Баһадиршаһ Сөйәрғол
| Баһадиршаһ Сөйәрғол улы | |
| Тыуған көнө |
яҡынса 1750-се йылдар |
|---|---|
| Тыуған урыны | |
| Вафат булған көнө |
1805 һәм 1811 йылдар араһында |
| Вафат булған урыны | |
| Гражданлығы | |
| Эшмәкәрлеге |
дин әһеле, мөфәссир |
Баһадиршаһ Сөйәрғол улы (Баһадиршаһ бин Сөйәрғол әл-Ғәйнәүи әл-Ҡажмаҡты) — башҡорт дин әһеле, мөфәссир. Урал-Волга буйында беренсе булып төрки телендә Ҡөрьәндең етенән бер өлөшөнөң тәфсирен яҙа.
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Баһадиршаһ Сөйәрғол улы яҡынса 1750-се йылдарҙа тыуған[1]. Шәжәрәһе: Ишбулат → Әбдеррәшит → Сөйәрғол → Баһадиршаһ[2].
Ҡоро Аласыҡ ауылы (Ағиҙелдең уң яҡ яр буйында) имамы Сәйфелмөлөк бин Мортазан бин Сәлимдең (?—1802) мәҙрәсәһендә уҡый һәм бында 1771 йылда «Дөррәтел-нәсихә» китабын тамамлай[2].
Ғәйнә улусы Ҡажмаҡты ауылы мәсетендә имам булып хеҙмәт итә[2].
Урал-Волга буйында тәүгеләрҙән булып төрки телендә Ҡөрьәндең етенән бер өлөшөнөң тәфсирен яҙа һәм уның өҫтөндә эшен 1805 йылда тамамлай. Был китап Ҡазан ҡалаһында 1859 йылда «Китаб-и шәрәф-и мәаб Һәфтийәк тәфсире төрки телендә» исеме аҫтында нәшер ителә[1].
Улдары: Хөррәмшаһ (1777—?), Надиршаһ (1779—?), Ғәҙелшаһ (1784—?)[1].
1805 һәм 1811 йылдар араһында вафат булған[1].
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Саитбатталов И. Р. О трёх одноимённых толкованиях Корана и возможно первом муфассире из башкир // Традиционный Ислам в России и выдающийся башкирский ученый-теолог просветитель мусульманского мира, шейх Зайнулла Расулев: Материалы Международной научной конференции, посвященной 185-летию со дня рождения вы-дающегося башкирского религиозного и общественного деятеля Зайнуллы Расулева (1833–1917). — Уфа: ИИЯЛ УФИЦ РАН. — С. 219-223. — 396 с. — ISBN 978-5-91608-164-0.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ризаэддин Фахруддин. Асар. — Казань: «Рухият». — Т. 1. — С. 74, 76.