Неро
| Неро | |
 | |
| Күлгә ҡойоусы йылғалар | Кучебешь, Ишма һәм Сара[d] |
|---|---|
| Илдәрҙә объекттың бассейны | Рәсәй |
| Бассейн майҙаны | 1220 км² |
| Дәүләт |
 Рәсәй[1] |
| Административ-территориаль берәмек | Ярославль өлкәһе |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 93 метр |
| Оҙонлоҡ | 13 km |
| Киңлек | 8 km |
| Вертикаль тәрәнлеге | 3,6 метр |
| Майҙан | 54,4 км² |
 | |
 Неро Викимилектә | |
Неро (Ростов күле) — сөсө һыулы күл, көньяҡ-көнбайышта — Ярославль өлкәһе, Рәсәй.
Майҙаны — 54,4 км² самаһы[2]. Оҙонлоғо 13 км, киңлеге 8 км, тәрәнлеге — 3,6 метр тиклем Һай күл. Уйһыу ярлы. Төбө сапропельменән ҡалын ҡаплаулы. Күл ноябрь айында туңа, апрель айында боҙҙан әрселә. Ҡатнаш туҡлана, башлыса ҡар менән.
Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Яҡынса баһалау буйынса, күлгә 500 мең йәш. Рәсәй үҙәгендәге боҙлоҡ дәүеренән алда барлыҡҡа килгән күлдәрҙең береһе. Неро күле боронғо нер- йылға-күл атама-терминына барып тоташҡан, һәм шул уҡ тамырҙан Нерль[3].йылғаһы исеме барлыҡҡа килгән.[1][2]
Бында беренсе төпләнеүселәр яҡынса 6 мең йыл элек килгән. Неро күле бассейны янында Фатьян мәҙәниәте ҡәберлектәре табылған: Сарский, Воронинский, Пужбольский, Карашский, Осокинский, Голузиновский, Халдеевский ҡәберлектәре. Ҡайһы бер тикшеренеүселәр фекеренсә, күлдең көньяҡ яры эргәһендәге Сарской ҡаласығында меря ҡәбиләләре була. <a href="./https://ru.wikipedia.org/wiki/IX_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" rel="mw:WikiLink" data-linkid="215" class="cx-link" title="IX век">IX</a> быуатта күл эргәһенә көнсығыш славяндар килғән. Ростов ҡалаһы хөрмәтенә улар күлде Ростов күле тип атаған.
Неро күлендә бер нисә утрау бар: Львов («Урманлы утрау»), Раштыуа (был утрау монолит булып боҙлоҡ алды осоронда формалашҡан.), шулай уҡ башҡаВекса йылғаһы башындағы бер нисә исемһеҙ утрау. Неро күленә 8 йылға ҡушыла. : Сара, Ишма, Кучебешь, Мазиха, Варус, Чучерка, Уница, Сула. Ағын йылғаһы — Векса.
Балыҡсылыҡ: ҡорман, алабуға, суртан һәм башҡалар.
Неро күле буйында Ростов ҡалаһы (көнбайыш ярында) урынлашҡан, ҡала тибындағы Поречье-Рыбное ҡасабаһы, Угодичи[4], Ворж, Львы ауылдары ла күл буйында урынлашҡан.
Күлдә беренсе пароход «Емельян» 1883 йылда йөрөй башлаған.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ GEOnet Names Server — 2018.
- ↑ РОССТАТ 2012 ярославль өлкәһе һ. ярославль өлкәһе буйынса федераль дәүләт статистика хеҙмәтенең территориаль органы. Ҡыҫҡаса статистик йыйынтыҡ. г. 2012 йылда Ярославль 2017 йыл 17 май архивланған.
- ↑ Неро // Географик һүҙлеге
- ↑ Ширяев С. О. Угодичи // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
Топографик картаһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Лист карты O-37-103 Ростов. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1984 год. Издание 1988 г.
)/O37-103%20%20%20РОСТОВ%20%2084-88.jpg){kind=link}
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Состояние экосистемы озера Неро в начале XXI века / Ред. колл.: А. И. Копылов, В. И. Лазарева, Ю. В. Герасимов; Отв. ред. В. И. Лазарева; Рец.: Е. А. Курашов, Н. М. Минеева; Институт биологии внутренних вод им. И. Д. Папанина РАН. — М.: Наука, 2008. — 408 с. — 3407 экз. — ISBN 978-5-02-036070-9.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- «Неро» — информация об объекте в Государственном водном реестре
- Озеро Неро на сайте ООПТ России