Селус
| Селус | |
|---|---|
| ингл. Selous Game Reserve | |
 Руфиджи йылғаһы өҫтөндә ҡояштың байыуы | |
| Категория МСОП — IV (Территория управления видами или местообитаниями) | |
| Төп мәғлүмәт | |
| Майҙаны | 5 120 000 га [1] |
| Нигеҙләнгән ваҡыты | 1922 йыл |
| Урынлашыуы | |
| 9°00′ ю. ш. 37°24′ в. д.HGЯO | |
| Яҡындағы ҡала | Тандуру |
selousgamereserve.net | |
 | |
 Селус Викимилектә | |
Селус — Танзанияла һәм бөтә Африкала иң ҙур һаҡланған территория, резерват статусын йөрөтә. Майҙаны 54 600 км²[1], был ил территорияһының яҡынса 5 процентын тәшкил итә, шуларҙың 5 120 000 га (51 200 км2) резерваттың территорияһы[2], ҡалған территория — административ яҡтан уның составына ингән Удзунгва-Маунтис һәм Микуми милли парктары[3]. Танзанияның көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә, Дар-әс-Сәләм ҡалаһынан 219 км алыҫлыҡта урынлашҡан[1]. Паркта Руфиджи йылғаһы аға. Саваннаның типик йәнлектәре йәшәй: филдәр, бегемоттар, жирафтар, арыҫландар, леопардтар, крокодилдар һәм башҡалар.
Парк буйлап гну антилопаларының ике төр ареалы араһында сик үтә , һәм был масаи жирафы йәшәгән ареалдың иң көньяҡ нөктәһе. Уның территорияһында яҡынса 350 төр ҡош йәшәй, ә үҫемлектәр һаны 2000 төрҙән ашыу.
Парк 1922 йылда һунар резерваты булараҡ ойошторола[1], хәҙерге ваҡытта шулай уҡ башлыса һаҡланған һунар резерваты булараҡ сафари өсөн ҡулланыла, территорияның тик 5 проценты ғына (Төньяҡ Селус) рекреацион туризм (фотосафари) өсөн тәғәйенләнгән, унда һунар тыйылған[1]. Резерват территорияһында халыҡтың даими йәшәүе тыйыла, туристар һәм һунарсылар башлыса Төньяҡ Селуста урынлашҡан ҡунаҡханаларҙа һәм һунар лагерҙарында йәшәй[1]. 1982 йылда ЮНЕСКО-ның бөтә донъя мираҫы объекттары исемлегенә индерелгән, парк территорияһында файҙалы ҡаҙылмалар сығарыу, Руфиджи йылғаһында ГЭС төҙөү һәм браконьерлыҡ арҡаһында 2014 йылдан ЮНЕСКО-ның хәүеф аҫтында булған бөтә донъя мираҫы объекттары исемлегенә индерелгән[2]. Фредерик Кортни Селустың хөрмәтенә аталған, ул — урындағы фаунаны һәм уны һаҡлау һәм төрҙәрҙе һаҡлау мәсьәләләрен өйрәнгән һунарсы[3], 1917 йылда Беренсе донъя һуғышы ваҡытында һәләк булған.
Хайуандар донъяһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Парк территорияһында Африкала иң ҙур ҡырағай хайуандар: филдәр (Loxodontha africana) популяцияһы йәшәй — яҡынса 100 000 (һуңғы йылдарҙа браконьерлыҡ арҡаһында кәмей), ҡара носорогтар (2000 тирәһе), бегемоттар (18 000 тирәһе)[2], кафр буйволдары (яҡынса 140 000), 4 000 арыҫлан[1]. Шулай уҡ антилопаларҙың төрлө төрҙәре йәшәй: гну (яҡынса 100 000), импала (яҡынса 250 000), гиена һымаҡ эттәр,.күп һанлы нил крокодилдары[1] һәм 350 төр ҡош, шул иҫәптән эндемик: Удзунгва урман ағунаһы (Xenoperdix udzungwensis) һәм Cinnyris rufipennis. Төрҙәрҙең тығыҙлығы һәм төрлөлөгө юғары булғанлыҡтан, Селус резерваты тәбиғи йәшәү мөхите булып тора, ул биологик төрлөлөктө һаҡлау өсөн айырыуса әһәмиәткә эйә[2].
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Selous Game Reserve (билдәһеҙ). Дата обращения: 9 декабрь 2020. Архивировано 24 июль 2021 года.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 UNESCO World Heritage Centre. Selous Game Reserve (ингл.). UNESCO World Heritage Centre. Дата обращения: 9 декабрь 2020. Архивировано 7 декабрь 2020 года.
- ↑ 3,0 3,1 Unesco World Heritage Sites Selous Game Reserve Tanzania // Unesco. — 2009. Архивировано из первоисточника 14 ғинуар 2009.