Цецилия Рената Австрийская

Цецилия Рената Австрийская
	Цецилия Рената Австрийская
	Герб
Зат	ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ	Австрия Эрцгерцоглығы; Речь Посполитая
Титул	эрцгерцогиня[d], Princess of Hungary[d], Princess of Bohemia[d], шаһбикә[d], королева[d], Queen Consort of Poland[d] һәм Великие княгини литовские[d]
Тыуған көнө	16 июль 1611
Тыуған урыны	Грац, Штирия[d]
Вафат булған көнө	24 март 1644[…] (32 йәш)
Вафат булған урыны	Вильнюс, Речь Посполитая
Үлем сәбәбе	послеродовые осложнения[d]
Ерләнгән урыны	Королевские гробницы Вавельского собора[d]
Атаһы	Фердинанд II[d]
Әсәһе	Мария Анна Баварская[d]
Бер туғандары	Иоганн Карл Австрийский[d], Фердинанд III[d], Австриялы Леопольд Вильгельм һәм Мария Анна Австрийская[d]
Хәләл ефете	Владислав IV[d]
Балалары	Maria Anna Izabela Wazówna[d] һәм Sigismund Casimir of Poland[d]
Нәҫеле	Габсбургтар
Һөнәр төрө	аристократ
Биләгән вазифаһы	Consort of Poland[d], Consort of Lithuania[d], староста бродницкий[d], староста голюбский[d] һәм Q25712799?
Изображается на	Cecilia Renata, 1611–1644, Archduchess of Austria queen of Poland, married to Wladyslaw IV of Poland[d]
	Цецилия Рената Австрийская Викимилектә

Цеци́лия Рена́та Австри́йская (нем. Cäcilia Renata von Österreich, пол. Cecylia Renata Habsburżanka, бел. Цэцы́лія Рэна́та Га́бсбург, лит. Cecilija Renata Habsburgaitė; 16 июль 1611 йыл, Грац, Австрия Эрцгерцоглығы — 24 март 1644 йыл, Вильно, Речь Посполитая) — Габсбургтар йорто принцессаһы, эрцгерцогиня Австрийская, Изге Рим империяһы императоры Фердинанд II ҡыҙы. Король һәм бөйөк кенәз Владислав IV ҡатыны, кейәүҙә саҡта — Польша королеваһы һәм бөйөк кенәз ҡатыны Литовская.

Биографияһы

Рената Цецилия Изге Рим империяһы императоры Фердинанд II һәм уның ҡатыны Мария Аннаның ҡыҙы була. Ул Грацела иезуиттарҙан ҡаты католик тәрбиә ала, шул уҡ ваҡытта шат күңелле булыуы, зирәк аҡылы менән айырылып торған. Немец теленән тыш, латин, итальян телен белә, музыка ярата, театр тамашаларында ҡатнаша^[4].

Цецилия Рената 1637 йылдың 12 сентябрендә Краков ҡалаһында поляк короле Владислав IV кейәүгә сыға, ул әсәһе яғынан уға ике туған тура килә. Был никах император менән польша бөйөк канцлеры Ежи Оссолинский менән алдан һөйләшелгән була. Уны төҙөшөүҙә ярҙам иткәне өсөн Оссолинский Фердинандтан II империя кенәзе тигән титул ала. Бирнә сифатында Цецилия Рената Опольское һәм Ратиборское кенәзлектәрен ала, бынан тыш Фердинанд Владиславтың атаһының бирнәнән ҡалған етешһеҙлектәрен ҡапларға тейеш була. Польшаның йәмғиәт фекере Австрияға ҡарата кире булғанлыҡтан, төҙөлгән никах килешеүе Владиславтың 1637 йылда рейстаг алдындағы сығышына тиклем сер итеп һаҡлана, бында ул ҡатынына төрлө махсус хоҡуҡтар һәм азатлыҡ гарантиялай. Әммә Фердинандҡа II вариҫ булған улы Фердинанд III һәм Цецилия Ренатаның ағаһы һеңлеһенең бирнәһен тулыһынса биреүҙән баш тарта, уға тик Виттингау биләмәһе генә бүленә (хәҙерге Тршебонь, Чехия).

1637 йылдың 9 авгусында никахлашыу тантанаһы Венала үтә, кейәүҙе поляк принцы Ян Казимир таныштыра. Речь Посполитая менән династиялы никах Австрия өсөн ҙур сәйәси әһәмиәткә эйә була, сөнки ул Венгрияның баш күтәреүсе кенәзе I Дьерди I Ракоциға ҡаршы көрәштә польша ярҙамына иҫәп тота. Был өмөттәр аҡлана —король Владислав үҙенең европа сәйәсәтендә Автрияға ориентир тота. Владиславтан Цецилия Рената бүләк сифатында алтын менән көмөш һалынған карета ала. Башҡаһында король ҡатынына ҡарата әҙ иғтибар бүлә һәм уның Краковта һарайҙағы тормошо еңел генә булмай.

1639 йылда Бөйөк литва кенәзлегендә Цецилия Ренатаға Бобруйск староство биләмәһе бирелә, бында ул сауҙа һәм һөнәри үҫешкә булышлыҡ итә. Ул ҡушыуы буйынса 1643 йылда бында мадебург хоҡуҡтары менән Казимир ҡалаһы барлыҡҡа килә^[5].

Рената Цецилия өсөнсө балаһын бәпесләгәндә вафат була, сабый үле тыуа. Краковта Вавель соборының король кәшәнәһендә ерләнә.

Ғаиләһе

Цецилия Ренатаның Владислав менән никахта ике балаһы була, әммә улар балиғ булыу йәшенә етмәйҙәр:

Казимир Сигизмунд (1640—1647);
Мария Анна Изабелла (1642 йылда тыуған һәм үлгән).

Иҫкәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #119181789 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
↑ ^2,0 ^2,1 Cecilia Renata of Habsburg // Find a Grave (ингл.) — 1996.
↑ ^3,0 ^3,1 Wurzbach D. C. v. Habsburg, Cäcilia Renata von Oesterreich (нем.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 6. — S. 157.
↑ S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 138.
↑ Рассадин, С. Е. Гербовый привилей 1643 г. на магдебургию городу Казимежу в старостве Бобруйском // Беларускі археаграфічны штогоднік. Вып. 2. — Мінск, 2001, с. 215—223.

Әҙәбиәт

Albrecht Gebhardi, Christoph Gottlob Heinrich, Carl Renatus Hausen. Allgemeine Weltgeschichte von der Schöpfung an bis auf gegenwärtige Zeit. — Bd. 14. — S. 616f.
Brigitte Hamann. Die Habsburger, ein biographisches Lexikon. — W.: Verlag Carl Ueberreuter, 1988.
Henryk Wisner. Wladyslaw IV. Waza. — Wroclaw, 1995.

[_03cc9a339826c7a9-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #119181789 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.

[_4d9f95a62652d01d-2] 2,0 ^2,1 Cecilia Renata of Habsburg // Find a Grave (ингл.) — 1996.

[_403c6250971177a6-3] 3,0 ^3,1 Wurzbach D. C. v. Habsburg, Cäcilia Renata von Oesterreich (нем.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 6. — S. 157.

[Ochmann-4] S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 138.

[5] Рассадин, С. Е. Гербовый привилей 1643 г. на магдебургию городу Казимежу в старостве Бобруйском // Беларускі археаграфічны штогоднік. Вып. 2. — Мінск, 2001, с. 215—223.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]