Рави Шанкар

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Рави Шанкар
һинд रवि शंकर
Зат ир-ат[1][2][3]
Рәсем
Гражданлыҡ  Британ Һиндостаны
 Һиндостан[4]
Тыуған көнө 7 апрель 1920({{padleft:1920|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:7|2|0}})[2][3][5][…]
Тыуған урыны Варанаси[d], Соединённые провинции Агра и Ауд[d], Британ Һиндостаны, Британия империяһы[2][6]
Вафат булған көнө 11 декабрь 2012({{padleft:2012|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:11|2|0}})[2][3][5][…] (92 йәш)
Вафат булған урыны Сан-Диего[d], Калифорния, Америка Ҡушма Штаттары[2]
Үлем төрө тәбиғи үлем[d]
Үлем сәбәбе йөрәк етешмәүсәнлеге[d] һәм дыхательная недостаточность[d]
Бер туғандары Удай Шанкар[d]
Хәләл ефете Аннапурна Деви[d]
Балалары Нора Джонс[d], Shubbo Shankar[d] һәм Анушка Шанкар[d]
Һөнәр төрө композитор, sitarist, кинорежиссёр, сәйәсмән
Биләгән вазифаһы член Раджья сабхи[d]
Әүҙемлек осороноң тамамланыуы 2012
Ҡатнашыусы Вудсток[d] һәм Монтерейский рок-фестиваль[d]
Музыка ҡоралы ситар[d]
Дискография Ravi Shankar discography[d]
Ойошма ағзаһы Американская академия искусств и литературы[d]
Жанр индустанская классическая музыка[d] һәм индийская классическая музыка[d]
Тауыш яҙҙырыу лейблы His Master's Voice[d], Private Music[d], Apple Records[d], Dark Horse Records[d], Дойче Граммофон[d], Pacific Jazz Records[d] һәм Manticore Records[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
командор ордена Искусств и литературы рыцарь-командор ордена Британской империи

премия Рамона Магсайсая[d] (1992)

Grammy Lifetime Achievement Award

Банга Бибхушан[d]

Императорская премия[d] (1997)

Межконфессиональная награда Джеймса Паркса Мортона[d]

премия Академии Сангит Натак[d] (1962)

Падма Бхушан

Премия «Грэмми» за лучшее исполнение камерной музыки[d] (1967)

премия «Грэмми» за лучший альбом года[d] (1972)

Polar Music Prize[d] (1998)

Бхарат Ратна

премия «Грэмми» за лучший альбом этнической музыки[d] (2001)

премия «Грэмми» за лучший альбом этнической музыки[d]

Tagore Award[d] (2012)

командор ордена Почётного легиона Падма Вибхушан

член академии Сангит Натак[d]

Азиатская премия культуры Фукуока[d] (1991)

Калькутта университетының почетлы докторы[d]

Рәсми сайт ravishankar.org
 Рави Шанкар Викимилектә

Рави Шанкар (ингл. Shankar Ravi, бенг. রবি শঙ্কর Shôngkor Robi, һинд रवि शङ्कर или शंकर; 7 апрель 1920 йыл, Варанаси — 11 декабрь 2012 йыл, Сан-Диего) — композитор, ситарҙа уйнаусы киң билдәле виртуоз.  

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Джордж Харрисон, Джеральд Форд һәм Рави Шанкар Оваль кабинетта, 1974 йыл

Рави Шанкар  донъяла иң билдәле һинд музыканты. Ул көнбайыш  илдәрендә һинд классик музыкаһын, ҡоралдарын һәм башҡарыусыларын популярлаштырыуға ҙур өлөш индерә. Бында  The Beatles төркөмө менән танышыу һәм уларҙың гитарасыһы Джордж Харрисон менән оҙайлы дуҫлығы  (Харрисон Равинан ситарала уйнарға өйрәнә), шулай  уҡ  Рави  Шанкарҙың шәхси харизмаһы мөһим ролде уйнай.

1969 йылда  легендар «Вудсток» фестивалендә сығыш яһай, 1980 йылдарҙа Иегуди Менухин менән бергә концерттарҙа ҡатнаша.

Кинола Сатьяджит Рай,  Мринал Сено, Норман Макларен, Оливер Стоун, Аттенборо Ричард һәм башҡалар менән эшләй, уға 30-ҙан ашыу документаль һәм уйын фильмдарына музыка ҡарай. Рави Шанкарҙың музыкаль карьераһы алты тиҫтә йылдан ашыу дауам итә, ә халыҡ-ара карьераһы «Гиннесстың рекордтар китабына» ярашлы, донъяның иң оҙайлыһы була. Маҡтаулы пандит исемен йөрөтә.

