Сәйәхов Фәнил Лотфрахман улы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
(Фаниль Саяхов битенән йүнәлтелде)
Сәйәхов Фәнил Лотфрахман улы
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  СССР
 Рәсәй
Тыуған көнө 5 март 1934({{padleft:1934|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:5|2|0}})
Тыуған урыны Яҫҡайын, Дәүләкән районы, Башҡорт АССР-ы, РСФСР, СССР
Вафат булған көнө 2002
Вафат булған урыны Өфө, Башҡортостан Республикаhы, Рәсәй
Һөнәр төрө ғалим
Эш урыны Башҡорт дәүләт университеты
Уҡыу йорто М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты

Сәйәхов Фәнил Лотфрахман улы (5 март 1934 йыл — 20 ноябрь 2002 йыл) — ғалим-физик, юғары мәктәп уҡытыусыһы; 1995–2002 йылдарҙа Рәсәй Тәбиғәт фәндәре академияһының Башҡортостан Республикаһындағы фән‑ара бүлеге етәксеһе. Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының мөхбир ағзаһы (1995), Рәсәй Тәбиғәт фәндәре академияһы академигы (1996), физика-математика фәндәре докторы (1985), профессор (1987); Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1988). СССР юғары мәктәбе отличнигы (1978), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1990).

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Фәнил Лотфрахман улы Сәйәхов 1934 йылдың мартында Башҡорт АССР-ының Дәүләкән районы Яҫҡайын ауылында тыуған. Тарихсы профессор Фәһим Сәйәховтың (1926—2003) ҡустыһы.

1958 йылда Мәскәү дәүләт университетын, 1964 йылда — Башҡорт дәүләт университетының аспирантураһын тамамлай, кандидатлыҡ һәм докторлыҡ диссертацияһы яҡлай, дисперслы системалар электрофизикаһы өлкәһендә белгес;

1959 йылдан алып ул Башҡорт дәүләт университетында дөйөм физика кафедраһы мөдире (1965-1975) ғәмәли физика һәм геофизика кафедраһы мөдире (1984 йылдан) булып эшләй.

Фәнил Сәйәхов электромагнит ҡырҙарҙың күп фазалы системалар менән үҙ-ара тәьҫир итешеү физикаһы өлкәһендә эшләй. Ул поляр мөхит термодинамикаһын эшләй һәм йәбешкәк углеводородлы шыйыҡсаны юғары йышлыҡтағы электромагнит ҡырҙа фильтрлауҙың математик моделен дөйөмләштерә. Яңы фәнни йүнәлеш булдыра — юғары йышлыҡлы электромагнит гидродинамика. Ул — Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының физика-математика фәндәре бүлеге ағзаһы.

Хеҙмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Фәнил Лотфрахман улы Саяхов — 100-ҙән ашыу ғилми хеҙмәт, шул иҫәптән 2 монография авторы шул иҫәптән:

  • Физические принципы и модели разложения гидратов природного газа. М., 1988 (авторҙаш)
  • Высокочастотная электромагнитная гидродинамика. Өфө, 1990 (авторҙаш).

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

http://www.anrb.ru/blog/Item/2012/25