Безье

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Безье
франц. Béziers
окс. Besièrs
Герб
Blason Béziers.svg
Рәсем
Тармаҡ общее государственное управление[d][1]
Рәсми атамаһы Béziers[2] һәм Besièrs
Дәүләт Flag of France (1794–1815, 1830–1974, 2020–present).svg Франция
Административ үҙәге Canton of Béziers-4[d], Безье[d], canton of Béziers-3[d][3], Безье-2[d][3] һәм Безье-1[d][3]
Административ-территориаль берәмек Безье[d], Эро[d] һәм Canton of Béziers-4[d]
Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан Южный канал[d] һәм Орб (река, впадает в Средиземное море)[d]
Хөкүмәт башлығы вазифаһы Mayor of Béziers[d]
Хөкүмәт башлығы Менар, Робер[d]
Ойоштороу-хоҡуҡ формаһы муниципалитет һәм яңа муниципалитет[d][1]
Халыҡ һаны 78 308 кеше (1 ғинуар 2019)[4]
Ир-егеттәр 36 548[5]
Ҡатын-ҡыҙҙар 40 629[5]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 17 метр
Сәғәт бүлкәте UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d]
Туғандаш ҡала Чиклана-де-ла-Фронтера[d], Хайльбронн[d], Стокпорт[d] һәм Ставрополь[6]
Милке Stade Raoul-Barrière[d]
Сиктәш Bassan[d], Boujan-sur-Libron[d], Cers[d], Colombiers[d], Corneilhan[d], Lespignan[d], Lieuran-lès-Béziers[d], Lignan-sur-Orb[d], Maraussan[d], Maureilhan[d], Montady[d], Montblanc[d], Sauvian[d], Сервьян[d], Vendres[d] һәм Villeneuve-lès-Béziers[d]
Архивы хранятся в Archives municipales de Béziers[d]
Майҙаны 95,48 км²[7]
Почта индексы 34500[8]
Рәсми сайт ville-beziers.fr
Урынлашыу картаһы
Һәйкәлдәр исемлеге Q1681849?
Статистическая область Q108921258? һәм Q3550959?
Commons-logo.svg Безье Викимилектә

Безье (франц.Béziers, окс.Besièrs) — Францияның көньяғындағы Орб йылға буйында урынлашҡан Эро департаментындағы ҡала, Урта диңгеҙ яры буйынан 12 км алыҫлыҡта ята.

Тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иртә тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Безье — беҙҙең эраға тиклем яҡынса VII быуатта нигеҙләнгән Францияның иң боронғо ҡалаларының береһе. Ҡалала бик күп тарихи ҡомартҡылар бар: антик амфитеатр, изге Назарий соборы, (VIII быуаттан телгә алына), Изге Мадлена сиркәүе (XI быуат), Көньяҡ каналы (XVII быуат). Безье халҡы 70 мең самаһы кеше тәшкил итә.

Альбигой тәре походтары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иҫке күпер

1209 йыл уртаһында 10 000 тирәһе ҡораллы тәре йөрөтөүселәр Лионда йыйыла[9]. Июнь айында Раймунд VI Тулузский, ниндәйҙер насар хәл килеп тыуыуына шикләнеп, католик руханиҙарына катарҙарҙарға ҡаршы хәрби хәрәкәт башларға вәғәҙә бирә. Был вәғәҙәнән һуң күпмелер ваҡыт үткәс уның сиркәүҙән ҡыуылыуы алына[10]. Шул уҡ ваҡытта тәре йөрөтөүселәр Монпельеға яҡынлаша. Катарҙар общинаһы йәшәгән Альби һәм Каркассон тирәләй Раймунд-Рожер Транкавель ерҙәре бөлгөнлөккә төшөү ҡурҡынысы аҫтында була. Раймунд Тулузский кеүек, Раймунд-Рожер ҙа тәре йөрөтөүселәр юлбашсылары менән һөйләшергә маташа, ләкин һөйләшеү килеп сыҡмай, һәм ул ҡаланы оборонаға әҙерләү өсөн, Каркассонға ашыға[11]. Июль айында тәре йөрөтөүселәр ҙур булмаған ауылды яулап ала һәм Безьеға яҡын килә[12]. Улар ҡаланан бөтә католиктарҙың сығыуын талап итә. Католиктар баш тарта, һәм Безье ҡалаһын алғандан һуң уның бөтә халҡы юҡ ителә. Хәҙерге сығанаҡтар һәләк булған халыҡтың һанын ете һәм егерме мең араһындағы диапазонда билдәләй. Һуңғы иҫәп саманан тыш арттырылған тип папа легаты Арнольд Амальрик отчетында күренә[13].

Мәғарифы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡалала 6 колледж (шуларҙың өсәүһе шәхси), унда уҡыусылар дөйөм урта белем ала, шулай уҡ 5 лицей, шул иҫәптән уны тамамлағандан һуң бакалавр дәрәжәһе алалар, ул юғары уҡыу йортона инеү хоҡуғын бирә.

Хәҙерге ваҡытта Безье ҡалаһында ике юғары уҡыу йорто асылған: Поль Валери исемендәге университет (Монпелье III) һәм Технология институты.

Шулай уҡ сәнғәт консерваторияһы һәм өлкәндәрҙең профессиональ белемен күтәреү үҙәге бар.

Иҫтәлекле урындары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ж. А. Инжальбер.Безье ҡалаһында Chappaz. ҡунаҡханаһыныңскульптураһы.

Бик боронғо Chappaz ҡунаҡханаһы Безье ҡалаһында тыуған билдәле француз скульпторы Жан-Антуан Энжальбер тарафынан төҙөлгән.

Шәхестәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Пьер- Поль Рике— инженер, эшҡыуар, Лангедок йәки Көньяҡ каналының инициаторы һәм төҙөүсеһе

Туғандаш ҡалалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. ↑ 1,0 1,1 COMMUNE DE BEZIERS // https://annuaire-entreprises.data.gouv.fr/entreprise/213400328 (фр.)
  2. ↑ https://www.insee.fr/fr/information/3363419
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 https://www.insee.fr/fr/information/2560698 — 2017.
  4. ↑ Populations légales 2019 — Национальный институт статистики и экономических исследований Франции, 2022.
  5. ↑ 5,0 5,1 Национальный институт статистики и экономических исследований Франции — 1946.
  6. ↑ http://ставрополь.рф/english/intermunicipal_cooperation/Information_about_Beziers.php
  7. ↑ база данных о французских коммунах — Национальный географический институт Франции.
  8. ↑ Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
  9. ↑ VC § 84
  10. ↑ PL §XIII
  11. ↑ VC § 88
  12. ↑ VC § 89
  13. ↑ Бер хәбәрҙәр буйынса, яҙыусы, Христос легаты ҡасан папа янына ғәскәр етәкселәренең береһе һораны Арнольд Амальрика тураһында һөйләне, нисек кафырҙан айырып тороусы католик, яуап шул: «Caedite eos! Enim eius Dominus Novit sunt qui» — «бөтә Үлтерергә! Раббы үҙе белә!».

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Безье&oldid=1051049 ҡабул ителгән