Һуҙынҡыларҙың дөрөҫ әйтелеше
Уҡыу көйләүҙәре
Башҡорт телендә бөтә хәрефтәр ҙә яҙылғанса ғына уҡылмай. Уларҙы дөрөҫ уҡыу, әйтеү ҡағиҙәләре бар.
1. «И» хәрефе үҙләштерелгән һүҙҙәр аҙағында -ей, -ый тип уҡыла:
- Яҙыла -> уҡыла
- Вәли -> Үәлей
- Нәби -> Нәвей
- Фәхри -> Фәхрей
- Нури -> Нурый
- Миңнури -> Миңнурый
2. Ҡайһы бер сифаттарҙың һәм яҙыусыларҙың фамилиялары аҙағында и үҙгәртелмәй уҡыла: -ҡәтғи, милли, сәйәси, әҙәби, ижади, фәнни, даими, Р. Ниғмәти, Ғ. Әмири, хосуси, ижтимағи, синфи, хәрби, фәлсәфәүи.
3. Һуҙынҡы өнгә бөткән һүҙҙең аҙағынан һуҙынҡы менән башланған һүҙ килһә һәм ул бер тында әйтелһә, ғәҙәттә, алдағы һүҙҙең аҙаҡҡы һуҙынҡыһы төшөп ҡала:
- яҙыла -> уҡыла
- килә алмай -> килалмай
- бара алмай -> баралмай
- туры ат -> турат
- ҡара алтын -> ҡаралтын
- иртә үк -> иртүк
- һоро айыу -> һорайыу
- алдымы әллә -> алдымәллә
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Усманова М. Ғ., Абдуллина Ф. Ф. Башҡорт теле. Өфө, 2000. — ISBN 5-295-02619-1
- Толомбаев Х. А., Солтанбаева Х. В. Әсә теле. 6-сы класс өсөн дәреслек. Өфө, 2008. — ISBN 978-5-295-04288-1
- Псәнчин В. Ш., Псәнчин Ю. В. Әсә теле. 10—11 кластар өсөн дәреслек. Өфө, 2009. — ISBN 5-295-02834-8