Эстәлеккә күсергә

Конгресс китапханаһы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Конгресс китапханаһы
ингл. Library of Congress
Байраҡ
Нигеҙләү датаһы 24 апрель 1800[1][2]
Логотип
Рәсем
Рәсми атамаһы Library of Congress
Ойошма етәксеһенең вазифаһы библиотекарь Библиотеки Конгресса США[d]
Етәксе Карла Хайден[d]
Менеджер/директор Карла Хайден[d][3]
Издание организации Library of Congress Information Bulletin[d][4], Library of Congress Magazine[d][4], Information Bulletin[d][4], The Quarterly Journal of the Library of Congress[d], Civilization[d][5][6] һәм Quarterly Journal of Current Acquisitions[d]
Донъя ҡитғаһы Төньяҡ Америка
Дәүләт  Америка Ҡушма Штаттары[7][3][8]
Административ-территориаль берәмек Вашингтон[3]
Урын Капитолий[d], Здание Томаса Джефферсона[d], Здание Джона Адамса[d] һәм James Madison Memorial Building[d][9]
Ойошма ағзаһы Общество истории Франции[d], Федерация цифровых библиотек[d][10], Ассоциация научных библиотек[d][11][3][12][…], Всемирная цифровая библиотека[d][13], International Confederation of Architectural Museums[d][14], Biodiversity Heritage Library[d][15][16], W3C[17], International Association of Sound and Audiovisual Archives[d], International GLAM Labs Community[d][18], Память Нидерландов[d][19], Flickr Commons[d], Международная федерация библиотечных ассоциаций и учреждений[d][20], Coalition for Networked Information[d][21], Национальный альянс цифрового управления[d][22] һәм International Internet Preservation Consortium[d][23]
Ойоштороу-хоҡуҡ формаһы credit union[d][8]
Бойһонған ойошма (филиал) US Center for the Book[d], Национальный реестр фильмов США[d], Office of the Inspector General, Library of Congress[d], Congressional Research Service[d][24][25], Federal Research Division[d], Бюро авторского права США[d], Cataloging Distribution Service[d][26], National Audio-Visual Conservation Center[d][27], Library of Congress African and Middle Eastern Division[d], Library of Congress Police[d], American Folklife Center[d], Library of Congress Geography and Map Division[d], Library of Congress Prints and Photographs Division[d][28], Музыкальное подразделение Библиотеки Конгресса[d], Library of Congress Network Development and MARC Standards Office[d][29][30][31], Library of Congress Publishing Office[d][32] һәм Library of Congress Manuscript Division[d][33]
Милке American Memory[d], Всемирная цифровая библиотека[d], Библия Линкольна[d], Veterans History Project[d], Library of Congress Linked Data Service[d], Library of Congress Online Catalog[d], Mary Pickford Theater[d][34][4], Library of Congress National Digital Library project[d] һәм Feleky Collection[d][35]
В партнёрстве с Цифровая публичная библиотека Америки[d][36]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы Вашингтон, Америка Ҡушма Штаттары[37][38][39][…]
Хеҙмәткәрҙәр ▲3242 кеше (2020)[40]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Бюджет 598 402 000 ± 999 $[41], 696 112 000 ± 999 $[42] һәм 719 400 000 ± 99 999 $[40]
Коллекция күләме 171 636 507 архив берәмеге[40]
Пассажирҙар ағышы 1 900 000[42] һәм 565 000[40]
Wi-Fi бесплатно[d][43][44][3]
Почта индексы 20540-4560
Рәсми сайт loc.gov
Рәсми блог blogs.loc.gov/loc/[45][4][5][…]
Тасуирлау биттәре federalregister.gov/agen…
viaf.org/viaf/partnerpag…[46]
Каналдың URL-ы loc.gov/rss/pao/news.xml
Ссылка на условия использования loc.gov/legal[47]
Һештег libraryofcongress
Төп көйләүсе текст Title 2 of the United States Code[d][48][49]
Мисәттең/эмблеманың һүрәтләнеше
Профсоюз AFSCME Local 2477[d]
Значок
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр 1 257 148 һәм 300 000 ± 999[50]
Аббревиатуралар таблицаһындағы ҡыҫҡартыу DLC
URL-адрес онлайн-каталога catalog.loc.gov[3]
FAQ URL loc.gov/about/frequently…
loc.gov/about/preguntas-…
Official map URL loc.gov/visit/maps-and-f…
Official jobs URL loc.gov/careers/
usajobs.gov/Search/Resul…
Страница учреждения на Викискладе Library of Congress
Content partnership category Category:Media contributed by Library of Congress[d]
Маска URL для поиска https://loc.gov/search/?in=&q=$1&new=true&st=
Карта
 Конгресс китапханаһы Викимилектә

