Кроссворд

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Кроссворд
Рәсем
 Кроссворд Викимилектә
Артур Уинн кроссворды, 1913

Кроссворд (ингл. Crossword — һүҙҙәр киҫешеүе) — һүҙҙәрҙең мәғәнәһе буйынса үрелгән рәттәргә һүҙҙәрҙе тултырыу менән бәйле башватҡыс[1]. Нумерлы сатраштарға тейешле һүҙҙәр табып яҙыуҙы талап иткән башватҡыс[2]; сатраштарға тейешле һүҙҙәр табып яҙыуҙан ғибәрәт булған башватҡыс уйын[3]; «Кроссворд» инглиз теленән «арҡыры-буйлы киҫешеүсе» тигәнде аңлата.

Ғәҙәттә, башватҡыс фигура аҫтында, һүҙҙең горизонталь шаҡмаҡтар буйынса мәғәнәһе, һуңынан вертикаль шаҡмаҡтар буйынса мәғәнәһе бирелә[4].

Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Беренсе кроссвордты Артур Уинн төҙөлгән һәм «New York World» гәзитендә 1913 йылда 21 декабрьҙә[5] баҫып сығарған. Рәсәйҙә тәүге кроссворд «Огонек» журналында 1929 йылда сыға. Башҡортостанда тәүге кроссвордты «Башҡортостан уҡытыусыһы» журналы 1966 йылда тәҡдим итә.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Кроссворд — Гуманитарный словарь(недоступная ссылка)
  2. Толковый словарь современного башкирского литературного языка. (под. ред З. Г. Ураксина, 2005)
  3. Русско-башкирский терминологический словарь по физическому воспитанию и спорту (Г. Д. Зайнуллина, 2009)
  4. Словесные головоломки. Энциклопедия Кругосвет
  5. Crystal, David. Language Play. — University of Chicago Press, 2001. — С. 85—88. — 248 с. — ISBN 0226122050.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Roger Millington. Crossword Puzzles: Their History and Their Cult. T. Nelson, 1974. 190 с.
  • The Crossword Obsession by Coral Amende ISBN 0-425-18157-X
  • Crossworld by Marc Romano ISBN 0-7679-1757-X
  • Alan Connor. The Crossword Century: 100 Years of Witty Wordplay, Ingenious Puzzles, and Linguistic Mischief (инг.). — Avery, 2015. — ISBN 978-1592409389.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]