Аленка Герлович
| Аленка Герлович | |
 | |
| Зат | ҡатын-ҡыҙ |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Словения.svg){kind=small} Югославия Социалистик Федератив Республикаһы[d].svg){kind=small} Югославия короллеге |
| Тыуған көнө | 17 сентябрь 1919 |
| Тыуған урыны | Любляна, Сербтар, хорваттар һәм словендар короллеге[d] |
| Вафат булған көнө | 9 декабрь 2010 (91 йәш) |
| Вафат булған урыны | Любляна, Словения |
| Атаһы | Franc Gerlovič[d] |
| Бер туғандары | Vanda Gerlovič[d] |
| Хәләл ефете | Vito Globočnik[d] |
| Һөнәр төрө | рәссам, имиджмейкер, кукольник, партизан, педагог по рисованию |
| Эшмәкәрлек төрө | Живопись |
| Уҡыу йорто | Академия изящных искусств[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
| Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы | эштәре авторлыҡ хоҡуҡтары менән яҡланған[d] |
 Аленка Герлович Викимилектә | |
Аленка Герлович (слов. Alenka Gerlovič; 17 сентябрь 1919 йыл, Любляна — 9 декабрь 2010 йыл, шунда уҡ) — Югославия һәм Словения рәссамы, ҡурсаҡсы, сценограф, журналист.
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Аленка Герлович Любляна ҡалаһында тыуған. Апаһы — опера йырсыһы Ванда Герлович (словен.)баш. (сопрано). Брежицала башланғыс мәктәпте тамамлағанға тиклем йәшәй, бында уның атаһы 1929 йылға тиклем Франьо Герлович Чатеж дауалау сығанаҡтарында участка табибы булып эшләй. Любляна гимназияһында уҡый, атаһы Польела баш табип булып тәғәйенләнгәс ғаилә шунда күсенә. 1937 йылда Загреб академияһының нәфис сәнғәттәр академияһына профессор В.Бецичтың һынлы сәнғәт бүлегенә уҡырға инә, унда Крста Хедегушич ижады менән ҡыҙыҡһына.
Һуғыш йылдарында Аленка партизандарға китә: листовкалар һәм плакаттар төшөрә, шулай уҡ тәүге Партизан ҡурсаҡ театры ойоштора, сценограф һәм ҡурсаҡсы булып эшләй. Рәссам Вито Глобоникҡа кейәүгә сыға. Һуғыштан һуң Парижда Джонни Фриндландер ательеһында эшләй һәм пейзаж һынлы сәнғәтенә мөрәжәғәт итә. Уның эштәре өсөн ҡәтғи композиция, стилләштерү һәм реаль төҫтәрҙе һүрәтләү хас. Уның күпселек һуңғы әҫәрҙәре акварель менән яҙылған. Аҡ ҡағыҙҙа ирекле формала сәскә атыусы ағастар, ҡыуаҡлыҡтар йәки сәскәле яландар композицияһы һүрәтләнә. Айырым лирикаға Аленканың словен тауҙары һүрәте һәм ритмик мотивтар эйә.
Аленка һуғыштан һуң Словен халыҡ театрының беренсе сценографы була. Любляна классик гимназияһында сәнғәт тарихын уҡыта, шулай уҡ модернизм яңылыҡтарын һөйләй. 1968 йыл аҙағына тиклем гимназияла уҡыта. Күренекле яҙыусы һәм уҡытыусы була: 1968 йылда балаларҙы һүрәт төшөрөүгә өйрәтеү китабы өсөн Лествик премияһы менән бүләкләнә. Шулай уҡ билдәле сәйәхәтсе була, гәзиттәрҙә үҙенең сәйәхәте тураһында яҙа һәм лекциялар уҡый.
Пенсияға сыҡҡас Аленка үҙен акрил һынлы сәнғәтенә арнай һәм бер нисә күргәҙмә ойоштора (1969 йылдан 1990 йылға тиклем Брежиц музейында эштәре һаҡлана). Ғүмеренең һуңғы йылдарында акварель техникаһына күсә. 1981 йылда Франц Прешерн исемендәге премия менән бүләкләнә. «Кусочки моей жизни» (слов. Okruški mojega življenja) хәтирәләр китабын сығара. Тормошҡа һөйөүе, үҙенең әүҙем гражданлыҡ позицияһы һәм һынлы сәнғәткә тоғролоғо менән замандаштарының хәтерендә ҡала.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Posavski muzej Brežice: Donacija Alenke Gerlovič, 2005, ISBN 961-90228-7-4
- Alenka Gerlovič: Okruški mojega življenja, Založba Forma 7, 2006, ISBN 10-961-6181-48-3
- Luc Menaše: Evropski umetnostnozgodovinski leksikon, Založba Mladinska knjiga, 1971
- Enciklopedija Slovenije. Mladinska knjiga, Ljubljana 1987—2002