Конгресс ктапханаһы (ингл. The Library of Congress) — АҠШ-тың милли китапханаһы, Донъяның иң ҙур китапханаһы[51].Вашингтонда урынлашҡан. АҠШ Конгресының фәнни китапханаһы, хөкүмәт органдарын, фәнни тикшеренеү учреждениеларын, ғилми хеҙмәткәрҙәрҙе, шәхси фирмаларҙы һәм сәнәғәт компанияларын, мәктәптәрҙе хеҙмәтләндерә.

Конгресс китапханаһының махсус бүлеге копирайттар (авторлыҡ хоҡуҡтары) менән шөғөлләнә.

Китапхана тарихы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Июль 1888 — Май 1894
Джон Адамс ис. бина
Джефферсон китапханаһы
  • Нигеҙ һалыныу датаһы 1800 йылдың 24 апреле тип һанала, ошо көндә АҠШ президенты Джон Адамс дәүләттең баш ҡалаһын (John Adams) Филадельфиянан Вашингтонға (Washington) күсереү тураһында законға ҡул ҡуя. Пункттар араһында китапханаға китаптар алыу һәм уларҙы һаҡлалыҡ бина һалыу өсөн 5000 доллар (ул ваҡыт өсөн ярайһы ҙур сумма) бүлеү тураһында ла була. Ул китапхананың эш тәртибен билдәләй. Быға ярашлы китапхана менән бары АҠШ президенты һәм вице-президенты, сенат ағзалары, Вәкилдәр палатаһы (АҠШ Конгресы) ғына файҙалана алған. Шуға күрә уны — «Конгресс китапханаһы» тип атала башлаған.
  • Башта фондта 740 китап һәм Лондонда һатып алынған Американың өс географик картаһы ғына була. 1801 йылдың 4 мартында президент вәкәләттәрен үтәүгә тотонған киләһе башлыҡ Томас Джефферсон (Thomas Jefferson) китапхана фонды менән ныҡлы шөғөлләнергә тотона, был осорҙа китапхана фонды күпкә тиҙерәк арта башлай. 8 йылдан Джеймс Мэдисон президент булып килә, уның өлөшөнә бик ауыр йөк — 1812—1814 йылдарҙағы Англия менән һуғыш осоронда илгә етәкселек итеү йөгө төшә.
  • Һуғыш барышында, 1814 йылдың авгусында Вашингтонды инглиздәр яндырып бөтә. Капитолий бер нимәһе ҡалмай яна, ә унда баһалап бөткөһөҙ йөкмәтле китаптар һаҡланған була. Британ ғәскәрҙәрен ҡыуып сығарғас, Мэдисон китапхананы тергеҙергә бойороҡ бирә. Экс-президент һәм көслө библиофил Джефферсон Конгресҡа ярты быуат буйы йыйған төрлө телдәрҙәге 6487 томдан торған үҙенең шәхси тупланмаһын алырға тәҡдим итә. Ул ваҡытта АҠШ-та был тупланмаға еткән китапхана булмай. Америка тәҡдимде ҡабул итә. 23 940 доллар хаҡ ҡуйыла. Шул ваҡыттан «Конгресс китапханаһы» «Джефферсон китапханаһы» тигән менән тиң булып китә.
