Майлы бәшмәк

Файл:Dayz5

Майлы бәшмәк
Ябай майлы бәшмәк Ҡарағас майлы бәшмәге Козляк Һары-һоро майлы бәшмәк
Фәнни классификация
Батшалыҡ: Бәшмәктәр Бүлексә: Базидиомицеттар Класс: Агарикомицеттар Тәртип: Boletales Ғаилә: Suillaceae Ырыу: Майлы бәшмәк
Латинса исеме
Suillus Gray 1821
NCBI 5379

Майлы бәшмәк (рус. Масленок) (лат. Suillus) — ырыуы көпшәле бәшмәктәр , ғаиләһе Болет һымаҡтар (лат. Boletaceae). Исемен майлы булыуғ бәйле алған. Эшләпәһе -тайғалаҡ. Майлы бәшмәктәрҙең башҡа болет һымаҡтарҙан айырмалығы шунда: ул елем һымаҡ йәбешкәк, эшләпәһенең ҡабығы һәм балдағы бик тиҙ ҡубып сыға.

Морфология

• Эшләпәһе ярым йоморонан алып тигеҙ формалығаса, шыма, елемле һәм йәбешкәк лайлалы, тышынан тиҙ әрселә. Ҡаплап торған япмаһы (шәхси япма) ла булырға мөмкин.
• Гименофор эшләпәһенән тиҙ айырылып сыға,өҫтө-өҫтөнә үҫә, йәки тәпәш һаплы, һары йәки аҡ төҫтә.
• Һабы тоташ, шыма йәки бөртөклө, ҡайһы саҡ ҡара япма ҡалдыҡтары менән балдағы була.
• Йомшағы аҡ йәки һарғылт, төҫөн ҡыҙылға йәки зәңгәргә тиҙ генә үҙгәртә һалып бармай.
• Спора порошогы һарының төрлө сағылыштары төҫөндә.

Тирә-яҡ мөхит һәм таралышы

Бар төрҙәре лә Suillus — ылыҫлы ағастар менән микоризо барлыҡҡа килтереүселәр , бигерәк тә ике ылыҫлы йәки биш ылыҫлы ағастар ҡарағайҙар һәм ҡарағастар менән. Таралышы Төньяҡ ярымшарҙың уртаса бүлкәте, урындағы һәм килтерелгән төрҙәре донъяның бар төбәктәрендә лә осрай. Африкала һәм Австралияла ла билдәле.

Төрҙәре

Майлы бәшмәктәр ырыуы 40-50 төрҙө эсенә ала.

Кат.*	Латинса исеме	Башҡортса исеме
	Suillus aeruginascens	Һоро майлы бәшмәк, күгәрә башлаған ҡарағас майлы бәшмәге
	Suillus bellinii	Беллини майлы бәшмәге
	Suillus bovinus	Козляк, решетник
	Suillus clintonianus	Билбаулы майлы бәшмәк
	Suillus flavidus	Һаҙ майлы бәшмәге, һарғылт майлы бәшмәк
	Suillus granulatus	Бөрсөклө майлы бәшмәк, йәйге майлы бәшмәк
	Suillus grevillei (Suillus elegans)	Ҡарағас майлы бәшмәге
	Suillus luteus	Ябай майлы бәшмәк, һуңғы майлы бәшмәк, һары майлы бәшмәк, ысын майлы бәшмәк, көҙгө майлы бәшмәк
	Suillus piperatus	Боросло майлы бәшмәк, борос бәшмәге
	Suillus placidus	Аҡ майлы бәшмәк, йомшаҡ майлы бәшмәк, төҫһөҙ майлы бәшмәк
	Suillus plorans	Кедр майлы бәшмәгей
	Suillus rubinus	Аҡыҡ төҫлө майлы бәшмәк
	Suillus salmonicolor	Һарғылт майлы бәшмәк
	Suillus sibiricus	Себер майлы бәшмәге
	Suillus spectabilis	Маслёнок примечательный
	Suillus tridentinus	Ерән-ҡыҙыл майлы бәшмәк
	Suillus variegatus	Һары һор майлы бәшмәк, һаҙ майлы бәшмәге
ашарға яраҡлы бик шәп бәшмәк ашарға яраҡлы шәп бәшмәк шартлы ашарға яраҡлы бәшмәк ағыуһыҙ ашарға ярамаған бәшмәк ағыулы бәшмәк үтә ағыулы бәшмәк.

Төрҙәрҙең тулы исемлеге

Suillus acerbus A. H. Sm. & Thiers 1964 Suillus acidus (Peck) Singer 1945 Suillus albidipes (Peck) Singer 1945 Suillus americanus (Peck) Snell 1944 Suillus bellinii (Inzenga) Watling 1967 Suillus bovinus (Pers.) Roussel 1898 Suillus brevipes (Peck) Kuntze 1898 Suillus brunnescens A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus caerulescens A. H. Sm. & Thiers 1964 Suillus cavipes (Opat.) A. H. Sm. & Thiers 1964 Suillus collinitus (Fr.) Kuntze 1898 Suillus cothurnatus Singer 1945 Suillus flavidus (Fr.) J. Presl 1846 Suillus fuscotomentosus A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus glandulosipes A. H. Sm. & Thiers 1964 Suillus granulatus (L.) Roussel 1796 Suillus grevillei (Klotzsch) Singer 1945 Suillus hirtellus (Peck) Snell 1944 Suillus imitatus A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus lactifluus (With.) A.H. Sm. & Thiers 1968 Suillus lakei (Murrill) A. H. Sm. & Thiers 1964 Suillus laricinus (Berk.) Kuntze 1898 Suillus lutescens A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus luteus (L.) Roussel 1796 Suillus neoalbidipes M. E. Palm & E. L. Stewart 1984 Suillus ochraceoroseus (Snell) Singer 1973 Suillus pallidiceps A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus pictus (Peck) A. H. Sm. & Thiers 1964 Suillus pinorigidus Snell & E. A. Dick 1956 Suillus placidus (Bonord.) Singer 1945 Suillus plorans (Rolland) Kuntze 1898 Suillus ponderosus A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus proximus A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus pseudobrevipes A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus punctatipes (Snell & E.A. Dick) Singer 1945 Suillus punctipes (Peck) Singer 1945 Suillus pungens Thiers & A. H. Sm. 1964 Suillus salmonicolor (Frost) Halling 1983 Suillus sibiricus (Singer) Singer 1945 Suillus subacerbus McNabb 1968 Suillus subalutaceus (A.H. Sm. & Thiers) A.H. Sm. & Thiers 1971 Suillus subaureus (Peck) Snell 1944 Suillus subluteus (Peck) Snell 1944 Suillus subolivaceus A.H. Sm. & Thiers 1964 Suillus tomentosus (Kauffman) Singer 1960 Suillus tridentinus (Bres.) Singer 1945 Suillus umbonatus E.A. Dick & Snell 1961 Suillus variegatus (Sw.) Kuntze 1898 Suillus viscidus (L.) Fr. 1796

Әҙәбиәт

• Дермек А. Грибы. — Братислава: изд-во «Словарт», 1989.
• Гарибова Л. В., Сидорова И. И. Грибы — М.: ABF 1997. ISBN 5-87484-046-X

Һылтанмалар

• Род Маслёнок на сайте «Грибы Калужской области»