Кеми
Кеми (фин. Kemi, швед. Kemi, с-саамск. Giepma) — Финляндияла Лаппи провинцияһында ҡала коммунаһы. Ботник ҡултығының яры буйында, Кемийоки йылғаһы тамағы эргәһендә, Торнио ҡалаһынан алыҫ түгел ерҙә урынлашҡан.
Кеми коммунаһы 747,44 км² майҙанды биләй, шуның 102,59 км² майҙаны ҡоро ер, ҡалғаны ҡултыҡтың яр буйы һыуҙары һәм һыу ятҡылыҡтарына тура килә.
Коммунаның халҡы 22 581 кеше тәшкил итә.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡултыҡҡа сығыуҙы тәьмин итеү өсөн Кемиға 1869 йылда император Александр II указы буйынса нигеҙ һалына.
1883 йылда целлюлоза заводы төҙөлә, ә 1927 йылдан целлюлоза етештереү башлана.
Коммунаһы.
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Райондары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Кеми ҙур Саувосаари, Койвухарью, Кивикко, Сювякангас һәм Хепола райондарына бүленә. Кеми үҙәге Саувосаари районында урынлашҡан.
Иҡтисады
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡаланың иҡтисади нигеҙен ҡағыҙ һәм ҡатырға етештереү тәшкил итә.
Рәсәй ҙән туристарҙы йәлеп итеү акценты менән
туристик бизнес үҫешә[15].
Транспорты
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Кеми тимер юл станцияһы дәүләт тимер юлы компанияһы VR идаралығы аҫтында.
Кеми аша автомагистраль 4 һәм (фин. 4 Valtatie) һәм E8, E75 европа маршруттары үтә.
Иҫтәлекле урындары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Кеми сиркәүе, 1902 йылда неоготик стилдә төҙөлгән.
- Ҡар замогы — LumiLinna
- Аҫыл таштар галереяһы
- «Сампо» боҙватҡысы
- Jähti елкәнле судноһы, XIX быуаттағы караптар өлгөһө буйынса төҙөлгән.
Билдәле кешеләре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Тони Какко, Sonata Arctica төркөмөнөң вокалисы .
- Томми Портимо, Sonata Arctica төркөмөндә музыкант.
Туғандаш ҡалалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Тромсё (Норвегия, 1940 йылдан)
- Волгоград (Рәсәй, 1953 йылдан)
- Североморск (Рәсәй)[16]
- Липтовски Микулаш (Словакия)
- Ньютаунардс (Төньяҡ Ирландия)
- Секешфехервар (Венгрия)
- Висмар (Германия)
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ https://tietokortit.maanmittauslaitos.fi/nimisto/paikka/10746999 — National Land Survey of Finland.
- ↑ http://www.stat.fi/meta/luokitukset/kunta/001-2012/luokitusavain_ks.html
- ↑ Kuntien ja kielisuhdeluokituksen 2024 välinen luokitusavain, Klassificeringsnyckeln mellan kommuner och språklig indelning år 2024, The correspondence table between municipalities and language distribution in 2024 — Статистический центр, 2024.
- ↑ archINFORM (нем.) — 1994.
- ↑ Kuntien ja seutukuntien vuoden 2024 välinen luokitusavain — Статистический центр.
- ↑ https://web.archive.org/web/20240602161709/https://ubc.net/cities/
- ↑ (unspecified title)
- ↑ Population growth biggest in nearly 70 years — Статистический центр.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Kansainvälinen toiminta ja yhteistyö — Кеми.
- ↑ https://www.szekesfehervar.hu/kemi
- ↑ 11,0 11,1 Kansainvälinen toiminta ja yhteistyö
- ↑ 12,0 12,1 12,2 https://www.stat.fi/org/avoindata/paikkatietoaineistot/kuntapohjaiset_tilastointialueet.html
- ↑ Suomen pinta-ala kunnitain 1.1.2023 (фин.) — MML.
- ↑ 14,0 14,1 (unspecified title)
- ↑ Северный город Кеми пытается привлечь туристов из России // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 3 ғинуар 2014. (Тикшерелеү көнө: 3 ғинуар 2014)
- ↑ Города-побратимы Мурманской области // Кольская энциклопедия. В 5-и т. Т. 1. А — Д / Гл. ред. А. А. Киселёв. — Санкт-Петербург : ИС ; Апатиты : КНЦ РАН, 2008. — С. 502.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Официальный сайт Кеми (фин.), (инг.)
- Kemi Travel Guide — Путеводитель по Кеми в Викигиде (инг.)
- The Arctic Comics Festival 2007 йыл 5 февраль архивланған. — the World’s Northernmost Comics Festival (фин.), (швед.), (инг.)
- О городе Кеми (фин.)