  • 1851 йылда китапхана икенсе тапҡыр ҙур янғын кисерә, был афәттә Томас Джефферсон китаптарының күп өлөшө,фондтағы 55 000 төрлө баҫмаларҙың 2/3 өлөшө янып бөтә. Бер йыл үткәс кенә дәүләт бюджетынан китапхананы тергеҙеүгә 168 700 доллар бүленгән. Был аҡсаның күп өлөшө төҙөлөшкә һәм ремонт эштәренә китә.
  • 1850-се йылдарҙа Конгресс китапханаһына министрҙар, ҡайһы бер ведомство етәкселәре, АҠШ-тың Юғары суды ағзалары, сәйәси партияларҙың абруйлы етәкселәре, танылған ғалимдар һәм яҙыусылар, эре киң мәғлүмәт сараларының журналистары инә ала башлай .
  • 1870 йылда башлыса Конгресс китапханаһының шул саҡтағы етәксеһе Эйнсуорт Рэнд Споффорд тырышлығы менән АҠШ-та сыҡҡан баҫмаларҙың барыһынан да Конгресс китапханаһына мотлаҡ бер дана ебәреү тураһында указ ҡабул ителә. Шул осорҙа уҡ дәүләт бюджетынан килгән аҡсаны алыу һәм тотоноу, китапханаға финанс ярҙамы күрһәткәндәрҙе дәртләндереү тәртибе закон нигеҙендә нығытыла.
  • 1899 — 1939 йылдарҙа китапханаға етәкселек иткән Герберт Патнем китапханалағы китаптарҙы класлаштырыуҙың уңайлы системаһын индерә, етәкселек итеүенең һуңғы йылдарында Конгресс китапханаһы өсөн махсус һалдырылған бинаны аса. Филиалға Конгресс китапханаһына нигеҙ һалған Джон Адамс исеме бирелә. Яңы бинаға 6 500 000$ бүленә. Бина имени Томас Джефферсон исемендәге "белем һарайы"нан алыҫ түгел урынлашҡан.
  • 1907 йылда Конгресс китапханаһына 40 000 долларға Красноярск сауҙагәре һәм библиофил Г. В. Юдиндың 81 мең дананан торған шәхси китапханаһын һатып ала, унда башлыса рус тарихы буйынса китаптар һәм журналдар тупланған була. Шунан алып бында Рәсәйҙән ситтә иң күп урыҫ телендәге китаптар тупланған (әле Конгресс китапханаһында өс йөҙ мең самаһы урыҫ телендәге баҫма бар).
  • 1930-се йылдарҙа Джефферсон китапханаһы милли статус ала, ул АҠШ бюджетынан тәү сиратта комплектолау хоҡуғына эйә була.
  • 1939 — 1944 йылдарҙа китапханаға Арчибальд Маклиш етәкселек итә,1945 — 1953-тә Лютер Эванс була, 1954 — 1974 йылдарҙа «эстафетаны» Куинси Мамфорд ҡабул итә, ә 1975 — 1987 йылдарҙа Дэниел Бурстин етәксе була .

1980 йылда Конгресс китапханаһының өсөнсө, иң ҙур майҙанлы бинаһы сафҡа инә, уны Джеймс Мэдисон исеме менән атайҙар. Мэдисон бинаһында ер йөҙөнөң барлыҡ төбәктәренән төрлө телдәрҙәге гәзит-журналдары һаҡлана.


