Ау-ам-Инн монастыры

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ау-ам-Инн монастыры
Нигеҙләү датаһы 1122
Рәсем
Дәүләт Германия
Административ-территориаль берәмек Гарс-на-Инне[d]
Ғәмәлдән сыҡҡан дата 1803
Карта
 Ау-ам-Инн монастыры Викимилектә

Ау-ам-Инн монастыры (нем. Kloster Au am Inn) — бавария коммунаһының шул уҡ исемле Гарс-ам-Инн (Үрге Бавария) районында урынлашҡан һәм Мюнхен һәм Фрайзинг архиепархияһына ҡараған элекке ирҙәр августин монастыры; Марияға, Фелицатаға һәм Виталийға арналған даими канониктар төйәге —1122 йылда зальцбург архиепискобы Конрад I нигеҙ һалған; Баварияла секуляризация барышында — 1803 йылда таратылған; 1853 йылда биналар комплексы тағы монастырь булған — унда ҡатын-ҡыҙ францисклылар йәшәгән.

Тарихы һәм тасуирламаһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Легенда буйынса яҡынса 780 йылда ике монах — Бальдунг (Болдуин) һәм Гродберт — буласаҡ монастырь урынында беренсе хөжрәгә нигеҙ һалған: был бенедикт монастыры X быуатта тарҡала. 1122 йылда зальцбург архиепискобы Конрад I граф Куно фон Меглингтың — урындағы лорд ерендә изгеләр Марияға, Фелицата Римлегә һәм Виталий Миланлыға бағышланған августин монастырына нигеҙ һалған[1] Урындағы сиркәү 1133 йылда изгеләндерелгән: ҙур зыян менән бәйле капиталь ремонттан һуң, сиркәү 1269 йылда ҡабат изгеләндерелгән.

1686 йылда монастырь китапханаһында сыҡҡан янғын һөҙөмтәһендә сама менән меңләгән боронғо ҡулъяҙма юҡҡа сыҡҡан. 1686 йылдан элек башланған монастырь биналар комплексын киңәйтеү дауам иткән һәм 1711 йылда ул, бер нисә эске ихатаһы һәм уның өҫтөндә күтәрелгән Изге Мария коллегиаль сиркәү манара-ҡыңғыраулығы менән, барокко стилендә эшләнгән «һарайға оҡшаған» комплекстан ғибәрәт булған. XVIII быуат уртаһына монастырҙың эске биҙәлеше Вассербург оҫтаһы Франц Марайстың (Franz Mareis) авторлығында түбә фрескалары һәм миһраптар алтарь менән тулыландырылған. 1690 йылда Ау общинаһында яҡынса 17 монах йәшәгән, ә 1705 йылға уларҙың һаны 21-гә тиклем артҡан.

Баварияла 1803 йылда үткән секуляризация барышында монастырь таратылған: 18 монах ҡыуып ебәрелгән, ә монастырь сиркәүе мәхәллә сиркәүенә әйләнгән. Һуңынан монастырь биналары комплексы шәхси биләмәгә күскән — тарихсы һәм яҙыусы Йозеф Эрнст фон Кох-Штернфельд милкенә күскән; монастырь китапханаһының 605 китабы Ландсхут университеты китапханаһына күсерелгән. 1853 йылда монастырь төҙөлмәләре бинаһында биләгән ҡатын-францисканка Диллинген-ан-дер Донау: ҡалаһы монахиня францисктар биләгән: бер йыл үткәс Ау-ам-Инн общинаһының бойондороҡһоҙ йәмғиәтенә нигеҙ һалынған. Франциск ҡатын-ҡыҙҙар үҙҙәрен урындағы мәғарифты үҫтереүгә бағышлаған: Германияла милләтсе национал-социалистарҙың власҡа килеүе менән бәйле, уларҙың эшмәкәрлегендә «тәнәфес» булған.

1970 йылда нигеҙ һалынған махсус монастырь мәктәбенән медицина уҡыу йорто — шулай уҡ махсуслаштырылған мәктәп, пансионат һәм аҡыл һәм физик үҫештә артта ҡалған балалар өсөн балалар йорто булдырылған. Урындағы монах ҡатын-ҡыҙҙар шулай уҡ Бразилияла филиал ойошторған. Бөгөн монастырь эргәһендә типик һыра ресторансығы урынлашҡан, ә монастырь сиркәүе һәм уның тирә-яғы урындағы туризмдың популяр йүнәлеше булып киткән: һәр йыл һайын ноябрь урталарында бында ҙур балсыҡ көршәк йәрминкәһе үтә.

Орган[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

XVIII быуатта барлыҡҡа килгән иҫке орган корпусында 2004 йылда швейцар фирмаһы «Mathis Orgelbau AG» ([./https://ru.wikipedia.org/wiki/Нефельс Нефельс]) оҫталары яңы орган төҙөгән: механик «барокко» ҡоралы 21 регистрға эйә һәм уның 2000 самаһы торбаһы бар.

Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Josef Wodka. Kirche in Österreich: Wegweiser durch ihre Geschichte. — Herder, 1959. — С. 109. — 522 с.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Backmund, Norbert: Die Chorherrenorden und ihre Stifte in Bayern. Augustinerchorherren, Prämonstratenser, Chorherren von Hl. Geist, Antoniter, Passau 1966, S. 46—48;
  • Bauer, Hermann und Anna: Klöster in Bayern. Eine Kunst- und Kulturgeschichte der Klöster in Oberbayern, Niederbayern und der Oberpfalz, München 1985, S. 84—86;
  • Dehio, Georg: Handbuch der Deutschen Kunstdenkmäler. Bayern IV: München und Oberbayern, Darmstadt 1990, S. 62—64;
  • Mai, Paul (Hrsg.): Die Augustinerchorherren in Bayern. Zum 25-jährigen Wiedererstehen des Ordens (= Kataloge und Schriften des Bischöflichen Zentralarchivs der Bischöflichen Zentralbibliothek Regensburg Band 16), Regensburg 1999, S. 108.
  • Schmalzl, Peter: Au am Inn — einst und jetzt, Au am Inn, 1962.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]