу картаһы
Элементтың күренеше өсөн категория Category:Views of Kemi[d]
Карта
 Кеми Викимилектә

Кеми (фин. Kemi, швед. Kemi, с-саамск. Giepma) — Финляндияла Лаппи провинцияһында ҡала коммунаһы. Ботник ҡултығының яры буйында, Кемийоки йылғаһы тамағы эргәһендә, Торнио ҡалаһынан алыҫ түгел ерҙә урынлашҡан.

Кеми коммунаһы 747,44 км² майҙанды биләй, шуның 102,59 км² майҙаны ҡоро ер, ҡалғаны ҡултыҡтың яр буйы һыуҙары һәм һыу ятҡылыҡтарына тура килә.

Коммунаның халҡы 22 581 кеше тәшкил итә.

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡултыҡҡа сығыуҙы тәьмин итеү өсөн Кемиға 1869 йылда император Александр II указы буйынса нигеҙ һалына.

1883 йылда целлюлоза заводы төҙөлә, ә 1927 йылдан целлюлоза етештереү башлана.

Коммунаһы.[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Райондары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Кеми ҙур Саувосаари, Койвухарью, Кивикко, Сювякангас һәм Хепола райондарына бүленә. Кеми үҙәге Саувосаари районында урынлашҡан.

Иҡтисады[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡаланың иҡтисади нигеҙен ҡағыҙ һәм ҡатырға етештереү тәшкил итә.

Рәсәй ҙән туристарҙы йәлеп итеү акценты менән

туристик бизнес үҫешә[10].

Транспорты[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Кеми тимер юл станцияһы

Кеми тимер юл станцияһы дәүләт тимер юлы компанияһы VR идаралығы аҫтында.

Кеми аша автомагистраль 4 һәм (фин. 4 Valtatie) һәм E8, E75 европа маршруттары үтә.

Иҫтәлекле урындары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1902 йылда төҙөлгән лютеран сиркәүе
  • Кеми сиркәүе, 1902 йылда неоготик стилдә төҙөлгән.
  • Ҡар замогы — LumiLinna
  • Аҫыл таштар галереяһы
  • «Сампо» боҙватҡысы
  • Jähti елкәнле судноһы, XIX быуаттағы караптар өлгөһө буйынса төҙөлгән.

Билдәле кешеләре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Тони Какко, Sonata Arctica төркөмөнөң вокалисы .
  • Томми Портимо, Sonata Arctica төркөмөндә музыкант.

Туғандаш ҡалалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. http://paikkatiedot.fi/so/1000772/10746999National Land Survey of Finland.
  2. http://www.stat.fi/meta/luokitukset/kunta/001-2012/luokitusavain_ks.html
  3. archINFORM (нем.) — 1994.
  4. Kuntien ja seutukuntien vuoden 2024 välinen luokitusavainСтатистический центр.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Kansainvälinen toiminta ja yhteistyöКеми.
  6. https://www.szekesfehervar.hu/kemi
  7. 7,0 7,1 Kansainvälinen toiminta ja yhteistyö
  8. 8,0 8,1 8,2 https://www.stat.fi/org/avoindata/paikkatietoaineistot/kuntapohjaiset_tilastointialueet.html
  9. 9,0 9,1 9,2 Suomen pinta-ala kunnitain 1.1.2023 (фин.)MML.
  10. Северный город Кеми пытается привлечь туристов из России // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 3 ғинуар 2014. (Тикшерелеү көнө: 3 ғинуар 2014)
  11. Города-побратимы Мурманской области // Кольская энциклопедия. В 5-и т. Т. 1. А — Д / Гл. ред. А. А. Киселёв. — Санкт-Петербург : ИС ; Апатиты : КНЦ РАН, 2008. — С. 502.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]