Бүләктәре

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Конгресс китапханаһы ошондай бүләктәр бирә: Клюге премияһы, Гершвин премияһы, Living Legend[en] (инг.) һәм башҡалар.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Комментарийҙар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]


Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  1. ↑ https://www.politico.com/story/2016/04/library-of-congress-founded-april-24-1800-222217
  2. ↑ Federal Register (ингл.) — Washington, D.C.: Office of the Federal Register, 1936. — ISSN 0097-6326; 2167-2520
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 libraries.org (ингл.): A directory of libraries throughout the world
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 https://www.loc.gov/z3950/gateway.html#lc
  5. ↑ 5,0 5,1 WorldCat (билдәһеҙ) — 1971.
  6. ↑ (unspecified title)
  7. ↑ archINFORM (нем.) — 1994.
  8. ↑ 8,0 8,1 (unspecified title)
  9. ↑ https://www.aoc.gov/explore-capitol-campus/buildings-grounds/library-of-congress/james-madison-building
  10. ↑ https://www.clir.org/about/current-sponsors-and-funders
  11. ↑ http://old.arl.org/arl/membership/members.shtml
  12. ↑ https://www.arl.org/list-of-arl-members/#L
  13. ↑ https://www.wdl.org/en/partners/
  14. ↑ http://www.icam-web.org/memberlist.php?subnode_id=1&key=U
  15. ↑ http://biodivlib.wikispaces.com/BHL+Consortium#BHLparticipatingInstitutions
  16. ↑ BHL Members // BHL Consortium
  17. ↑ https://www.w3.org/Consortium/Member/List
  18. ↑ List of members
  19. ↑ https://geheugen.delpher.nl/nl/geheugen/pages/instelling/Library+of+Congress
  20. ↑ https://web.archive.org/web/20230803111744/https://cdn.ifla.org/wp-content/uploads/ifla-members-and-association-affiliates_2023-07-21.pdf
  21. ↑ https://web.archive.org/web/20240227092307/https://www.cni.org/about-cni/membership/members
  22. ↑ https://web.archive.org/web/20240313141124/https://ndsa.org/membership/members/
  23. ↑ https://web.archive.org/web/20230822111345/https://netpreserve.org/about-us/members/
  24. ↑ http://www.loc.gov/crsinfo/about/history.html
  25. ↑ Гражданство сша
  26. ↑ https://www.loc.gov/cds/about.html
  27. ↑ http://www.loc.gov/avconservation/
  28. ↑ Union List of Artist Names (ингл.)
  29. ↑ Library of Congress Library of Congress // LCNAF (ингл.)
  30. ↑ https://www.loc.gov/marc/ndmso.html
  31. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #35626-8 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  32. ↑ JSTOR — 1995.
  33. ↑ Library of Congress // http://id.loc.gov/vocabulary/organizations/dlcmss (ингл.) — Library of Congress.
  34. ↑ http://www.loc.gov/rr/mopic/pickford/index.html
  35. ↑ Guide to Feleky Collection Published (ингл.) — [Washington, D.C.]: Library of Congress, 1995. — ISSN 0041-7904; 1082-6580
  36. ↑ https://dp.la/browse-by-partner
  37. ↑ https://loc.gov/contact/
  38. ↑ GeoNames (ингл.) — 2005.
  39. ↑ Карты Google — 2005.
  40. ↑ 40,0 40,1 40,2 40,3 http://web.archive.org/web/20210728081421/https://www.loc.gov/about/general-information/
  41. ↑ http://www.loc.gov/about/general-information/
  42. ↑ 42,0 42,1 https://web.archive.org/web/20210409111909/https://www.loc.gov/about/general-information
  43. ↑ https://www.loc.gov/rr/wirelessaccess.html
  44. ↑ https://www.loc.gov/visit/wireless/
  45. ↑ ISSN
  46. ↑ http://viaf.org/
  47. ↑ McCarthy D., Wallace A. Open GLAM Survey // Google Sheets — 2018.
  48. ↑ https://uscode.house.gov/view.xhtml?path=/prelim@title2/chapter5&edition=prelim
  49. ↑ https://www.law.cornell.edu/uscode/text/2/chapter-5
  50. ↑ Интерфейс программирования приложения YouTube
  51. ↑ Library of Congress [1]

Һылтанмалар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
commons: Конгресс китапханаһы Викимилектә
n: Конгресс китапханаһы Викияңылыҡтарҙа
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Конгресс_китапханаһы&oldid=943546» битенән алынған