Таптыков

Таптыков
	Ауыл
	Таптыков
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Өфө районы
Координаталар	54°36′22″ с. ш. 55°47′21″ в. д.HGЯO
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 252 860 001
ОКТМО коды	80 652 460 101
ГКГН номеры	0520079
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Таптыков

Таптыков (рус. Таптыково) — Башҡортостандың Өфө районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 734 кеше^[1]. Почта индексы — 450533, ОКАТО коды — 80252860001.

Тарихы

Фараз итеүҙәренсә, Өфө өйәҙендә подпоручик Е. З. Таптыковтың биләмәһендә йәшәгән краҫтиәндәр нигеҙ һалған. 1787 йылдан билдәле. Мырҙахан, Баман тигән атама менән дә йөрөтөлгән (по фамилии одного из владельцев Н. И. Мырҙаханов тигән бай фамилияһынан). Башҡорттар был ауылды Таптыҡ тип атап йөрөтә.

1865 йылда 67 йортта 404 кеше йәшәгән. Улар игенселек, малсылыҡ менән шөғөлләнгән.

1906 йылда ауылда һыу тирмәне булғаны теркәлгән. XX быуаттың 30-сы йылдарында Таптыков ауылына XIX быуаттың 1-се яртыһында барлыҡҡа килгән Баженово ауылы ҡушылған. Ауыл янында тарихи Таптыков нығытмаһы (городище) һаҡланған. Бындай нығытмалар халыҡ йәшәгән урынды ур менән ҡамап (тәрән итеп соҡор ҡаҙып, тупрағын ҡырына бейек итеп өйөп)^[2] , һаҡланыр өсөн эшләнгән. Нығытманың ситен кирбес йәки бағаналар менән диуар эшләп тә ҡоймалағандар^[3] .

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	734	355	379	48,4	51,6

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Инфраструктураһы

Урта мәктәп, балалар баҡсаһы, фельдшер-акушер пункты, мәҙәниәт йорто, китапханаһы бар.

Географик урыны

Район үҙәгенә тиклем (Өфө): 25 км
Яҡындағы тимер юл станцияһы (Авдон): 7 км

Әҙәбиәт

Башҡорт теленең һүҙлеге. 2-се том. — Мәскәү, 1993, — 477-се бит
Городища // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 4 т. — СПб., 1907—1909

Иҫкәрмәләр

↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
↑ Башҡорт теленең һүҙлеге. 2-се том. — Мәскәү, 1993, — 477-се бит
↑ Городища // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 4 т. — СПб., 1907—1909

	Портал «Башҡортостан ауылдары»
	Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала
	Проект «Башҡортостан ауылдары»

[1] Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)

[2] Башҡорт теленең һүҙлеге. 2-се том. — Мәскәү, 1993, — 477-се бит

[3] Городища // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 4 т. — СПб., 1907—1909

[1]

[2]

[3]