Эстәлеккә күсергә

Киев ветеринария институты

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Киев ветеринария институты
Дәүләт  СССР
Административ-территориаль берәмек Киев

Киев ветеринария институты — Киевтағы юғары уҡыу йорто, 1930 йылдан 1957 йылға тиклем йәшәп килә. Институт малсылыҡ һәм ветеринария буйынса белгестәр әҙерләй. Киев ветеринария-зоотехник институтты айырыу юлы менән барлыҡҡа килә[1]. 1957 йылға, Киев ауыл хужалығы академияһына ҡушылып, ветеринария факультетына әйләндерелгәнгә тиклем йәшәй. 1930-сы йылдарҙа СССР-ҙың иң ҙур ветеринария үҙәктәренең береһе була. 1941—1944 йылдарҙа Екатеринбургҡа эвакуациялана. 1942—1943 йылдарҙа уҡытыусыларҙың бер өлөшө ҡатнашлығында немец оккупацион власы тарафынан тергеҙелә.

Киев ветеринария-зоотехник институтының (КВЗИ) ветеринария факультеты юғары уҡыу йорттарын ваҡлау һәм махсуслаштырыу буйынса кампания сиктәрендә институттан бүленә.

Яңы барлыҡҡа килгән Киев ветеринария институтын Киев ветеринария-зоотехник институты директоры Андрей Любченко етәкләй.

Параллель рәүештә, КВЗИ-ның зоотехник факультеты Киев зоотехник институты булып бүленеп сыға. Ул 1934 йылда Днепропетровск ҡалаһына күсә. Шул уҡ ваҡытта, уҡытыусылар коллективының бер өлөшө күсеп китергә теләмәй һәм ветеринария институты составына инә.

Зоотехник факультет бүлексәһе корпустар һанын һәм студенттар йыйыу мөмкинлеген арттыра. Мәҫәлән, 1931—1935 йылдарҙа студенттар йылына ике тапҡыр йыйыла, шул уҡ ваҡытта беренсе курсҡа бер юлы 350 самаһы студент алына. Бер үк ваҡытта 1200 тирәһе студент уҡый[2].

Бөйөк Ватан һуғышы ваҡытында институттың 250-гә яҡын студенттары һәм уҡытыусылары Свердловск ҡалаһына эвакуациялана һәм Свердловск ауыл хужалығы институтының ветеринария факультетына ҡабул ителә.

Уҡытыусылар араһында профессор Николай Вашетко, кафедра мөдире доцент Петр Лемишко, Владимир Никольский (кафедра мөдире), доценттар — Сергей Баженов, Александр Безносенко, И. К. Дмитриев, Николай Синицкий, Николай Кравченко (кафедра мөдире), Роман Чеботарев (кафедра мөдире), уҡытыусылар — П. А. Осинский, М. М. Осьмакова, Ю. Б. Ратнер, өлкән лаборант — М. К. Белецкая була. 1942—1944 йылдарҙа 276 студент тамамлай.

Немец оккупацияһы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Немец оккупацияһы властары тарафынан Киев генераль комиссариатының ветеринария бүлеге бойороғо буйынса 1942 йылдың сентябрендә Киев ветеринария институты тергеҙелә. А. Корсунский институт директоры итеп тәғәйенләнә. Беренсе һәм икенсе курстар эшләй башлай[3].

Профессорҙар араһында Е. Сластенко, С. Ярослав, Б. Шершевицкий, С. Крашенников, Е. Фурсенко, И. Грищенко, И. Разгон, П. Гиммельрайх һәм башҡалар була. Институт оккупацион Киев генераль комиссариатының ветеринария бүлеге етәкселеге аҫтында эшләй.

Шулай уҡ ветеринария институты базаһында 1943 йылда ветеринария ғилми-тикшеренеү институты булдырыла, уны Мюнхен университеты профессоры А. Штосc һәм профессор А. Корсунский етәкләйҙәр.

Совет ғәскәрҙәре Киевты алыр алдынан 1943 йылдың октябрь айында институтты Каменец-Подольскийға күсерәләр, унда ул 3 ай ҡала. 1944 йылдың ғинуарында Мюнхенға, ә фәнни өлөшөн Кенигсбергҡа алып сығалар[3] .

Һуғыштан һуңғы осор

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1944 йылдың 24 июлендә институт Киевҡа әйләнеп ҡайта. Төп корпус бинаһы, клиникаһы, ятаҡтары емерелгән була. Студенттарҙың һәм уҡытыусыларҙың көсө менән бөтә емерелгән биналар тергеҙелә һәм 1944 йылдың көҙөндә уҡыуҙар башлана. Был йылдарҙа институт үҫешенә П. М. Лемишко, Т. П. Слобосницкий, В. К. Чубар, О. Г. Безносенко, Д. Я. Василенко, Ф. Д. Овчаренко, М. А. Кравченко, В. Г. Касьяненко, М. П. Вашетко, Ф. М. Пономаренко, М. Ф. Гулий, И. О. Поваженко, К. И. Гуревич һәм башҡалар ҙур өлөш индерәләр[1].

1944 йылдың 1 октябрендә Киев ветеринария институты асыла, беренсе курсҡа 200 кеше уҡырға инә. 1950-се йылдар башында институттың ресурстары тергеҙелә.

1957 йылда институт Украина ауыл хужалығы академияһына айырым факультет булараҡ ҡушыла.

  1. 1,0 1,1 Ветеринарное образование в Украине. Дата обращения: 3 декабрь 2020.
  2. Факультет ветеринарної медицини. Дата обращения: 3 декабрь 2020.
  3. 3,0 3,1 С. К. Рудик, М. І. Цвіліховський, Д. А. Засєкін, В. Й. Любецький, М. М. Стегней Факультету ветеринарної медицини НУБіП України – 95 років // Ветеринарна медицина України. — 2015. — В. 10—11. — С. 34–38.