Ҡара сыпҡай

Ҡара сыпҡай
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Суб-тип:  Икенсел ауыҙлылар Тип:  Хордалылар Клад:  Баш һөйәклеләр Суб-тип:  Умыртҡалылар Инфратип:  Башһөйәклеләр Супер-класс:  Дүрт аяҡлылар Класс:  Ҡоштар Ярым класс:  Яңы аңҡаулылар Отряд:  Сыпҡай һымаҡтар Ғаилә:  Сыпҡай һымаҡтар Ырыу:  Сыпҡайҙар Төр:  Ҡара сыпҡай
Халыҡ-ара фәнни исеме
Podiceps nigricollis Brehm, 1831
Ареал
Һаҡлау статусы
Ҙур хәүеф янамай IUCN 3.1 Least Concern : 106003641
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   174485 NCBI   85099 EOL   1049446

Podiceps nigricollis

Ҡара сыпҡай, ҡарамуйын сыпҡай, сыпҡай, сумҡа, тирҫаяҡ(рус. Черношейная поганка, лат. Podiceps nigricollis) — сыпҡайҙар ғаиләһендәге һыу ҡошо.

Ҡылыҡһырлама

Өйрәктән бәләкәй. Яҡшы йөҙә һәм сума. Башҡа сыпҡайҙар һымаҡ, ерҙән атлап йөрөй алмай, сөнки аяҡтары кәүҙәһенең артҡы яғында урынлашҡанлыҡтан, алғы яғын күтәрә алмай. Яҙғыһын ата ҡоштоң күҙҙәре эргәһенән һарғылт ерән ҡауырһындар үҫеп сыға. Дөйөм төҫө ҡара, ҡорһағы аҡ, ҡабырғалары ҡыҙғылт ерән. Ҡолаҡлы сыпҡайҙан ҡара муйыны менән айырыла.

Тауышы

Яҙғыһын тауышы көйлө генә: «түр-лүр-лүрр», башҡа ваҡытта: «пии-пи» йәки «сиип».

Йәшәү рәүеше

Күлдәрҙә, йылға ятыуҙарында, ҡылыларҙа йәшәй. Балыҡ, тәлмәрйен, һыу бөжәктәре менән туҡлана. Күсмә ҡош. Киң генә таралған. Оялары һыу өҫтөндә була. Ояла 4—5 бөртөк аҡ йомортҡа була. Тиреһе өсөн аулайҙар.

Әҙәбиәт

• Бёме Р. Л., Динец В. Л., Флинт В. Е., Черенков А. Е. Птицы (Энциклопедия природы России). ABF, Москва, 1996, 430 с.
• Э.Ф. Ишбирҙин. Башҡортостан ҡоштары китабы. Өфө,1986 йыл. ИБ №3478 28.693.35 И 90

Һылтанмалар

• Позвоночные животные России: Черношейная поганка(недоступная ссылка)