Тәүге ҡатыны Аннапурна Девинан улы Шубхендра Шанкар, композитор, музыкант, рәссам булған (1942—1992).  Йырсы  Нора Джонстың  (Сью Джонстан,  1979) һәм уның һеңлеһе америка ситарсыһы һәм композитор  Анушка Шанкарҙың (Суканья Шанкарҙан, 1981) атаһы.

Рави Шанкар  индуист һәм вегетариан булған[7][8].  Калифорнияла йәшәгән. 2012 йылдың  9 декабрендә тын алыуы ҡыйынлашыуына зарланғас, Шанкарҙы Калифорния штаты Сан-Диегоның  Ла-Хольела Scripps Health  шәфҡәтлек селтәрендәге бер клиникаға урынлаштыралар.  Ике көн үткәс,  2012 йылдың 11 декабрендә  йөрәк ҡапҡасын күсереп ултыртыу буйынса операциянан һуң реанимацияла үлә[9][10]. Уға 92 йәш була[11].

2013 йылдың 5-6 ғинуарында  Калькуттала, ҙур Nazrul Mancha концерт залында Рави Шанкар иҫтәлегенә арналған һинд классик музыка оҫталарының фестивале үтә,  Фестиваль Shreeranjani  мәҙәни йәмғиәте тарафынан ойошторола, уның менән  сародта уйнаусы билдәле Tejendra Majumdar  етәкселек итә.   «Уҡытыусының»  хәтер кисәһенә Калькуттаға Һиндостандың һәм донъяның бөтә мөйөштәренән һинд классик әҙәбиәте һәм музыка оҫталары килә[12].

Музыкаль әҫәрҙәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • 1-се концерт  оркестр менән ситар өсөн (1976).
  • 2-се концерт  «Raga Mala (Гирлянда раг)» оркестры менән ситар өсөн  (1982).
  • 3 -сө концерт оркестр менән ситар өсөн (2009).
  • Симфония (2010).
  • Камера музыкаһы өсөн төрлө жанрҙарҙа әҫәрҙәр, шул иҫәптән  ситар, флейта, танпура и табла өсөн  «Morning Love»
  • Йырҙары, шул иҫәптән «Sare jahа se acchа…».
  • Фильмдарға музыка  

Дискографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Студия и концерт альбомдары

Премиялары һәм бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рави Шанкар күп премияларға, бүләктәргә һәм маҡтаулы исемдәргә эйә була:

  • «Грэмминың» өс премияһы
  • 14 маҡтаулы доктор титулы 
  • Фукуока мәҙәниәтенең Азия премияһы (1991)
  • Японияның Император премияһы (1997)
  • Һиндостандың өс юғары дәүләт бүләктәре — Бхарат Ратна (иң юғары), Падма Вибхушан (икенсе) һәм Падма Бхушан (өсөнсө) ордендары.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Record #84975629 // VIAF (билдәһеҙ)[Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #118764993 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  3. 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  4. LIBRIS — 2018.
  5. 5,0 5,1 Ravi Shankar // SNAC (ингл.) — 2010.
  6. Portrait of the artist: Ravi Shankar, musician (ингл.) // The GuardianUK: GMG, 2011. — ed. size: 107899 — ISSN 0261-3077
  7. Melwani, Lavina. In Her Father's Footsteps, Rediff.com (24 December 1999). 18 июль 2009 тикшерелгән.
  8. Signing up for the veg revolution, Screen (8 December 2000). 10 ноябрь 2009 тикшерелгән.
  9. Allan Kozinn. Ravi Shankar, Sitarist Who Introduced Indian Music to the West, Dies at 92 (12 December 2012). 13 декабрь 2012 тикшерелгән. «Mr. Shankar died in San Diego, at a hospital near his home. He had been treated for upper-respiratory and heart ailments in the last year and underwent heart-valve replacement surgery last Thursday, his family said. ...».
  10. Photo of Ravi Shankar in January 2012
  11. Varga, George. At 91, Ravi Shankar seeks new musical vistas, signonsandiego.com (10 April 2011). 25 апрель 2011 тикшерелгән.
  12. Classical legends leave their mark. 9 ғинуар 2013 тикшерелгән. 2013 йыл 21 ғинуар архивланған.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]